Şərii rəy şəriətdir!
Yüklə 351,3 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Bətnlərə axıtdığınız nütfəni sizmi (insan şəklində) yaradırsınız yoxsa onu yaradan Bizik!”. 67
- “De ki, Musanın gətirdiyi kitabı nur/doğru yol olaraq kim endiribdir!” 71
- De ki, məndən qabaq sizə açıq-aydın dəlillərlə və bu tələb etdiyiniz şeylə Rəsullar gəlmişdi. Əgər doğru danışanlardansınızsa onları niyə
- “Siz və Allahdan başqa ibadət etdikləriniz Cəhənnəmin yanacaqlarısınız, hamınız ora girəcəksiniz. Əgər o ibadət
- “Haqlarında xoş sonluq təqdir edilənlərə gəlincə onlar Cəhənnəmdən uzaq tutularlar”. 76
- “Məryəm oğlu (İsa) misal çəkildikdə qövmün (öz lehlərinə bir dəlil tapıblarmış kimi lağlağı edərək) səsküy saldılar.
42
“Aləmi yaradanın, hər bir feli qəsdi və ixtiyarıyla etməsi, istəmədiyi halda nəyisə etməyəcəyi” qaydasının əslinə gəlincə, bunun dəlili Allahın bu ayəsidir: “Bətnlərə axıtdığınız nütfəni sizmi (insan şəklində) yaradırsınız yoxsa onu yaradan Bizik?!”. 67 Müşriklər uşağı özlərinin yaratdığını dəlillə deyə bilmədilər. Çünki onların uşaq istəməsinə baxmayaraq O istəmədikdə uşaq olmurdu.
68
Bununla onlara bildirdi ki, yaradan məxluqatı istədiyi zaman istədiyi şəkildə var edəndir. Müxaliflərin fikirlərini münazərə zamanı çürütməyə gəlincə, buna aid dəlilimiz, seyyidimiz Muhəmmədin –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm– sünnəsindən alınmışdır. Bu, Allahın –azzə və cəllə- ona öyrətdiyi bir şeydir. Belə ki, Allah Rəsulu –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm- bir zaman kök bir yəhudi rahibiylə qarşılaşarkən ona belə demişdi:
69
Onu bu cür ifşa etdiyini görən rahib qəzəblənir və belə deyir: “Allah insana heç nə nazil etməyib”. 70 Buna cavab olaraq Allah Təala buyurur:
67 Vaqiə: 58, 59. 68 Əşari, əl Lumə Fir Raddi Alə Əhliz Zeyği Vəl Bidə, 19. 69 Hədis səhih olarsa qınanan köklüyün özü yox, həddən artıq çox yemək, yeməkdə israf etmək olar. 70 Vahidi, Əsbəbu Nuzulil Quran, 223; Suyuti, Lubəbun Nuqul Fi Əsbəbin Nuzul, 116. 43
endiribdir?!” 71 Allah Rəsulu –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm- onun ziddiyyətə düşdüyünü özünün də bildiyi bir şeylə isbat edir. Çünki Tövrat bir əşyadır, Musa -əleyhissalam– da insandır. Həmin rahib də Allah Təalanın, Tövratı Musaya endirdiyini qəbul edirdi. Bir başqa yerdə isə uca Allah batil iddia sahiblərinin sözlərini ibtal etmişdir. Onlar iddia edirdilər ki, Allah Təala onlardan odun yandıracağı bir qurban gətirməmiş heç bir Rəsula iman etməmələrinə dair əhd almışdır. Allah isə “De ki, məndən qabaq
və iddia sahiblərini susdurmuşdur. Müxaliflərin hüccət gətirərkən yol verdikləri xətaları təsbit etmə üsulumuzun səhih bir üsul olması yönündə dəlilimiz isə Allah Təalanın bu ayəsidir:
71 Ənam: 91. 72 Ali İmran: 183. 73 Ənbiya: 98-100. 44
Bu ayələr endikdə Abdullah bin əz Zəbəriyə çatır. 74 O çox cidal edən və qarşı duran birisi idi. Bu ayələri eşidib belə deyir: “Kəbənin Rəbbinə and olsun ki, Muhəmmədə münazərədə göstərəcəyəm!”. Allah Rəsulu –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm– onun yanına gəldikdə Abdullah bin əz Zəbəri belə deyir: “Ey Muhəmməd! Sən iddia etmirsənmi ki İsa, Üzeyir və Mələklərə ibadət edilib?” Peyğəmbər –sallAllahu aleyi və əlihi və səlləm– susur. Bu susqunluq bilməməzlikdən və ya cavabsızlıqdan deyildi. Əksinə, Peyğəmbər o adamın cahilliyinə təəccüb edərək susmuşdu. Çünki ayədə İsanı, Üzeyri və Mələkləri -əleyhimussalam- ümumi hökmün altına salacaq heç bir şey yoxdur. Ona görə ki, ayədə “ibadət etdikləriniz” deyə keçir. “Allahdan başqa hər ibadət etdiyiniz” sözü keçmir.
