A Z
R B A Y C A N
X Z R D N Z G M
L Y
И
ИЧИ И И
25 noyabr 2016-cы il № 77-80 (9083)
5
Azərbaycanın Bolqarıstandakı səfiri
Nərgiz Qurbanova bu ölkənin nüfuzlu
“Novinite” xəbər portalına müsahibə
verib.
Energetika sahəsində əməkdaşlıq im-
kanlarından danışan səfir “Cənub” Qaz
Dəhlizinin Xəzər dənizindən alternativ
qaz ehtiyatlarını Avropaya nəql etməklə
Avropa İttifaqı, o cümlədən Bolqarıs-
tanın enerji təhlükəsizliyinin gücləndi-
rilməsinə yönəlmiş, dünyada indiyədək
layihələşdirilmiş ən mürəkkəb qaz nəqli
infrastrukturundan biri olduğunu bildirib.
Səfir 2020-ci ildən etibarən Azərbaycanın
“Şahdəniz” qaz yatağı vasitəsilə Bolqarıs-
tanı ildə bir milyard kubmetr qazla təchiz
edəcəyinin nəzərdə tutulduğunu, bu qaz
həcminin Bolqarıstan-Yunanıstan qaz bir-
ləşdirici kəməri vasitəsilə nəql ediləcəyini
söyləyib. Diplomat əlavə edib ki, “Cənub”
Qaz Dəhlizinin özəyini təşkil edən TAP və
TANAP kəmərlərinin fiziki olaraq Bolqa-
rıstan ərazisindən keçməməsinə baxma-
yaraq, Avropaya çıxış baxımından Bolqa-
rıstan dəhlizin mühüm komponenti hesab
olunur.
Azərbaycanın “Balkan” qaz qovşağı
layihəsinə sərmayə qoyuluşunda maraqlı
olması ilə bağlı sualı cavablandıran səfir
Azərbaycan-Bolqarıstan münasibətlərin-
də enerji sahəsində əməkdaşlığın inkişa-
fının mühüm rol oynadığını, ölkəmizin
Bolqarıstanın enerji təhlükəsizliyinin
təmin edilməsində Azərbaycanı mühüm
tərəfdaş görməsini yüksək qiymətləndir-
diyini bildirib. O, qarşılıqlı faydalı enerji
tərəfdaşlığının inkişafında Azərbaycanın
Bolqarıstanla əməkdaşlıq etməyə hazır
olduğunu söyləyib. Diplomat deyib ki,
SOCAR xarici tərəfdaşlarla enerji əmək-
daşlığının möhkəmləndirilməsində Bal-
kan regionunu əsas regionlardan biri kimi
qiymətləndirir.
Jurnalistin nəqliyyat sahəsində əmək-
daşlıq imkanları barədə sualına cavabında
səfir deyib: “Azərbaycan Şərq-Qərb və
Şimal-Cənub beynəlxalq nəqliyyat dəh-
lizlərinin vacib iştirakçısı hesab edilir.
Ölkə daxilində, eləcə də regionda müasir
infrastrukturun yaradılmasında əldə etdiyi
nailiyyətlər, hər iki beynəlxalq dəhlizin
kəsişməsində əlverişli coğrafi mövqeyi,
eləcə də Qara, Aralıq dənizlərinin və Fars
körfəzinin dərin su limanlarına yaxınlığı,
maliyyə dayanıqlılığından irəli gələrək
böyük həcmdə sərmayə qoymaq imka-
nı, transregional layihələrin icrasında
çoxtərəfli əməkdaşlıq təcrübəsi kimi amil-
lər Azərbaycanı bu coğrafiyadakı bütün
tranzit layihələrin əvəzolunmaz iştirakçısı
kimi təsbit edib”. O, nəqliyyat sahəsinin
ölkələrimiz arasında prioritet əməkdaşlıq
sahəsi olduğunu, Azərbaycanın Bolqarıs-
tan üçün Mərkəzi Asiya bazarlarına çıxış
imkanı əldə etmək baxımından “qapı”
rolunu oynadığını, Bolqarıstanın isə Azər-
baycana Avropanın digər ölkələrinə çıxış
əldə etməyə imkan yaratdığını qeyd edib.
