- 6 -
STYL
5 pkt – jasny, żywy, swobodny, zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi,
urozmaicona leksyka,
3 pkt – zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi, na ogół jasny,
wystarczająca leksyka,
1 pkt – na ogół komunikatywny, dopuszczalne schematy językowe.
JĘZYK
12 pkt – język w całej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona
składnia, poprawne: słownictwo, frazeologia, fleksja,
9 pkt – język w całej pracy komunikatywny, poprawna : składnia,
słownictwo, frazeologia, fleksja,
6 pkt – język w całej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w
większości poprawna : składnia, słownictwo, frazeologia,
3 pkt – język w pracy komunikatywny mimo błędów składniowych,
leksykalnych, frazeologicznych i fleksyjnych,
1 pkt - język w pracy komunikatywny mimo licznych błędów składniowych,
leksykalnych, frazeologicznych i fleksyjnych.
ZAPIS
3 pkt – bezbłędna ortografia,
poprawna interpunkcja (nieliczne błędy),
2 pkt – poprawna ortografia (nieliczne błędy II stopnia),
na ogół poprawna interpunkcja,
1 pkt – poprawna ortografia (nieliczne błędy różnego stopnia),
Interpunkcja niezakłócająca komunikacji (mimo różnych błędów).
Jeżeli w poszczególnych obszarach minimalne kryteria nie zostały spełnione,
nie przyznaje się punktów.
- 7 -
Rozdział 2
.
Zostań mistrzem warsztatu pisarskiego
.
2.1 Kompozycja
–
jak prawidłowo ułożyć treść
.
Co to jest kompozycja?
Kompozycja to logiczny układ materiału prezentowanego w wypracowaniu,
jego struktura i konstrukcja. W konstrukcji wypracowania najistotniejsza jest
trójdzielność, czyli wyraźny podział na wstęp, rozwinięcie i zakończenie
podkreślone akapitami. Treść powinna być spójna, a zamysł kompozycyjny
konsekwentnie realizowany.
Najczęstsze błędy kompozycyjne to:
- brak nadrzędnej zasady prezentowania myśli, chaos,
- dysproporcje między poszczególnymi częściami,
- dygresyjność – pisanie wszystkiego, co się przypomni,
- brak spójności między częściami,
- brak wniosków i uogólnień.
JAK ZACZĄĆ? – KILKA SPOSOBÓW NA NAPISANIE WSTĘPU.
Dla większości piszących wypracowanie największym problemem jest
rozpoczęcie, czyli ułożenie wstępu. Jak sama nazwa wskazuje, ta partia tekstu
wprowadza ogólnie czytelnika do tematu i powinna też go zainteresować .
Jak zrobić takie wprowadzenie? Wiele zależy od tematu. Przykładowo,
często we wprowadzeniu można napisać definicje wyrazów użytych w temacie –
pojęć kluczowych. Nie chodzi tu oczywiście o „sztywne” definicje słownikowe,
tylko o nasze rozumienie, które jednak nie może odbiegać zbyt daleko od
słownikowego czy też potocznego, aby było wiadomo, jak rozumiemy dany temat .
Przykład 1.1
W temacie występuje pojęcie kluczowe „konflikt pokoleń”.
Rozpoczynamy od zdefiniowania pojęcia, np.:
- „konflikt pokoleń” to różnica zdań na dany temat między rodzicem
a dzieckiem,
- „konflikt pokoleń” to odmienne postrzeganie świata przez starszych
i młodszych,
- „konflikt pokoleń” to inne priorytety wynikające z wieku, doświadczeń,
oczekiwań.
Mamy zatem punkt wyjścia. Pamiętamy, że wstęp to ogólne wprowadzenie
tematu, zatem odnosimy się do tzw. „ ogólnej wiedzy”, czyli dodajemy :
- „konflikt pokoleń” występuje w literaturze od jej początków,
- 8 -
- „konflikt pokoleń” towarzyszy ludziom od zawsze i może być powodem
wielu rozpadu relacji międzyludzkich,
- „konflikt pokoleń” to znane od wieków zjawisko, które stanowi przyczynę
rozwoju myśli i idei.
Teraz należy nawiązać do konkretnego tematu i wybrać schemat
kompozycyjny:
1.HIPOTEZA – ARGUMENTY – TEZA
lub
2.TEZA – ARGUMENTY – POTWIERDZENIE TEZY.
Ad.1
- Czy konflikt pokoleń był siłą destrukcyjną w książce…….?
- Czy konflikt pokoleń zniszczył rodzinę X?
- Czy konflikt pokoleń przyczynił się do rozwoju bohaterów powieści….?
Ad. 2
- Konflikt pokoleń był siłą destrukcyjną w książce… .
- Konflikt pokoleń zniszczył rodzinę X.
- Konflikt pokoleń przyczynił się do rozwoju bohaterów powieści.. .
Podsumujmy zatem:
- definicja pojęcia,
- uogólnienie,
- schemat kompozycyjny – sformułowanie hipotezy lub tezy.
Pamiętajmy, że to tylko propozycja mająca ułatwić rozpoczęcie pisania, a nie
bezwzględnie obowiązujący schemat.
Przykładowy wstęp mógłby wyglądać następująco:
Czym jest konflikt pokoleń? Moim zdaniem to przede wszystkim odmienne
postrzeganie świata przez ludzi starszych i młodszych. Obserwujemy go
zarówno w rodzinach, jak i między przedstawicielami kolejnych epok
literackich. Problem ten występuje od wieków i może mieć destrukcyjny
bądź twórczy wpływ na ludzkość. Z pewnością konflikt pokoleń pojawia się
jako jeden z głównych wątków w powieści X autorstwa Y. Czy zniszczył on
więzy rodzinne Z? Na to pytanie postaram się odpowiedzieć, analizując
podany fragment i odnosząc się do wiedzy na temat całości utworu.
To oczywiście wersja z hipotezą. W przypadku wyboru tezy wstęp może
brzmieć tak:
Od wieków młodzi mają swoje, odmienne od ludzi starszych, wyobrażenie
świata. Wynika to nie tylko z wieku, ale również z oczekiwań czy ilości
doświadczeń. Te konflikty pokoleniowe przybierają najróżniejsze formy. Raz
mogą stanowić siłę niszczącą, w innym przypadku przyczynią się do rozwoju
myśli i powstania nowych twórczych idei. Tak było w powieści X, w której
to początkowy konflikt między ojcem a synem stał się powodem zacieśnienia
kontaktów rodzinnych i przygotowania wspólnych planów na przyszłość. Jak
Dostları ilə paylaş: |