İnflyasiya şəraitində hesabatm yenidən qiymətləndirilməsi metodikası
Əksər ölkələrdə mühasibat uçotunun əsas prinsiplərindən biri uçot obyektlərinin alış qiyməti ilə əks etdirilməsi prinsipidir. Qiymətlərin stabil şəraitində bu prinsipin tətbiqi özünü doğruldur. Lakin yüksək inflyasiya şəraitində hesabat ilkin dəyər qiymətlərinə əsaslandığından
S”297T^
müəssisənin maliyyə vəziyyəti və maliyyə nəticələri haqqında düzgün fikir irəli sürməyə imkan vermir.
Dünya təcrübəsində infiyasiyanm təsirinin uçotu və təhlilinə yanaşmaları aşağıdakı sxem formasında sistemləşdirmək olar (şəkil 11.1).
Hesabatın yenidən qiymətləndiriliməsi metodlarını nəzərdən keçirək.
Valyuta kurslarının dəyişməsi üzrə hesabatın yenidən qiymətləndirilməsi metodu müxtəlif təsərrüfat müqavilələrinin bağlanması zamanı istifadə olunan sadə metoddur. Bu metodun mahiyyəti aşağıdakı kimidir.
Hər hansı bir maddi və qeyri-maddi obyektin ilkin sənədlərində qiymətləndirmə natural və dəyər ölçüsündə göstərilir. Bu zaman qiymətlilərin azalan valyuta kursu ilə deyil, nisbətən stabil valyuta ilə qiymətləndirilməsi daha sadə üsul hesab olunur ki, burada statik və yaxud dinamik yenidən qiymətləndirmə aparılır. Birinci halda yenidən qiymətləndirmə hesabatın tərtib olunması anma debitor və kreditor borclarm-
Şəkil 11.1. İnflyasiya şəraitində uçotun təşkilinin alternativ variantlarının təsnifatı.
dan savayı (əgər müqavilələrdə qiymət meyarı kimi sabit valyutadan istifadə olunması nəzərdə tutulmuşdursa) bütun balans maddələrinin yenidən qiymətləndirilməsi vasitəsilə həyata keçirilir. Dinamik yenidən qiymətləndirmə isə həmin proseduranın hər gün aparılmasını nəzərdə
^T298°T2
Dostları ilə paylaş: | 