Diplomat qeyd edib ki, Azərbaycan
və Bolqarıstan arasında ticari-iqtisadi,
elmi-texniki əməkdaşlıq haqqında komis-
siyanın Bakıda keçirilən 4-cü iclası nəq-
liyyat sahəsində əməkdaşlıq məsələlərinin
müzakirəsi baxımından əlverişli platforma
rolunu oynayır. Həmçinin iclas çərçivəsin-
də Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarəti Limanı
ilə Bolqarıstanın Limanlar İnfrastrukturu
Şirkəti arasında Anlaşma Memorandumu
imzalanıb. Sözügedən sənəd Bakı limanı
ilə Bolqarıstanın Burqas və Varna liman-
ları arasında əməkdaşlığın qurulmasını
nəzərdə tutur. Səfir gələn il yol-nəqliy-
yat sahəsində ekspert görüşlərinin təşkil
ediləcəyi barədə də məlumat verib.
İKT sahəsində əməkdaşlıq imkanları
barədə danışan səfir Azərbaycan Prezi-
denti İlham Əliyevin 2015-ci il martın
3-5-də Bolqarıstana səfəri zamanı imza-
lan Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Birgə
Bəyannamədə hər iki ölkənin İKT sahə-
sində əməkdaşlığın dərinləşməsi ilə bağlı
niyyətlərinin təsbit olunduğunu və səfər
çərçivəsində rabitə, informasiya texno-
logiyaları və elektron idarəçilik sahəsində
əməkdaşlıq haqqında hökumətlərarası Sa-
zişin imzalandığını xatırladıb.
N.Qurbanova sentyabrın 29-da Ba-
kıda keçirilən Azərbaycan-Bolqarıstan
biznes forumunda İKT sahəsi üzrə ixti-
saslaşan bolqar şirkətlərinin Azərbaycan
şirkətləri ilə faydalı danışıqlar apardığına
ümid etdiyini bildirib. İclas çərçivəsin-
də, həmçinin İKT sahəsində əməkdaşlıq
imkanları barədə müzakirə aparıldığını
vurğulayan səfir Bolqarıstan operatorla-
rının telekommunikasiya şəbəkələrinin
Azərbaycan tərəfindən irəli sürülən və
BMT-nin müvafiq qətnamələri vasitəsilə
dəstəklənən Trans-Avrasiya Super İnfor-
masiya Magistralı (TASİM) layihəsinin
tərkib hissəsi kimi istifadə edilməsi imka-
nı ətrafında fikir mübadiləsinin aparıldığı-
nı bildirib.
Müsahibədə, həmçinin bərpası Hey-
dər Əliyev Fondu tərəfindən maliyyələş-
dirilən “Trapezitsa” Memarlıq Muzeyi
Qoruğu barədə söhbət açılır. Bildirilir ki,
Bolqarıstanın Veliko Tırnovo şəhərində
yerləşən “Trapezitsa” Memarlıq Muzeyi
Qoruğunun sentyabrın 22-də keçirilmiş
açılış mərasimində Azərbaycanın birinci
xanımı, Heydər Əliyev Fondunun pre-
zidenti Mehriban Əliyeva, Fondun vit-
se-prezidenti Leyla Əliyeva, Bolqarıstanın
Baş naziri Boyko Borisov, Veliko Tırnovo
şəhərinin meri Daniel Panov və digər yük-
sək vəzifəli şəxslər iştirak ediblər.
Heydər Əliyev Fondu tərəfindən nəin-
ki Azərbaycanda, eləcə də bütün dünya-
da mədəni irsin dəstəklənməsi ilə bağlı
çoxsaylı layihələrin həyata keçirildiyini
vurğulayan səfir “Trapezitsa” Memarlıq
Muzeyi Qoruğunun bərpası layihəsindən
yalnız iki ölkənin deyil, eləcə də buranı
ziyarət edən turistlərin yararlanacağını
diqqətə çatdırıb.
