3-MAVZU: MILLIY VA UMUMINSONIY QADRIYATLAR
TARBIYASI
Reja:
1.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini milliy qadriyatlar asosida
tarbiyalash
2.
Boshlang‘ich
sinf
o‘quvchilari
ongiga
umuminsoniy
qadriyatlarni singdirish
3.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining
milliy va umuminsoniy
qadriyatlar ruhida tarbiyalanganlik darajasini baholash
Tayanch tushunchalar:
Milliylik, umuminsoniylik, tarbiya, qadriyat, sinf, o‘quvchi,
singdirish, tarbiyalash, baholash, bilim, ko‘nikma.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini milliy qadriyatlar asosida
tarbiyalash.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mir-
ziyoyev “Insonparvarlik, ezgulik va bunyodkorlik – milliy g‘oyamiz-
ning asosiy poydevoridir” kitobida hozirgi zamon ta’lim jarayo-
nimizda yosh avlodni
milliy qadriyatlar
asosida tarbiyalash vazifasini
qo‘ygan.
Milliy qadriyatlar – bu xalqimizning
azaldan amal qilib kelayot-
gan fazilatlari, odatlari va turmush-tarzimizning madaniy an’analari
majmuidir. Shu ma’noda tarbiya jarayonida boshlang‘ich sinf
o‘quvchilarida quyidagi
fazilatlarni
shakllantirish taqozo etiladi:
-
insonni qadrlash;
-
Vatanni sevish;
-
o‘zgalarni hurmat qilish;
-
o‘z manfaatlaridan o‘zgalar manfaatlarini ustun qo‘yish;
-
mehnatsevarlik.
Bu fazilatlar xalqimizning mintalitetiga, ya’ni
tabiatiga singib
ketgan. Har bir oilada ularga amal qilishga harakat qilinadi. Boshlan-
g‘ich sinf o‘qituvchisining asosiy vazifasi o‘quvchilar ongiga ana shu
fazilatlarni chuqurroq singdirishdan iborat.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini halqimizga xos bo‘lgan
quyidagi
odatlarni
singdirish taqozo etiladi:
-
jamoa bo‘lib yashash;
-
qo‘shnini hurmat qilish;
16
-
yaxshilikni baham ko‘rish;
-
molparastlik va boylikka o‘ch bo‘lmaslik;
-
halol mehnat evaziga yashash;
-
biror kasb yoki hunarning egasi bo‘lish.
Mazkur odatlar xalqimizning milliy tabiatiga mos ekanligini
xorijlik mutafakkirlar ham e’tirof etadi. Misol uchun, buyuk qirg‘iz
yozuvchisi Chingiz Aytmatov “Qiyomat” asarida “o‘zbeklarning
odatlari turkiy xalqlar uchun Bobil vazifasini o‘tagan”, - deb yozadi.
Ma’lumki, insoniyatning madaniylashuvi
hozirgi Osiyoda mavjud
bo‘lgan Bobil nomli davlatdan boshlangan. Ya’ni insoniyat vahshiylik
tuzumidan insoniylik tuzumiga o‘tgan.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari xalqimizga xos bo‘lgan quyidagi
madaniy turmush-tarz
an’analari bilan tanishtirilishi kerak:
-
hamisha pok yurish, pok kiyinish va pokizalikka rioya qilish;
-
muhtojlarga moddiy va ma’naviy yordam berish;
-
o‘ziga ravo ko‘rganni o‘zgalarga ham ravo ko‘rish;
-
oziq-ovqatlarni birovlar bilan baham ko‘rish;
-
odamlarga yaxshi va yomon kunlarida bir xil munosabatda
bo‘lish;
-
oilani muqaddas bilish.
Bu an’analar o‘quvchilar ongini
nafaqat ijtioiylashtiradi, balki
ularda milliy ruhning tarkib topishida muhim o‘rin tutadi.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini milliy qadriyatlar asosida tarbiya-
lashda ana shu tayanchlarga asoslaniladi. Ayni paytda,
mamlaka-
timizda yashayotgan 130 millat va elatlarning milliy qadriyatlariga
ham hurmatda bo‘lish ruhi o‘quvchilarga singdiriladi. Chunki bu
xalqlarning milliy qadriyatlari ham xalqimizning
qadriyatlariga mos
tushadi.
Dostları ilə paylaş: