Nizami Gəncəvinin 875 illik yubileyi münasibəti ilə Mərkəzi kitabxanaların uşaq şöbələri, mks-nin şəhər, qəsəbə, kənd kitabxana filialları üçün hazırlanmış metodik vəsait
Yüklə 1,08 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II B Ö L M Ə Yubiley tədbirlərinin keçirilməsi
- Kitab sərgisinin nümunəsini veririk: Başlıq
- Nizami Gəncəvi
ilə suvaran, yeri dırnaqları ilə şumlayan qoca əkinçinin, ona-buna əl açıb abrını tökməmək üçün qışın soyuğuna, yayın istisinə baxmayaraq ağır zəhmətə qatlaşan kərpickəsən kişinin əməyini qürurla təsvir edir. Poemada ağıl, zirəklik, sədaqət, dostluq kimi gözəl sifətlər haqqında xüsusi bəhs edilir. Nizaminin Şərq şeirinə gətirdiyi yüksək bəşəri ideyalar 1180-ci ildə bitirdiyi ikinci poeması “Xosrov və Şirin”də epik planda daha ətraflı ifadə olunur.
“Xosrov və Şirin” insan hünəri, zəhmət və sənəti məhəbbətlə tərənnüm edən bir əsər kimi də Şərq ədəbiyyatında özünəməxsus bir yer tutur. Şairin böyük məhəbbətlə təsvir etdiyi Fərhad obrazı bu baxımdan daha diqqətəlayiqdir. Ülvi bir məhəbbətlə sevən Fərhad eyni zamanda Nizaminin sənətə və sənətkar əməyinə rəğbətini aydınlaşdırır. Öz sevimli qəhrəmanının ölümünə ürəkdən təəssüflənən böyük şair sərt qayaları yarıb arxlar çəkən, təkbaşına əzəmətli dağla pəncələşən bu sənət adamının izsiz-əlamətsiz həyatdan getmədiyini xüsusi qeyd edir. Nizami xalq rəvayətindən faydalanmaqla Fərhadın külüngünün dəstəsinin torpağa sancılaraq böyük nar agacına çevrildiyini, beləliklə də sənətkarın adının təbiətdə qorunub saxlanıldığını bildirir Nizami poemaları yarandığı gündən xalq ədəbiyyatına keçərək Şərq nağılları, qəhrəmanlıq və məhəbbət dastanlarında da güclü əks-səda doğurmuş, yeni-yeni əfsanə, rəvayət və başqa xalq ədəbiyyatı nümunələrinin yaranması ilə nəticələnmişdir. Şairin hikmətli beytləri canlı danışıq dilində atalar sözləri kimi əbədiləşmişdir. Nizami əsərlərinin nadir əlyazma nüsxələri Moskva, Sankt- Peterburq, Bakı, Daşkənd, Təbriz, Tehran, İstanbul, Dehli, London, Paris və başqa mədəniyyət mərkəzlərinin kitabxanalarını bəzəyir. Nizami irsi xüsusilə şairin öz vətənində daha böyük məhəbbətlə öyrənilmiş, şairin dövrü, həyatı və yaradıcılığı dərindən və hərtərəfli tədqiq olunmuşdur. 1941-ci ildə Nizaminin anadan olmasının 800 illiyinin bayram edilməsi münasibətilə bütövlükdə “Xəmsə” və Nizaminin lirik irsi Azərbaycan və rus dillərinə çevrilərək nəşr olunmuş, şairin əsərləri özbək, türkmən, qazax, qırğız, tatar, ukrayna, latış, litva dillərinə tərcümə olunmuşdur.
