Pol is düRÜstlüYÜ haqqin da vəSAİT

müt
əxəssis qrupları,  hakimiyyətin köklənməli olduğu  sahələrdən birini 
t
əşkil edir.  
Ris
klər – Digər həmkarlarına nisbətən təmiz və yüksək peşəkar olan 
po
lis işçiləri ilə də,onların korrupsiyaya daha meylli,daha açıq olduqları 
ki
mi rəftar etməklə onların yadlaşdırılması. 
Potensial man
eələr–Risk qiymətləndirməsi kifayət dərəcədə peşəkar-
lığı və təcrübəsi olmayan adamlar tərəfindən keçirilir. 
5-ci N
əticə 
Polis  xidm
ətlərinin özlərini tələblərə cavab verən şəkildə izləməsini 
gözl
əmək uzaqgörən addım deyil; bu xüsusilə də korrupsiyanın və uy-
ğunsuz davranışın daha ciddi formalarına aid edilir.Polis korrupsiyasına 
qar
şı  mübarizədə  ciddi olan ölkələr tamamilə  müstəqil anti-korrupsiya 
komissiyala
rı qurmalıdırlar. 
Ris
klər- Müstəqil komissiyanın varlığına kifayət dərəcədə izahat və 
əsaslandırmanın olmaması. 
Potensial mane
ələr- Polisdən və siyasi rəhbərlikdən tam asılı olma-
yan ekpertiz v
ə təcrübəsi olan uyğun adamların tapılması və komissiya-
ya daxil edilm
əsi çətinlikləri ola bilər.  
6-c
ı Nəticə 
Problem  mü
əyyən edildiyi zaman hakimiyyətin tez bir zamanda ad-
dım atması vacibdir. Tez reaksiya verilməsi Sinqapurdakı ən uğurlu ya-
naşmanın xarakteridir. 
Ris
klər- Problemə tez bir zaman ərzində  reaksiya vermə səyləri ilə, 
hakimiy
yyət aparmalı olduğu ən yaxşı təhqiqatı apara bilməz və çox tə-
ləsik nəticələr əldə edə bilər,hansı ki,uzun müddətli təhqiqat olursa daha 
fərqli və uyğun nəticə əldə oluna bilər. 
Potensial mane
ələr- Tez cavab vermək üçün yaradılan işci qrupuna 
qısa zaman ərzində  uyğun kadrların tapılması. 
7-ci N
əticə 
Polis  v
ə ictimaiyyət arasında və polislə məhkəmə orqanları arasında 
bütün t
ərəflər üçün anlam və inamı artırmaq üçün  geniş qarşılıqlı əlaqə 
olma
lıdır. 
Ris
klər – Az-az hallarda, daha çox qarşılıqlı əlaqə polis işçiləri,məh-
kəmələr və ictimaiyyət arasında daha pis münasibətlərə və anlama səbəb 
ola bi
lər..  
Potensial mane
ələr—Üzləşmə hallarında ictimaiyyətin tənqidinə polis 
işçilərinin müqaviməti ;polis işçilərinin tənqidinə məhkəmə orqanlarının 
müqavim
əti.. 
65 

---

8-ci N
əticə 
Texnologiya  –  o  cüml
ədən kompyuter programları, CCTV və kom-
pyuter
ə bağlı kameralar-daimi olaraq inkişaf edir və polis xidmətləri ha-
rada mümküns
ə(resurslar imkan verirsə)son texnologiyadan maksimum 
istifad
ə etməlidirlər.  
 
Riskl
ər – Pis proqram guruluşu;  müşahidəyə müqavimət( əgər bunun 
üçün s
əbəblər lazımi dərəcədə izah edilmir və əsaslandırılmırsa),texno-
logiyadan uy
ğunsuz şəkildə istifadə,xüsusilə də polis işçilərinin özəl hə-
yat hüququ il
ə əlaqədar.  
Potensial mane
ələr – Xərclər və mümküniyyyat; texnologiyanı tətbiq 
etm
ək üçün təlim görmüş adamların çatışmamazlığı. 
9-cu N
əticə 
T
ədqiqat göstərir ki, fəaliyyətlər, proqramlar və s. şəkildə adlandırı-
lan adlar korrupsiya
nın cilovlanmasının mühüm tərəfidir. Məsələn, polis 
işçiləri çox vaxt “dürüstlük proqramlarına”, “anti-korrupsiya proqramla-
rından” daha yaxşı reaksiya verirlər,  baxmayaraq ki, hər iki proqramın 
t
ərkibi faktiki olaraq eyni ola bilir. Çünki,birinci hal daha da konstruktiv 
s
əslənir və ikincidən cəzaverici olmaması ilə fərqlənir. Eynilə, polis işçi-
l
ərindən  “bəyan edilən  əməkdaşlıq”  formasını  doldurmaq tələbi daha 
yüks
ək riayət  etmə dərəcəsini təmin edər və beləliklə daha da effektiv 
olar, n
əinki onlardan “uyğunsuz əməkdaşlıq” formasını doldurmaq tələbi 
olduqda.  
 