Səfir ölkələrimiz arasında kənd təsər-
rüfatı, turizm, təhsil, səhiyyə və digər
sahələrdə əməkdaşlığın genişləndirilməsi
üçün böyük potensialın olduğunu vurğu-
layıb. O, həmçinin sentyabrın 29-30-da
Bakıda keçirilmiş V Beynəlxalq Humani-
tar Forum barədə məlumat verərək xatır-
ladıb ki, Bolqarıstanı tədbirdə vitse-pre-
zident Marqarita Popovanın rəhbərliyi
ilə nümayəndə heyəti təmsil edib. Səfər
çərçivəsində vitse-prezident Azərbayca-
nın nüfuzlu ali təhsil ocaqlarından olan və
bolqarşünaslıq fakültəsinin tədris edildi-
yi Bakı Slavyan Universitetinə, eləcə də
universitet nəzdində fəaliyyət göstərən
Bolqar Dili və Mədəniyyəti Mərkəzinə
baş çəkib. Həmçinin BSU-da Azərbayca-
nın Bolqarıstandakı səfirliyinin və Xaric-
də Yaşayan Bolqarlar üzrə Dövlət Agent-
liyinin dəstəyi ilə Bolqarıstanın slavyan
dünyasına töhfəsini əks etdirən sərgi təşkil
olunub.
İqbal Hacıyev
BolQARIStAN ictiMAiYYəti AZəRBAYcANIN eNeRji,
NəQliYYAt iMkANlARI BARəDə MəlUMAtlANDIRIlIB
Niderland Krallığının Rotterdam
şəhərində nəqliyyat və loqistika şirkət-
ləri arasında nüfuz qazanan “İnter-
modal Europe 2016” adlı beynəlxalq
nəqliyyat və logistika sərgisi keçirilib.
Tədbirdə Transxəzər Beynəlxalq
Nəqliyyat Konsorsiumuna daxil olan
şirkətlər: «ADY Express» MMC (Azər-
baycan), «ACSC Logistics» MMC
(Azərbaycan), «KTZ Express» (Qa-
zaxıstan) və «GR Logistics&Terminals»
(Gürcüstan) Transxəzər Beynəlxalq Nəq-
liyyat Marşrutunu təqdim ediblər.
Vahid stendlə sərgidə iştirak edən
konsorsium iştirakçıları nəqliyyat sahə-
sində imkanlarını təqdim ediblər. Xəzər
regionundan keçməklə, Çindən Türkiyə
və Avropa ölkələri istiqamətində yükda-
şımalar həyata keçirmək üçün Transxəzər
Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu (TBNM)
layihəsinin yaratdığı imkanlar, yüklərin
nəql edilməsində yeni texnologiyalar və
çatdırılma vaxtı sərgi iştirakçıları və qo-
naqlar tərəfindən böyük marağa səbəb
olub.
Sərgi çərçivəsində, dünyanın tanınmış
və nüfuzlu şirkətləri ilə çoxsaylı görüşlər
keçirilib və danışıqlar aparılıb. “İntermo-
dal Europe 2016” sərgisi bir daha TBNM
layihəsinin dəyərini göstərməklə qlobal
yükdaşımalar sistemində mültimodal nəq-
liyyat sisteminin üstünlüyünü bir daha sü-
but edib.
Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat
Konsorsiumunun nümayəndələri “Yeni
İpək yolu: Avropa ilə Çini birləşdirən
Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşru-
tu” adlı biznes sessiya keçiriblər. Biznes
sessiyada Transxəzər Beynəlxalq Nəqliy-
yat konsorsiumunun müşahidə şurasının
sədri, “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-
nin sədr müavini İqbal Hüseynov, konsor-
siuma daxil olan Azərbaycan, Qazaxıstan
və Gürcüstan şirkətlərinin nümayəndələri,
Almaniyanın “DB Cargo” və DHL, İsveç-
rənin ASSTRA, Bolqarıstan, Rumıniya
və Polşa yükdaşıyıcıların nümayəndələ-
ri çıxiş ediblər. Biznes sessiya zamanı,
Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marş-
rutu haqda, onun imkanları, həyata keçi-
rilən infrastruktur layihələr, yükgöndərən
və yükdaşımalarla məşğul olanlar üçün
yaradılan şərait və perspektivlər haqda
ətraflı məlumatlar çatdırılıb. “DB Cargo”,
DHL və ASSTRA şirkətlərinin nümayən-
dələri tədbir iştirakçıları ilə Transxəzər
Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu ilə yük-
daşımalar həyata keçirmələri haqda təcrü-
bələrini bölüşüblər.