Yubiley tədbirlərinin keçirilməsi
Nizami Gəncəvi dünya ədəbiyyatında böyük məhəbbət və hörmətlə yad olunan, tədqiq edilən şairlərdəndir. Əzəmətli yaradıcı və filosof olan Nizami 1188-1205-ci illər arasında “Sirlər xəzinəsi”, “Xosrov və Şirin”, “Leyli və Məcnun”, “Yeddi gözəl”, “İsgəndərnamə” adlı beş böyük sənət əsəri yaratmişdır. “İsgəndərnamə” iki hissədən ibarətdir ki, bunların hər biri adətən “Şərəfnamə” və “İqbalnamə” adı ilə iki iri kitab halında çap olunub. Adını çəkdiyimiz beş böyük poemanın beşi bir yerdə “Xəmsə” adlanır. Bu beş qiymətli və iri poemadan başqa Nizami altı qəsidə, 116 qəzəl, iki qitə və 30 rübai də yaratmışdır. Göründüyü kimi, böyük şair Şərq dünyasında məlum olan və bir sıra görkəmli sənətkarların ilhamla qələm işlətdikləri bütün poetik formalarda əsərlər yaratmışdır. Nizaminin qələmindən çıxmış əsərlər insanlarda yüksək zövq, böyük dərrakə və ağıl tərbiyə edən, insanın həm özünü, həm də mühitini çox geniş planda, bütün təzadları ilə təsvir edən uzun ömürlü, ölməz əsərlərdir. Dünya ədəbiyyatında “Xəmsə” kimi dərin, zəngin məzmunlu, bədii forması etibarilə rəngarəng, oynaq süjetli böyük əsər tapmaq çətindir. Nizami ona görə belə misilsiz, əzəmətli əsərlər yaza bilmişdir ki, bütün həyatını, bütün mənəvi aləmini və qüvvəsini yaradıcılığa, dünya ədəbiyyatını öyrənməyə, təhlil etməyə, araşdırmağa həsr etmişdi. Beləliklə, dünya ədəbiyyatında böyük məhəbbət və hörmətlə yad olunan dahi şair, mütəfəkkir Nizami Gəncəvinin hər zaman
olduğu kimi, bu il də yubileyini qeyd etmək ərəfəsindəyik. Bu baximdan respublikamızın hər bir yerində, rayon və şəhərlərində, eləcə də respublikamızın hüdudlarından kənarda da Nizami Gəncəvi irsi öyrənilir və təblig olunur. Nizami Gəncəvi irsi ilə daha yaxından tanış olmaq üçün onun həyat və yaradıcılığının tədrisi, əsərlərinin təlim-tərbiyə işində danılmaz rolunu təbliğ etmək üçün respublikamızın bütün məktəb, lisey, gimnaziya, muzey və kitabxanalarında bir sözlə ümumtəhsil ocaqlarında tədbirlər planı hazırlanmalıdır. Tədbirlər planına ilk öncə Nizami Gəncəvi yaradıcılığı ilə bağlı kitab sərgisini daxil etmək lazımdır. Sərgi müxtəlif başlıqlar altında keçirilə bilər. Məsələn: “Dünya ədəbiyyatının günəşi”, “Bəşəri ideyalar carçısı”, “Nizami Gəncəvi-875”, ”Şair dühasının sönməz işığı”, “Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri”, “Dünya poeziyasının iftixarı”, “Mənəvi sərvətlər xəzinəsi Nizami Gəncəvi-875”, “Poeziyamızın sönməz günəşi”, “Əsrlərə yadigar qalmış ad”, “Şeir səmasının sönməz günəşi”, “Şairin rübabı ölməzdir”, “İnsana inam poeziyası”, “Həyata səsləyən lirika”, “Nizami dühası, Nizami sənəti”, “Hikmət dəryasından damcılar”
Başlıq: “Poeziyamızın sönməz günəşi” Nə qədər şair var, söz var, şeir var Dünyada onlardan mənəm yadigar.
3. Nizami Gəncəvinin portreti. 4. Görkəmli şəxsiyyətlərin Nizami Gəncəvi haqqında söylədikləri sitatlar. 5. Kitablarının nümayişi. 6. Dövrü mətbuatda nəşr olunmuş məqalələrin kartotekası(tövsiyə ədəbiyyat siyahısı) 7. “Sirlər xəzinəsindən” nümunələr.
Yüklə 1,08 Mb. Dostları ilə paylaş:
|