Şərii rəy şəriətdir!
Yüklə 351,3 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Rüstəm Mehdi Qubavi
- Məşhur Şeyxləri
- Məşhur Tələbələri
7
başqaları var idi. Bu alimlər İslam xaricindən yağan fikri hücumlara qarşı fikri mücadilələriylə qarşılıq verir, düşmənin atdığı hər şübhəni qəti və kəskin əqli dəlillərlə söndürürdülər. Bu dönəmdə mötəzili mütəkəllimlərin də xidmətləri danılmazdır. Onların İslam düşmənlərinə qarşı elmi qılınc olduqlarını heç kəs dana bilməz. Bunun ən böyük şahidi tarixdir. Bax belə, hər dönəmdə ortaya yeni problelmlər çıxdıqda, yeni üsullarla o problemləri həll edən elm cəngavərləri yaranırdı. Lakin İslama yönələn bu fikri təhlükələrə qarşı “Əvvəlkilər danışmayıb biz də danışmırıq” deyib hayqıran, daşlaşmış zehniyyətə sahib bir firqə də zamana qarışıb varlığını sürdürürdü. Həşviyyə sinfi. İnsanı heyvandan ayıran ağıl nemətini kənara atan bu firqə nəyinki İslamın fikri düşmənlərinə qarşı lazımi mübarizə aparmırdı, hətta kəlam istifadə edərək onlarla mübarizə aparan elm cəngavərlərinə dil uzatmaqdan da çəkinmirdilər. Yəni iki kəliməylə ifadə etsək ayaq çəkirdilər. Sözsüz ki, haqq əhli zaman-zaman onların da çürüklüyünü ortaya qoyur, iddialarının nə qədər gülünc bir iddia olduğunu həm yazılı həm də şifahi şəkildə isbat edirdilər. Tərcümə edib oxuculara təqdim etdiyim bu risalə də həmin hədəfə xidmət edir. Risalə müəllifin dönəmində yaşayan bu zehniyyətin çürük iddialarına cavab xarkteri daşıyır. Kiçik də olsa faydası bol olan bu risaləni əslində çoxdan tərcümə etmişdim. Lakin vaxtın darlığı səbəbiylə üzərində son işləri görüb oxuculara veriləcək duruma gətirə bilmirdim. Nəhayət heç olmasa elektron versiyasını çıxarmaq qərarına gəldim. Allahın lütfüylə başa çatdırdığım bu kiçik işi oxuculara təqdim etmək mənim üçün sevindirici bir haldır. Risaləni tərcümə etməklə yanaşı ona bəzi qeydlər də əlavə etdim. Kitabın gedişatı aydın olsun deyə mətni mövzulara bölərək uyğun başlıqlar altında qeyd etdim. Faydanın kamilləşməsi üçün
8
müəllifin qısa tərcümeyi halını yazdım və risalə barədə məlumat verdim. Müvəffəqiyyət Allahdandır.
19.03.1436 h./10.01.2015 m.
9
Əbul Həsən əl Əşari O, Əbul Həsən Əli bin İsmail bin İshaq bin Salim bin İsmail bin Abdullah bin Musa bin Bilal bin Əbu Burdə bin Əbu Musa əl Əşari, əl Bəsri əş Şafidir. Adı Əli, künyəsi Əbul Həsəndir. Soyu səhabədən Əbu Musa əl Əşariyə -radiyAllahu anhu- dayanır. Əsli Əşarilər qəbiləsindən olduğuna görə Əşari nisbəsiylə tanınır. İmam Əbul Həsən əl Əşari, Əhli Sünnənin etiqadda iki məktəbindən biri olan “Əşariyyə” məktəbinin rəisidir. Bəsrədə doğulub Bağdadda vəfat etmişdir. Ömrünün təxminən otuz beş ilini Mötəzilə əqidəsində keçirib, əqli elmlərdə məharət sahibi olduqdan sonra, o məzhəbi tərk edərək Əhli Sünnə məzhəbinə keçmiş, məharətini bu əqidənin müdafiəsi üçün sərf etmiş, xüsusilə əqli cəbhədəki ehtiyacı qarşılamışdır. Deyilənə görə dönüşünə təkan verən səbəblərdən biri Allah Rəsulunu –sallAllahu aleyhi və əlihi və səlləm- dəfələrlə yuxuda görməsi, ona "Mənim miras qoyduğum düzgün etiqada dəstək çıx, olduğun yoldan (etizaldan) uzaqlaş" buyurması və bunun dəfələrlə yuxuda təkrarlanması olmuşdur. İmam, bundan sonra hər şeyi kənara buraxıb bir müddət dəlilləri qarşılaşdırmış, üzərində düşünmüş, nəhayət Əhli Sünnə məzhəbinə keçərək, bütün köhnə kitablarını etibarsız elan etmiş və Mötəziləyə qarşı amansız kabusa çevrilmişdir. Belə ki, o Mötəzilənin imamlarıyla münazərə etmək üçün məclislər qurar və onları daha öncə məğlub olmadıqları şəkildə məğlub edərdi. Əbu Səhlin rəvayətinə görə, bir dəfə Əbul Həsən əl Əşari Bəsrədə Mötəzilə məzhəbindən olan bir qrup alimlə münazərə məqsədilə məclis qurdu. Münazərədə iştirak edən alimlər tək-tək məğlub olub susdular. İkinci məclis üçün anlaşıb qalxdılar. Lakin, ikinci məclis üçün bir mötəzili alim belə məclisə
10
gəlməyə cəsarət etmədi. İmam Əşarinin əshabından biri, "Mötəzilə alimləri qaçdı" yazılıb qapıya asılmasını istədi. Əbul Həsən əl Əşarinin İslam daxili bidət firqələrinə və İslam xarici küfr əhlinə qarşı yazdığı onlarca kitab və risalələri vardır. Bu firqələrlə sayılmayacaq qədər münazərələrə qatılan Əşari, Əhli Sünnənin münazərə meydanındakı təmsilçilərindən biri idi.
Əbul Həsən əl Əşari həm etizalda olarkən, həm də tövbə etdikdən sonra yaşadığı coğrafiyanın alim bolluğundan istifadə etmiş, bir çox alimdən dərs almışdır. Şeyxləri arasında Zəkəriyya bin Yəhya əs Saci, İbn Sureyc, Əbu İshaq əl Mərvəzi, Əbu Xalifə əl Cuməhi, Abdur Rahmən bin Xaləf əl Bəsri, Muhəmməd bin Yaqub əl Muqri və başqaları yer almaqdadır. Eləcə də o zaman mötəzilənin imamlarından sayılan
Əbu Əli
əl Cubəi
də şeyxin
müəllimlərindəndir.
Şeyxlərinin çoxluğu kimi tələbə sarıdan da yoxluq çəkməyən Əşarinin tələbələri arasında imamla münazərədən sonra şiəlikdən dönən yaxın tələbəsi Əbul Həsən əl Bəhili, 2 Əbul Həsən ət Tabəri, 3
Əbul Həsən ər Ruməni, Əbu Zeyd əl Mərvəzi, Əbu Abdullah bin Mücahid ət Tai əl Bəsri, Bundar bin əl Huseyn əş Şirazi, Əbu Əli əs
2 Muhəmməd Vəlinin qeyd etdiyi sənəddə bu risaləni Əşaridən o rəvayət edir. 3 Digər çaplardakı sənəddə bu risaləni Əşaridən rəvayət edən məhz bu imamdır. Yüklə 351,3 Kb. Dostları ilə paylaş:
|