Keçirilən
tədbirlər
əsnasında,
Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşru-
tunun təqdim etdiyi yeni logistika məhsu-
luna, yükdaşımalar bazarında böyük ma-
rağın olduğu dəfələrlə qeyd edilib.
Rotterdamda təşkil olunan tədbirin
təşkilatçısı Azərbaycanın “ADY Express”
şirkətidir. Bundan əvvəl isə il ərzində
bu cür tədbirlər Çinin Şanxay şəhərin-
də “Transport Logistics China 2016” və
Ukraynanın paytaxtı Kiyev şəhərində
“TransUkraina 2016” sərgiləri çərçivəsin-
də keçirilmişdir.
“iNteRMoDAl eURoPe 2016” BeYNəlXAlQ
NəQliYYAt və loGiStikA SəRGiSi keçiRiliB
“Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı”
QSC-nin baş direktoru Taleh Ziyadov Belçika
Krallığında səfərdə olub və Avropa Komissiyası-
nın Nəqliyyat və Hərəkətlilik üzrə Baş direkto-
ratlığının rəhbəri Henrik Hololei ilə danışıqlar
aparıb. Görüş zamanı Bakı Limanının fəaliyyəti
barədə ətraflı məlumat verilib və gələcək əmək-
daşlıq perspektivləri barədə müzakirələr aparı-
lıb.
Həmçinin Avropa Parlamentində “Avropaya Yeni
Giriş – Bakı Limanı” adlı təqdimat mərasimi keçirilib.
Tədbir Avropa Parlamentinin üzvləri olan deputatlar
İvo Vayql (Sloveniya) və xanım Gesine Maysnerin
(Almaniya) birgə təşkilatçılığı ilə təşkil olunub. Təd-
birdə müxtəlif Aİ təsisatlarını təmsil edən 100-dən
çox rəsmi nümayəndə və Avropa Parlamentinin bir
qrup deputatı, Brüsseldə akkreditə olunmuş diploma-
tik nümayəndəliklərin əməkdaşları, eləcə də Belçikada
fəaliyyət göstərən beyin mərkəzləri, akademik dairələr
və KİV nümayəndələri də iştirak ediblər.
Təqdimat mərasimi Azərbaycanın tarixi və mədəni
irsini əks etdirən videoçarxla başlayıb.
Daha sonra İ.Vayql açılış nitqi ilə çıxış edib və
Azərbaycanın ötən müddət ərzində müstəqil inkişafına
toxunub, Azərbaycanda nəqliyyat infrastrukturunun ya-
radılması istiqamətində həyata keçirilən islahatlardan və
bu xüsusda, regionun strateji nəqliyyat qovşağına çev-
rilməsi prosesinin sürətlənməsindən bəhs edib. İ.Vayql
Azərbaycanın Aİ-nin etibarlı enerji tərəfdaşı olması ilə
yanaşı, strateji nəqliyyat tərəfdaşı kimi də dəyərləndirilə
biləcəyini bildirib.
Daha sonra çıxış edən Avropa Parlamentinin depu-
tatı Gesine Maysner Azərbaycanda tranzit imkanlarının
geniş olması ilə bağlı məqamı qeyd edib və Azərbayca-
nın regional nəqliyyat və logistika mərkəzi kimi əhəmiy-
yətini vurğulayıb. G.Maysner, həmçinin bu tədbirə ev
sahibliyi etməkdən məmnunluğunu ifadə edib.
