O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti yuldashev Ulmasbek Abdubanapovich

I BOB. KOMPYUTER GRAFIKASI VA DIZAYN 
 
1.1. KOMPYUTER GRAFIKASI HAQIDA TUSHUNCHA 
Asosiy savollar: 
1.
Kompyuter grafikasining asosiy tushunchalari. 
2.
Kompyuter grafikasi turlari. 
3.
Kоmpyuter grafikasi turlarining xususiyatlari. 
Tayanch so‘zlar:
Kompyuter grafikasi tushunchasi. Kompyuter grafikasining 
rivojlanish tarixi. Kompyuter grafikasi turlari. Kompyuter grafikasining dasturiy 
ta’minotlari haqida. Grafik faylarining formatlari va ularning xossalari: BMP, 
WMF, GIF, PNG, TGA, GPEG, TIFF, PSD, CDR. Ranglarning sxemalari. Rang 
modellari: RGB, HSB, CMYK, HSL. 
 
Grafik ifodalashning namunalari – geografik xaritalar, iqtisodiy analizning 
tizim diagrammalari, struktura chizmalari, korxonalar va shu kabi qandaydir fikrlar 
to‘plamini ifodalovchi jarayonni tuzish va grafiklashtirish 
grafika
deyiladi. 
Grafikada ikki asosiy element farqlanadi 
– grafik qiyofa va eksplikatsiya. Grafik 
qiyofa 
chizmalar to‘plami bo‘lib, o‘zaro bog‘lanishlari bilan tushuniladi. 
Eksplikatsiya 
- grafik qiyofaning ma’nosini ochib beradigan ma’lumotlar to‘plami. 
Shartli belgilar yordamida tuzilgan, ma’nosi uning geometrik shakliga 
bog‘lanmagan bo‘lib, sharoitga bog‘liq holda tushuniladigan obrazlar simvolik 
obrazlardir. Shartli belgilar qandaydir tushunchalar (simvollar) bilan puxta 
bog‘langan bo‘lishi, aniq bir belgilar to‘plami esa simvolikani tashkil etadi. 
Grafik 
obraz
koordinata tizimi yordamida masshtablashgan shkala, o‘lchov birligi, 
nomlangan to‘r, grafika umumiy sarlavhasi, umumiy va xususiy tushuntirish usuli, 
sonlar chizig‘i, to‘ldiruvchi va qaytariluvchi sonlar sifatida tushuniladi. 
Geometrik 
eksplikatsiya
- bular koordinat o‘qlari, to‘r, shkalalar va masshtablardir. Ular 
yordamida grafik obrazlar geometrik xususiyatlarga ega bo‘ladi, chunki bu 
vositalar yordamida geometrik yuzalar xossalaridan foydalaniladi.