75
İbnuz Zəbəri, qövmünə sanki Peyğəmbərə –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm- qalib gəlibmiş kimi bir vəziyyət göstərmək üçün onu xətalı çıxarmaq istədi. Buna cavab olaraq Allah –azzə və cəllə- bu ayəni nazil etdi:
74 Vahidi, Əsbəbu Nuzulil Quran, 313-314; Suyuti, Lubəbun Nuqul Fi Əsbəbin Nuzul, 175. 75 İkisi arasında fərq budur ki, birincidə ibadət olunan şeylərin müəyyən bir qismi qəsd edilir. İkincidə isə tamamı. Misal üçün bir nəfər başqa birisinin etibarsız üç nəfərə bel bağladığını görür və belə deyir: “Sənin bel bağladığın kəslər etibarsızdır”. Təbii ki, İbnuz Zəbəri bu cümləni “Sənin bel bağladığın hər kəs etibarsızdır” kimi anlayacaqdı. Lakin burada müəyyən şəxslər qəsd edilir. Eləcə də ayədə.
45
Cəhənnəmdən uzaq tutularlar”. 76 Yəni İsa, Üzeyir və mələklər - əleyhimussalam- kimi ibadət olunan kəslər. Peyğəmbər –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm– bu ayələri oxuyanda, münazərədə tıxandıqları və xətaları ortaya çıxmasın deyə səs küy salır, İsanı -əleyhissalam– qəsd edərək belə deyirlər: “İlahlarımız xeyirlidir yoxsa ki o?”. Allah onların bu halını belə vəsf edir:
“Məryəm oğlu (İsa) misal çəkildikdə qövmün (öz lehlərinə bir dəlil tapıblarmış kimi lağlağı edərək) səsküy saldılar. “İlahlarımızmı daha xeyirlidir yoxsa ki o?” dedilər. O misalı ancaq (boş boşuna) mübahisə etmək üçün çəkmişdilər və onlar mübahisəni sevən bir toplumdur” 77 Bütün bu zikr etdiklərimiz, eləcə də zikr etmədiyimiz bir çox dəlil, təfsilatlı şəkildə zikr etdiyimiz şeylər haqdakı kəlamda bizim üçün bir əsas və hüccətdir. Baxmayaraq ki, (kəlama aid olan hər məsələ) müəyyən şəkildə Quranda və Sünnədə yoxdur. Az öncə qeyd etdiyimiz kimi müəyyən olaraq Peyğəmbərin –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm– və səhabələrin zamanında baş verən etiqadi məsələlər haqda Peyğəmbər –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm– və səhabələri artıq danışmışdılar.
•“Əvvəlkilər Susubsa Susmalıyıq” şübhəsinin cavabı.
sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm– bilirdi. O, təfsili olaraq
76 Ənbiya: 101. 77 Zuxruf: 57-58. Yüklə 351,3 Kb. Dostları ilə paylaş:
|