Taleh Ziyadov Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət lima-
nının hazırkı fəaliyyəti və gələcək perspektivləri, onun
inkişaf konsepsiyası, infrastrukturu, o cümlədən liman
ətrafında yaradılan Azad Ticarət Zonası (ATZ) layihəsi-
nin strateji-iqtisadi əhəmiyyətinə dair geniş məlumat ve-
rib. Bakı Limanın Şərq-Qərb və Şimal-Cənub dəhlizləri
üzərində mühüm nəqliyyat-logistika qovşağı (hub) ola-
cağına, Avropa və Asiyanı birləşdirən, geniş beynəlxalq
logistika şəbəkəsinin bir hissəsinə çevriləcəyinə və bu-
nunla tarixi İpək yolunun yenidən canlanmasına öz
xüsusi töhfəsini verəcəyinə dair fikirlərini bölüşüb.
Baş direktor cari il sentyabrın 7-də tanınmış “DP
World” şirkəti ilə məsləhətçi qismində müqavilənin
imzalandığını və Ələtdə yerləşən yeni Bakı Limanı
və ətrafında ATZ qurulduğunu qeyd edib. O vurğu-
layıb ki, ATZ-də nəqliyyat və logistika infrastruktu-
runun qurulması, neft-kimya və əczaçılıq sahələrinin
yaradılması, müxtəlif çeşiddə malların istehsalı, qab-
laşdırılması, markalanması və s. kimi işlərin həyata
keçirilməsi planlaşdırılır. Bununla da ATZ-də minlər-
lə yeni iş yeri açılmış olacaq, bu da öz növbəsində
ölkəyə böyük həcmdə investisiyaların cəlb olunması-
na şərait yaradılacaq.
Daha sonra, 2018-ci ildə Bakı şəhərinin ev sahib-
liyi edəcəyi Beynəlxalq Limanlar Assosiasiyasının
(International Association of Ports and Harbors –
IAPH) illik konfransına dair məlumat verilib və tədbirdə
iştirak edən nümayəndələr konfransa dəvət edilib.
Təqdimat mərasiminin sonunda yekun nitqi ilə çıxış
edən İvo Vayql tədbir iştirakçılarına və Taleh Ziyadova
öz təşəkkürünü bildirib və Azərbaycanın beynəlxalq sə-
viyyədə tanınmış sərhədləri çərçivəsində ərazi bütövlü-
yünə tam dəstəyini ifadə edən Aİ-nin mövqeyini tədbir
zamanı bir daha səsləndirilib.
Əlavə olaraq, Taleh Ziyadovun Bakı Limanına dair
verdiyi geniş və dolğun müsahibəsi Aİ-nin nüfuzlu me-
dia orqanı hesab edilən "Euroactiv" xəbər portalında
yerləşdirilib.
https://www.euractiv.com/section/euro-
pe-s-east/interview/ziyadov-baku-will-become-a-du-
bai-like-hub-in-eurasia/
BAkI liMANININ AvRoPA
PARlAMeNtiNDə təQDiMAtI olUB
Xəzərdə iki iri liman tikiləcək
Xəzər nəqliyyat-logistika kompleksinin yaradılması La-
yihəsinin həyata keçirilməsi Mahaçqala (Dağıstan, Rusi-
ya) dəniz ticarət limanının dövriyyəsini 5-6 dəfə artırmağa
imkan verəcək.
Report xəbər verir ki, bu barədə Dağıstanın rəhbəri Ra-
mazan Abdulatipov yerli mətbuata danışıb.
“Bu gün Mahaçqala dəniz limanının dövriyyəsi 1,5-2
mln. ton təşkil edir. Ticarət dövriyyəsini illik 10-12 mln. tona
qədər artırmaq imkanına malikik. Ona görə, bu limanın yeni-
dən qurulması, habelə yeni dəniz limanının tikintisini qarşıya
vəzifə kimi qoymuşuq”, - deyə Dağıstanın rəhbəri bildirib.
Onun sözlərinə görə, 127 mlrd. rubl (3.3 mlrd. manat)
dəyərində olan bu layihə (Xəzər Nəqliyyat-Logistika və Də-
niz Sənaye Kompleksi) ölkə başçısı Vladimir Putinə təqdim
edilib: “Bura gəmiqayırma zavodu, gəmi təmiri zavodu, bio-
dəniz texnologiyaları zavodunun inşası, Xəzərdə kadr mərkə-
zinin yaradılması və hərbçilərin artıq bu istiqamətdə çalışdıq-
ları yeni hərbi-dəniz bazası daxildir”.
