Cavab:
Ümumi təkfir – ümumi əzab (vədi) kimidir. Lazımdır ki,
söz ümumi, qeydsiz deyilsin. Necə ki,
imamlarımız deyiblər ki, kim “Quran məxluqdur!” desə, o kafirdir. İbn Xuzeymə dediyi kimi,
kim Allahın yeddi qat səmanın üzərində olmasını deməsə kafirdir. Qanı da, malı da halaldır və
onun malı qənimətdir.
Müəyyən təkfir (xüsusi təkfir) – Onun üçün şərtlərin yerinə gəlməsi və maneələrin aradan
qalxması lazımdır. Ümumi təkfir xüsusi təkfiri vacib etmir. Hansısa bir şəxsdə (küfr) baş veribsə,
şərtlər yerinə gəlmədikcə və maneələr aradan qalxmadıqca o kəs təkfir olunmur.
On birinci dərs
Böyük günah edənin hökmündə səhih əqidə
Sual 68.
Böyük günah edənin hökmü nədir?
Cavab:
Etiqad edirik ki, (insanda) – halal bilmək və vacibləri inkar edərək tərk etmək kimi - küfr vəsfi
baş verməyə qədər, şirkdən başqa digər bütün böyük günahlar insanı dindən çıxartmır. Şirkdən
aşağı günahlar sahibini əbədi olaraq Cəhənnəmə salmır.
Uca Allah buyurur:
Şübhəsiz ki, Allah Özünə şərik qoşulmasını bağışlamaz, bundan başqa (günahları) isə dilədiyi
kimsəyə bağışlayar.
85
Bu ayə dəlildir ki, günah sahibləri Allahın istəyi altındadır. Əgər Allah istəsə öz minnəti və
rəhməti ilə bağışlayar, əgər istəsə günah müqabilində onu oda daxil edər ki, onun günahlarını
odla təmizləsin, daha sonra isə onu oddan tövhidinə görə çıxartsın və Cənnətinə salsın!
Sual 69.
Böyük günah sahibləri kamil imana sahibdirlərmi?
Cavab:
Xeyr! O mömindir, lakin naqis imanlıdır. Çünki uca Allah öz kitabında həddi aşmaq və digər
günahları sadalayaraq, onu edəndə imanın olduğunu isbat etmişdir. O imanı ilə mömin, günahları
ilə fasiqdir. Uca Allah buyurur:
Ey iman gətirənlər! Öldürülənlərə görə qisas almaq sizə vacib edildi. Azad kəsə görə azad
olandan, köləyə görə kölədən, qadına görə qadından (qisas alın!) Əgər (qatil) qardaşı (ölənin
varisləri) tərəfindən (qanbahası müqabilində) bir şeylə əfv edilsə, onda insafla davranmalı və
85
Nisa, 48
27
(qanbahası) ona müvafiq qaydada ödənilməlidir. Bu, Rəbbiniz tərəfindən bir yüngülləşdirmə
və mərhəmətdir. Bundan sonra kim həddi aşsa, onun üçün üzücü bir əzab vardır.
86
Uca (Allah) öldürəndə də, öləndə də imanın olduğunu isbat etdi və möminlərdən saydı.
Sual 70.
Bir insanı fasiq və müsəlman adlandırmaqda maneə varmı?
Cavab:
Fisq əməledənə ümumən fasiq demək də, maneə yoxdur. İnsanın müsəlam adlandırılması isə ona
İslam əhkamlarının tətbiq olunmasıdır. Abdullah adlı səhabənin hekayəsi buna dəlildir ki,
Buxari öz Səhihində bu məsələni açıqlanması üçün rəvayət etmişdir. O zaman ki, Abdullah içki
içərək Allah rəsulunun (sallAllahu aleyhi və səlləm) yanına gəlir və səhabələrdən biri: “Artıq
neçə dəfədir ki, onla (yəni, içərək) gəlir” deyir. Allah rəsulu (sallAllahu aleyi və səlləm) buyurur:
“Ona lənət etmə, həqiqətən, o, Allah və rəsulunu sevir!”
87
İnsan İslamdan mücərrəd böyük günah etməklə çıxmır. Əksinə (Allah rəsulu) onda imanı təsdiq
etmişdir.
Baxmayaraq ki, o bu cür böyük günah etmişdir.
Sual 71.
Küfrün, şirkin, zülmün və fisqin qismləri hansıdır?
Cavab:
Hər bir küfr, şirk, zülm, fisq, nifaq şəri dəlillərlə iki qismə bölünmüşdür:
1. Böyük. İnsanı millətdən çıxarır və dinin əslini yox edir.
2. Kiçik. İmanın kamilliyinə zərər verir və sahibini imandan çıxarmır. Bu cür qismlərə bölgü
yalnız sələfilərə aiddir. (Allah onlara rəhm etsin!) Bu ümmətin böyük alimi, Quranın tərcüməçisi
olan İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) isbat etmişdir ki, həqiqətən də, dindən çıxarmayan küfr,
zülmə aparmayan zülm və fasiq etməyən fisq vardır.
Sual 72.
Böyük küfrə, böyük zülmə və böyük fisqə aid misallar zikr elə.
Cavab:
1. Böyük şirkə misal: Allahdan başqasına dua etmək.
Uca Allah buyurur:
Kim Allahla yanaşı, haqqında özünün heç bir dəlili olmadığı başqa bir tanrıya ibadət edərsə,
onun cəzasını Rəbbi Özü verəcəkdir. Şübhəsiz ki, kafirlər nicat tapmazlar!
88
2. Böyük zülmə misal: Allahdan qeyrisinə dua etmək.
86
Bəqərə, 178
87
Buxari
88
Muminun, 117
28
Uca Allah buyurur:
Allahı qoyub, sənə nə bir fayda, nə də bir zərər verə bilməyən şeylərə yalvarma. Əgər belə
etsən, sözsüz ki, zalımlardan olarsan.
89
3. Böyük fisqə misal: İblisin fisqi
Uca Allah buyurur:
Bir zaman Biz mələklərə: “Adəmə səcdə edin!”– demişdik. İblisdən başqa hamısı səcdə etdi.
(İblis) cinlərdən idi. O, Rəbbinin əmrinə boyun əymədi.
90
Sual 73.
Kiçik küfrə, kiçik zülmə, kiçik fisqə aid misal zikr elə.
Cavab:
1. Kiçik şirkə misal: Allah rəsulu (sallAllahu aleyhi və səlləm) buyurmuşdur: “Kim Allahdan
başqasına and içərsə, artıq küfr etmişdir.”
91
2. Kiçik zülmə misal:
Uca Allah buyurur:
Həqiqətən, yetimlərin mallarını haqsızlıqla yeyənlər öz qarınlarına ancaq od doldururlar və
onlar yandırıb-yaxan oda girəcəklər.
92
3. Kiçik fisqə misal: Allah rəsulu (sallAlahu aleyhi və səlləm) buyurur:
“Müsəlmanı söymək fasiqlik, öldürmək isə küfrdür!”
93
On ikinci dərs
Allah rəsulunun səhabələrinə qarşı olan səhih əqidə
Sual 74.
Peyğəmbərin (sallAllahu aleyhi və səlləm) səhabələrinə qarşı olan əqidəmiz nədir?
Cavab:
89
Yunus, 106
90
Kəhf, 50
91
Tirmizi rəvayət etmişdir (1400), Albani öz səhihində səhihləşdirmişdir. (2042)
92
Nisa, 10
93
Buxari, 40; Muslim, 116
29
