ağzını qabar eləyir.
Qurani-Kərimə əsasən, insan üç mahiyyətdən - substansi
yadan yaranmışdır: bədən, can, ruh. Bu sətirlərim müəllifi
tərəfindən əsası qoyulmuş ELMİ SOSİOLOGİYA fənninin
müddəasına görə, millətin də üç mahiyyətdən ibarət olduğu
təsəvvür olunur: torpaq, dil, mədəniyyət. Millətin varlığını,
dəyərini və ləyaqətini məhz bu üç amil təyin edir.
Müasir dünyada 200-ə qədər dövlət var. Onlardan, deyə
sən, yalnız ikisi - Ermənistan və İsrail (sonuncu bir az qarışıq
ailəli) monomillidir, qalan hamısı çoxmillətlidir. Bununla belə
hər bir dövlətin ümumi nəyi varsa, «milli» adlandırılır. Məsə
lən, çoxmillətli İngiltərənin «milli futbol komandası», ABŞ-in
«milli mənafeyi», Türkiyənin «milli voleybol komandası» və s.
Milli dil anlayışı da Azərbaycanda fərqlidir. Məsələn, çox
millətli İngiltərədə deyirlər: «ingilis dili», Rusiyada - «rus di
li». Və bu termin, anlayış dövlətin bütün millətlərinə şamil
edilir.
«İngiltərə dili», «Rusiya dili» yoxdur. Azərbaycanda -
«Azərbaycan dili» var.
Əyani bir hal isə İsveçrəyə aiddir. Orada üç millətin
nümayəndələri yaşayır: fransızlar, almanlar, italyanlar və üç
dil işləyir, həmin üç millətin dilləri. Bu ona görə belədir ki, üç
millətin üçü də böyük miqdardadır, hansınınsa üstünlüyü
yoxdur. Bir-birinə sayca yaxın olan bu millətlərin adları da
saxlanılır: fransızlar, almanlar, italyanlar; hər biri də əsasən öz
dilində danışır. «İsveçrəli» adında millət və ya dil yoxdur.
Bəs biz kimik?
Biz türkük. Amma Kiçik Asiyada yaşayan osmanlı tür
kündən uzaqlaşdırılmışıq. Qeyd etdim ki, keçən əsrin 20-ci
illərində Türkiyədə yaşayan Akop Martayan adlı bir erməni,
türkoloq sadədil türklərin gözünə elə girib ki, ona «Dilaçar»
ləqəbi veriblər və qoyunu qurda - türk dilini erməniyə tapşı
rıblar ki, onu «düzəltsin», «təmizləsin». O da, eləməyib tənbəl
lik, «düzəldib» - kürz (kuvalda) ilə və təmizləyib, murdar əllə-
riylə.
22
Avtomatik qəssabxanada yüz qoyun bir xain keçinin dalın
ca ölümə gedən kimi, türklər də həvəslə gediblər Akopun da
lınca. O da bunları aparıb, dillərini verib dil baltasının ağzına,
«açıb», özü isə yolda aradan çıxıb. Bilək ki, Akop «erkək»,
yəni «kişi» olub. Amma qoyun yox, keçi, özü də, necə ki
görürük, xain keçi!
Burada türkün müasir qoyunlarının müasir (dişi) canavar
lara tapşırılması barədə «modern» türklüyümüz barədəki mə
lumatı oxuyaq.
«Türkiyənin dövlət naziri. Türkiyənin avropa Birliyinə
üzvlüyü ilə bağlı danışıqlar aparan nümayəndə heyətinin rəh
bəri Egemen Bağış deyib: «Türkiyəyə 70 min erməni gəlib.
Onların qanunsuz işləməsinə göz yumuruq. Bu ermənilərin
böyük əksəriyyəti də dayə işləyir. Biz ən böyük sərvətimizi
[«həyatımızı» deyilməlidir!] - uşaqlarımızı erməni əsilli dayələ
rə etibar edirik...»
Bu dərrakəli kişi başa düşüb. Bəs millət?
XX yüzilliyin əvvəlində türk dilinin taleyini erməni türko
loqu Akop Martayana - «Dilaçara» - qoyun sürüsünü yalqu
zaq «erkək» canavara, tapşıran türk başbilənlərinin nəvələri,
indi, XXI əsrin əvvəlində öz varislərinin taleyini erməni dişi
canavarlara tapşırırlar... 100 illik murdar erməni «hərəkatı»
türkü hələ də oyatmayıb.
İndi nə olacaq? Türkün erməni tərbiyəli gələcəyi necə ola
caq? - bu dəhşəti türk anlamır.
Bəs təcrübə? Elə o Dilaçarın «açdığı» dil»? Nədir, necədir?
Bunu türk erkəyi bir vaxt başa düşərmi? Dilaçarı «açaq», ba
xaq.
Dilaçarın açıqladığı, Akop türkcəsində desək -sıçakladığı
dildə...
Əvvəla, anlamaq lazımdır ki, Dilaçar bütün dil nəzəriyyəsi
nin taleyinə sıçaklayıb, əlbəttə türk dilinin timsalında.
Kişiliyin ləğvi. Böyük türk millətinin bütün bir yüzillik ər
zində Avropa xaltalı cılız erməniyə qapazaltı olmasının mən
bəyi (erməni türkcəsində - «qaynağı») budur - TÜRKLÜK.
23
Erməninin qəddar məkri bu qaynaqdan su içir.