R.Abdulatipov, həmçinin əlavə edib ki, ilkin hesablama-
lara görə, Xəzərdə təkcə kilkə ovu sayəsində respublika ildə
2,5 mlrd. rubl həcmində əlavə gəlir əldə edə bilər.
“israfil hüseynov” borudüzən
gəmisi hazırda 32 düymlük qaz ixrac
xətlərinin inşasını həyata keçirir
Bu ilin yanvar-sentyabr aylarında “Şahdəniz Mərhələ
2” layihəsi uğurla irəliləməyə davam edib. Hazırda layihə
üzrə işlərin - mühəndis işləri, təchizat və tikinti işləri də
daxil olmaqla ümumilikdə 83 faizdən çoxu tamamlanıb və
ilk qazın 2018-ci ildə əldə edilməsi planına uyğundur.
“BP-Azerbaijan” şirkətindən verilən məlumata görə,
ölkədəki bütün tikinti-quraşdırma və istehsalat sahələrində
- həm dənizdə, həm də quruda, o cümlədən Səngəçal Termi-
nalı, Bakı yaxınlığındakı ATA (AMEK/Tekfen/Azfen) sahəsi,
Bakı Dərin Özüllər Zavodu və boru kəməri marşrutu boyunca
irimiqyaslı işlər görülür.
Sentyabr ayında layihə mühüm bir hadisəni qeyd edib –
“Şahdəniz Mərhələ 2” üçün tikilən iki platformadan birinin
dayaq bloku Bakı Dərin Özüllər Zavodundan dənizdə quraş-
dırılmaq üçün yola salınıb. Hasilat və Dikborular (HDB) plat-
formasının dayaq blokunun daşınması, suya endirilməsi və
yerləşdirilməsi işləri artıq təhlükəsiz şəkildə başa çatdırılıb,
payaların üzərinə quraşdırılması işləri isə davam edir.
“İsrafil Hüseynov” borudüzən gəmisi “Şahdəniz”in şimal
və qərb cinahlarındakı dörd sualtı axın xəttinin hamısının in-
şasını başa çatdırıb və hazırda qalan 32 düymlük qaz ixrac
xətlərinin inşasını həyata keçirir. Bu işlər 2017-ci ilin birinci
rübünədək davam edəcək.
“Xankəndi” sualtı tikinti gəmisinin istismara verilməsi
üçün hazırlıq işləri yaxşı irəliləyir. Sentyabr ayında gəminin
əsas mühərrikləri işə salınıb. Bu yeni gəmi tam hazır olduqda
“Şahdəniz-2” sahəsinə aparılaraq sualtı qurğuların tikintisini
icra edəcək.
Bu ilin üçüncü rübündə Azərbaycanda 24 mindən çox in-
san bütün əsas müqavilələr üzrə tikinti işlərinə cəlb olunub ki,
onların da 80 faizdən çoxu Azərbaycan vətəndaşıdır.
“clean energy” lNG
tankerini icarə götürüb
Rusiyanın enerji nəhəngi “Gazprom” şirkəti Yuna-
nıstanın “Pegasus Shipholding”in mülkiyyətində olan və
“DYNAGAS” tərəfindən işlədilən 150 min kubmetr daşıma
tutumuna malik M/T “Clean Energy” adlı mayeləşdiril-
miş təbii qaz (liquefied natural gas-LNG) tankerini icarə
götürüb.
“Gazprom” “Clean Energy”ni gündəlik 40 min dollar
olmaqla 93 aylığa kirayələyib. 7 il 9 aylıq icarə müddətində
“Gazprom” tanker üçün 115 milyon dollar ödəyəcək.
2007-ci ildə Koreya Respublikasının “Hyundai” tərsanə-
sində inşa edilən “Clean Energy”nin uzunluğu 288 metr, eni
isə 44 metrdir.