 
Riskl
ər – Daha da müsbət adlardan istifadə etmə proqramın və ya ya-
naşmanın effektivliyini korlayar; əgər problem xüsusilə ciddidirsə onu 
t
əsvir edən dil onun ciddiliyi ilə çatdırılmalıdır ki, veriləsi mesajın təsiri 
maksimum olsun. 
10-cu N
əticə 
Polis korrupsiya
sını və digər uyğunsuz davranış formalarını azaltmaq 
c
əhdində əhəmiyyətli amil siyasi iradədir. Siyasi iradə lazımi şərtdir, la-
kin kifay
ətedici şərt deyil; siyasi iradəni dəstəkləmək üçün kifayət qədər 
dövl
ət imkanı  olmasa,siyasi iradə  polis davranışını  yaxşılaşdırmaq  uğ-
runda mübariz
əyə az təsir edəcək. Birinci hal açıq aydın olsa da, polis 
korrupsiya
sı ilə  mübarizənin  “bir  dəfəmlik  iş”  olmadığını asan  surətdə 
izl
əmək olar. Polis korrupsiyasını azaltmaqda və qarşısını almaqda ciddi 
olan dövl
ətlər uzun müddətli yanaşma qəbul etməlidirlər. Qısa müddətli 
ya
naşmalar adətən xüsusi hallar üçün uyğun olur,lakin korrupsiyaya qar-
şı uğurlu mübarizə davamlı sosiallaşma(cəmiyyətə inteqrasiya) və sayıq-
lıq tələb edir. 
 
66 

---

Ris
klər – “Qışqıran canavar” sindromu (yəni, liderlər tez-tez bəyan 
edir
lər ki, onlar polis korrupsiyasının və başqa uyğunsuz davranış for-
mala
rının azaldılması üçün tədbirlər görəcək,lakin sonra lazımi dəstəyi 
verməməklə onu etmirlər) ictimaiyyətin dövlətə olan inamını sarsıdır.  
Potensial mane
ələr – Maliyyə çatmamazlığı; müqavimət göstərən 
dövl
ət bürokratiyası . 
 
ÖZÜNÜ QIYM
ƏTLƏNDIRMƏ CƏDVƏLI     
1-ci F
əsil –Giriş:Korrupsiya və Polis işi 
Bu f
əsili oxuyaraq hansı reaksiyalarınız oldu? Bu fəsildə sizin polis xidmətini yaxşı-
laşdırmağa istifadə üçün yeni informasiyalar oldumu? Polis xidmətində edə biləcəyiniz 
d
əyişikliklərlə rastlaşdınızmı?   
Bu v
ə digər suallara cavab vermək üçün aşağıdakı özünü qiymətləndirmə sizə kömək 
ed
ə bilər.  İlkin qiymətləndirmə,sizin oz xidmətinizdəki vəziyyəti qiymətləndirməyə kö-
m
ək etmək niyyətidir,hər hansı bir dəyişiklik edilməsini müəyyən etməkdir ,bu dəyisik-
likl
əri yerinə yetirmək üçün beyin həmləsi vasitələri müəyyən etməkdir. Bu Fəsildə öyrə-
nil
ən konsepsiyaları tətbiq etməkdən ötrü daha geniş yanaşma hazırlamaq üçün, təlim 
kursla
rı və ya işçi qrupları təşkil etməklə bu qiymətləndirməni tamamlamaq və ona arxa-
lanmaq olar.Bundan 
əlavə,korrupsiya ilə mübarizədə ölkə və beynəlxalq ekspertlərin kö-
m
əyini axtarmaq faydalı olar. 
MƏSƏLƏLƏR
/ SUALLAR 
ZƏİFLİKLƏRİ 
DÜZƏLTMƏK ÜÇÜN BİZ NƏ 
ETMƏLİYİK? 
BUNU NECƏ 
ETMƏLI? 
Korrupsiya v
ə 
uy
ğunsuz davranışa 
qar
şı olan zəif nöq-
t
ələrimizi qiymət-
l
əndirdikmi? 
Əgər cavab yox olarsa,biz: 
•
 
Filan f
əsilin  səhifələrinə…. is-
nad ed
ərək vəziyyəti qiymətləndirə 
bil
ərik 
•
 
Probleml
ərin harada mövcud 
oldu
ğunu müəyyən edə bilərik 
•
 
Han
sı addımları atmaq haqda 
q
ərar verə bilərik 
•
 
Bu m
əsələlər barədə məlumat-
lılıq yarada bilərik 
 
•
 
Ümumi müzakirə-
lərə çıxartmaqla 
•
 
Işçi qrupu təyin 
etməklə 
•
 
Seminar keçirməklə 
•
 
Kənar ekspertlə 
məsləhətləşməklə 
67 

---