II-b) e-Devlet Yapısı
Kaynak: Türkiye Bilişim Şurası e-Devlet Çalışma Grubu Raporu, 04-Mayıs 2002
Model olarak e-devlet; teknik anlamda yurttaşların “müşteri”, kamu yönetimi faaliyetlerinde “hizmet” olarak görüldüğü “kalite/fiyat performansı” ölçütlerinin uyguladığı, en az maliyet ve emekle en kaliteli hizmetin üretilmesini hedefleyen verimlilik yönetim sistemidir. Bu bağlamda e-devlet modeli, düşük maliyet/kaliteli hizmet performansı üzerinde temellenen ve “toplam kalite yönetimi “ ile “müşteri memnuniyeti” ölçütlerine göre yapılandırılmış verimlilik yönetimi sistemiyle ve somut ifadesini elektronik ticarette bulan e-iş modelleriyle ilişkilendirilmekte merkeziyetçi olmayan bir yatay koordinasyon yapısı sunmaktadır (Uçkan; 2003: 44-47).
II-c) Geleneksel Devlet ve e-Devlette Vatandaş-Kamu Yönetimi İlişkisi
Devletle vatandaş arasındaki karşılıklı ilişkilerin dijital tabana taşınması, e-Devlet kavramının sadece bir yönüdür. e-Devletle birlikte amaçlanan asıl hedeflerden birisi kamusal faaliyetlerin şeffaflaşması, vatandaşın ülke yönetimine daha aktif ve etkileşimli katılabilmesidir.
Geleneksel Devlet
|
e-Devlet
|
Pasif Yurttaş
|
Aktif-Müşteri-Yurttaş
|
Kağıt Temelli İletişim
|
Elektronik İletişim
|
Dikey/Hiyerarşik Yapılanma
|
Yatay/Koordineli Ağ Yapılanması
|
Yönetimimi Veri Yüklemesi
|
Yurttaşın Veri Yüklemesi
|
Eleman Yanıtı
|
Otomatik Sesli Posta, Çağrı Merkezi vb.
|
Eleman Yardımı
|
Kendi Kendine Yardım/Uzman Yardımı
|
Eleman Temelli Denetim Mekanizması
|
Otomatik Veri Güncellemesiyle Denetim
|
Nakit Akışı/Çek
|
Elektronik Fon Transferi (EFT)
|
Tek Tip Hizmet
|
Kişiselleştirilmiş/Farklılaştırılmış Hizmet
|
Bölümlenmiş/Kesintili Hizmet
|
Bütünsel/Sürekli/Farklılaştırılmış Hizmet
|
Yüksek İşlem Maliyetleri
|
Düşük işlem Maliyetleri
|
Verimsiz Büyüme
|
Verimlilik Yönetimi
|
Tek Yönlü İletişim
|
Etkileşim
|
Uyruk İlişkisi
|
Katılım İlişkisi
|
Kapalı Devlet
|
Açık Devlet
|
(Uçkan, 2003; 47)
Çeşitli sosyal bilimciler tarafından bilgi-işlem ve telekomünikasyon teknolojisinin kullanımının toplumsal açıdan sahip olduğu bazı önemli etkiler şöyle sıralanmıştır:
-
Ekonomideki bölgesel farklılıkların azaltılmasına yardımcı olur,
-
Kamu yönetiminin verimliliğini ve etkinliğini arttırır,
-
Ulusal bir altyapı unsuru olarak toplumsal yapıyı güçlendirir,
-
Toplumsal eşitliği geliştirir,
-
Kırsal ve kentsel yerleşim birimleri arasında veya çeşitli bölgeler arasındaki farklılıkların azaltılmasına yardımcı olur,
-
Eğitim, sağlık, tarım ile ilgili projelerde kullanılarak toplumsal gelişmeye yardımcı olur ( GERAY, 1994: 63-64).
II-d) e-Devletin Amaçları
1– Harcamalarda Tasarruf Sağlanması: Her yıl devlet üzerinde yük oluştu-ran harcamalar, e-devlet sisteminin benimsenmesiyle beraber çok büyük oranda düşürülebilecektir.
2– Kağıt İşlemlerinin Kontrol Altına Alınması: e-devlet anlayışının yerleş-mesiyle beraber, kağıt üzerinden yapılan; oy verme, sağlık, vergi, nüfus ve gümrük işlemleri, belediye hizmetleri gibi her türlü işlem elektronik ortama aktarılacak ve her türlü analize imkan tanıyacaktır.
3– Şeffaflık: Her türlü bilgiye internet ortamından ulaşılması “şeffaf devlet” anlayışını da beraberinde getirecek ve devlet-vatandaş ilişkilerini farklı bir boyuta taşıyarak “halk için var olan devlet” kavramının yerleşmesini sağlayacaktır. Şef-faflık, yapılan işlerle ve hizmetlerle ilgili olarak gizlilik sınırlamalarını mümkün olan en alt düzeylere indirmekle beraber, bilgi edinme hak ve özgürlüğünün önünün açılmasını da kolaylaştırır (Kösecik ve Karkın, 2004: 99).
4– Hizmet Kalitesi: İnternet ortamından gerçekleştirilmeye başlanacak olan servisler hizmet anlayışının belli bir kalite düzeyinde ve standartlaştırılmış olarak vatandaşlara ulaştırılmasını sağlayacaktır.
5– 7 Gün 24 Saat Kamu Hizmeti: Artan hizmet kalitesinin yanı sıra devlet vatandaşlara “bir tık” kadar yakın olacak ve 7 gün 24 saat hizmete açık olacaktır.
6– Katılımın Artırılması: Devlet hizmetlerinden yararlanacak vatandaş sayısı artacaktır. Çünkü temel düşünce, vatandaşlara ne kadar çok hak tanınırsa o kadar etkileşimli bir devlet yaratılabileceğidir.
7– Kolay, Hızlı ve Rahat Erişim Olanağı: İnternet teknolojisinin kamu hizmetlerini sağlamada kullanılmaya başlamasıyla birlikte “devlet kapısı” bir “devlet portalı”na dönüşecek, yeni teknolojinin rahatlığından herkesin yararlanacak olması eşitlik kavramını doğurup ülkede eşit kalitede servisi yaygınlaştıracaktır.
Dünya’daki e-Devlet yaklaşımları öncelikli olarak yerel yönetimlerdeki uygulamalarla başlatılmıştır. Diğer yandan Batı toplumundaki devlet vatandaş ilişkisinde var olan “beyan edilen bilginin doğru olduğu” güvenine dayalı ilişki, e-Devlet'e geçişi kolaylaştırmakta ve kurulan güvenlik sistemi yalnızca bilgilerin yetkili olmayanlarca kullanılmaması üzerine ya da bozulmaları önlemek üzerine tasarımlanmaktadır.
Dostları ilə paylaş: |