Mənim isə od tutub yanan ürəyimin türk dərdini açıq de
məyimdən TÜRK
qardaşlarım Akopun təhqiramiz ER
KƏK adı verdiyi türk KİŞİLƏRİ, inciyəcəklər.
Kişilik əvəz olunub «erkəklik»lə...
Dünyaları silkələyən türk kişiliyini erməni Dilaçar «açıb»,
qoyub dünyanın qabağına - ERKƏK, yəni qoç - erkək
QOYUN şəklində.
Hərb meydanının kişisi bu xəcaləti, «alim» erməni tərəfin
dən Avropa önündə qoyuna çevrildiyini hiss eləməyib. Türk
ki, türk...
Akopun bizə, azərtürklərə əli çatmayıb və bizi də «erkək-
ləşdirə» bilməyib, türkü isə «işləyib», «erkəkləşdirib» eləyib
qoyun. Türkə vurulan bu qara ləkə indi bizə də imkan vermir
ki, öz milli adımızı deyək - türk.
Digər türk qardaşlarımız - özbək, qazax, qırğız kimi, biz də
deyə bilərik - azər. Fəqət biz osmantürkə çox yaxınıq, türkük
- kökümüzə, hər şeyimizə görə. Ona görə də dilimizin indiki
Türkiyə türkcəsindən fərqini və həm də türk olduğumuzu ifa
də edən öz adımızı qəbul etməliyik - AZƏRTÜRK.
Bu, bizim, türk millətinin azər qolunun həqiqi, məntiqi və
elmi adı olaraq qəbul edilməlidir, özümüz və hamı digər mil
lətlər tərəfindən.
«Azərbaycanlı» - xalqın, millətin adı ola bilməz - bu elmi,
məntiqi, milli, tarixi cəhətlərdən səhvdir, hətta səhvdən də pis
- məkrdir.
Biz AZƏRTÜRKÜK. Hər azərtürk özünü, öz xalqını, milli
mənsubiyyətini
və
milli
dilini
belə
adlandırmalıdır:
AZƏRTÜRK, AZƏRTÜRK DİLİ. Bu ixtiyarı bizim əlimiz
dən alan ÖZGƏLƏRİN rəyi, ən azı, əsassızdır.
Türk dilində islahat. Bu misli görünməmiş əməlin ilk tə
şəbbüskarı kim ola bilərdi? Ölkənin dövlət xadimləri? - Yox.
Belə, ikinci, bəlkə də beşinci dərəcəli problem barədə dövlət
adamlarının fikirləşməsi və bu qəliz işə girişməsi, özü də o ağır
dövrdə - ağıla batmır.
24
Bu qeyri-adi və qeyri-vacib işdə marağı olan yalnız hansısa
bir alim ola bilərdi, dilşünas, məşhur bir türkoloq. Belə şəxs,
obyektiv surətdə və nəticədən göründüyü üzrə, türk olmayıb.
Məlumdur ki, o vaxt Türkiyədə məşhur bir türkoloq yalnız
alim Akop Martayan adlı erməni olub. Türk dilini əla öyrə
nib, ona xidmətlər eləyib, rəhbərliyin inamını və özünün Dila
çar
ləqəbini qazanıb. Elə məhz o da «islahat»
problemini qoy
ub, bu işə elmi və təşkilati rəhbərliyi də əlinə keçirib.
Burada yadıma «ləzgi imamı» (adını unutmuşam) düşür, o
da erməni idi, ləzgi ermənisi. Keçən əsrin 90-cı illərində Dağı
standa peyda olmuş, Azərbaycanın şimal rayonlarını tutmaq,
Ləzgistan dövləti yaratmaq istəyən ləzgi separatçılarına islami
rəhbərlik eləmək ixtiyarını ələ keçirmişdi.
Təsəvvür edin: qəliz ləzgi dilini «rəhbər» səviyyəsində, İs
lamı - «imam» səviyyəsində (!), ərəb dilini «peyğəmbər» sə
viyyəsində öyrənmək!
Erməninin bacarığına yalnız təəccüb eləmək mümkündür...
«Bizim» türk ermənimiz, Martayan da türk dilini öyrənib,
alim səviyyəsində bilib və sadəlövh türklərə başa salıb ki,
türkcəni «düşmən» ərəb və fars dillərindən təmizləmək lazım
dır. Və söz verib ki, dili təmizləyəcək, «açacaq» - Dilaçar!
Demək lazımdır, mütəxəssis dilşünas, alim-filoloq bilməli
dir ki, dilin, özü də minillərdən gələn təkmil türk dilinin isla
hatı, emallı mebelin balta ilə yonulub «hamarlanması» kimi
bir şeydir. Onun xeyiri yox, ziyanı isə çox böyük ola bilər.
Dildə köklü islahat aparmaq, ümumiyyətlə, olmaz!
Dilaçarın məqsədi yaxşılaşdırmaq yox, korlamaq, hətta
məhv etmək olub.
Türk millətinin ümumiyyətlə məhv edilməsi barədə, hələ orta
əsrlərdən başlanmış (səkkiz Xaç
Yürüşünü yada salın!) Avro
pa arzusunun və XVIII əsrdə I Pyotrun icraata başladığı Ru
siya planı istiqamətində aparılan əməliyyatın iri bir hissəsini
reallaşdırmaq.
Bu ümumi məqsədin - «islahatın» nəticəsinə əsasən məntiqi
surətdə aydın görünən cəhətləri var:
25