Nebevî YÖntem eğitim, Yapılanma, Hareket

Nebevî Yöntem

98

7. Kalbi İncelten, Ruhların Hastalıklarının 

Reçetelerine ve Yaşayış İlmine Dair Eserler

Ebu  Tâlib  el-Mekkî’nin  Kûtu’l-Kulûb,  İmam  Kuşeyrî’nin 

er-Risâletü’l-Kuşeyriye,  Huccetu’l-İslâm  Gazzâlî’nin  İhyâu 

Ulûmi’d-Dîn,  Şeyh  Abdulkâdir  el-Geylânî’nin  el-Fethu’r-

Rabbânî, İmam Nevevî’nin Bustânu’l-Ârifîn adlı eserleri.

Bu kitaplarda bulunan ve zamanımıza uymayan, cihadın 

gerekleri ile de bağdaşmayan birtakım zahidane bilgiler, on-

ların eğitici değerlerini eksiltmez. Şüphesiz ki bizler, yüzeysel 

hususlarda ve ihtilaflarda güçlerimizi darmadağın eden bilgi-

lerden  çok,  Allah’a  giden  yolda  şevkimizi  artıracak  bilgilere 

muhtacız.

Taklitçi bir kimseye de şunu söyleyin: Selef-i sâlih, Kuşeyri 

Risâlesi’ni, bu ümmetin salih zatları hakkında bir örnek olarak 

değerlendirmiştir. Bizler İbn Teymiyye gibi muhaddis, fakih ve 

müctehid bir kimsenin kitaplarında bunlar hakkında övücü ve 

yüceltici sözlerden başkasını görmüyoruz. Bu müctehid fakih, 

Şeyh Abdulkadir Geylânî’den çokça övgüyle söz etmiş, onu 

istikamet  ehli  meşayihden  ve  Müslümanların  imamlarından 

birisi olarak değerlendirmiştir. İbn Kayyim de ona “şeyh, âbid 

ve  uyulacak  önder”  adını  vermiştir.  İbn  Teymiyye,  Kûtu’l-

Kulûb’u ardı ardına defalarca okumuş, Ebu Tâlib’den de gü-

zel bir şekilde övgüyle söz etmiştir. Îmân adlı eserinde de onun 

akidesinin doğruluğunu dile getirmiştir.

Bizler, nefsî tıb ile yüksek gayret hususunda Abdulkadir 

Geylânî ve Ebu Tâlib el-Mekkî’de bulduğumuzun bir benzeri-

ni başka yerde bulamıyoruz. Kendisini hadise nisbet edenler 

arasından  İhyâ’ya  dil  uzatan  kimselere  de  şunu  deyin:  Ha-

fız Irâkî, İhyâ’da geçen hadisleri incelemiş ve bu değerli kita-

ba  hizmet  etmek  üzere  bunların  tahriclerini  yapmıştır.  Hafız 

Makdisî bunu ihtisar etmiş, onun bu ihtisarını Hanbeli Hafız 

---

Eğitim

99

İbn Receb bir daha ihtisar etmiştir. Dolayısıyla kalplerin tedavi 

pınarını teşkil eden böyle bir eserden kimse seni alıkoymasın. 

Bu  eserde  anlayamadığınız  bazı  ibareler  görecek  olursanız 

bunları Allah’a havale edin ve şunu bilin ki, insan nefsinin giz-

liliklerinden söz eden bir kimsenin, kinaye ve mecazî ifadeler 

kullanması kaçınılmazdır.

8. Davet Fıkhı

İmam Hasan el-Bennâ’nın  risaleleri,  üstad Mevdûdî’nin 

eserleri,  Yusuf  el-Kardâvî’nin  eserleri,  şeyh  Saîd  Havvâ’nın 

eserleri, Şeyh Hasan en-Nedvî’nin eserleri.

9. Küçük İslâm Tarihi

Şeyh  Ebu’l-Hasan  en-Nedvî’nin  Müslümanların  Gerile-

mesiyle Dünya Neler Kaybetti? ve yine onun Fikir ve Davet 

Önderleri adlı eserleri.

10. Tarihe Mal Olmuş Kişilerin Biyografileri

Salih geçmişimizin kıssaları ne güzel öğüttür ve ne güzel 

teşvik edicidir. Çünkü Yüce Allah, bu insan nefsini, soyut öğüt 

ve vaazdan etkilenebileceği için daha çok bizim gibi olanların 

hayatlarını dikkatle incelemekten etkilenecek bir hâlde yarat-

mıştır. Bazen salihlerden bir kişinin veya mücahidlerden ilmiy-

le amel eden bir âlimin hayatını okuyunca, bunlar kendimize, 

nefsimizi  azarlayarak  ve  harekete  geçmesini  isteyerek,  “İşte 

bu yiğitler seni geride bıraktı ey küçük nefis!” dedirtir. İbnu’l-

Cevzî’nin  Sıfatu’s-Safve  ve  Abdülazîz  el-Bedrî’nin  el-İslâm 

beyne’l-Ulemâ ve’l-Hükkâm adlı eserleri ile bir de okuyacak 

sabrı  gösterebilecek  kimseler  için  Ebu  Nuaym’ın  Hilyetu’l-

Evliyâ’sı anılmaya değer eserlerdir.

---

Nebevî Yöntem

100

11. Arap Dili ve Grameri

Aslında  bütün  İslâmî  çalışmalar  için  zorunlu  bir  araç 

olmakla  birlikte  bunları  son  olarak  saymaktayız:  Râgıb  el-

İsfehânî’nin Müfredât’ı, Abbas Hasan’ın en-Nahvu’l-Vâfî’si ve 

Muhammed Hayruddin el-Hulvânî’nin es-Sarf adlı eserleri.

Vakıanın Fıkhı ve Uzmanlık

Emrolunduğumuz güç hazırlığının bir parçası da her bir 

mü’minin, yabancı bir ya da birkaç dil öğrenmesi ve modern 

siyaset bilimi ve ideolojilere dair çağdaş insanlara düşünceleri 

düzeyinde  hitap  edebilecek  kadar  eser  okuması  gerekir.  Bu 

ise, ilim ehlinden biriyse ilimdeki uzmanlık alanı, zanaat sahi-

bi ise ya da her ne olursa, o alanda sivrilecek hâle gelmesiyle 

gerçekleşmelidir. Unutmayalım ki biz, İslâm devletinin kurul-

masından önce de sonra da davet adamlarına muhtacız. Aynı 

şekilde  iktisadı  ve  yönetimi,  devlet  kurumlarını  ve  yönetim 

aygıtlarını  idare  etmek  ve  bunları  Allah’ın  hükümlerine  bo-

yun eğecek hâle getirmek için devlet ricaline ihtiyacımız vardır. 

Ümmetin  endişesini  ise,  harekete  geçmeyen,  yerinde  duran 

bir vera taşımaz. Bunu taşıyan ve gereklerini yerine getirenler, 

ilim ve uzmanlıklarıyla güçlü, Yüce Allah korkusu ile emin ve 

ahdine sıkı sıkıya bağlı kimselerdir.

Gece ve Gündüz Yapılacak Işler 

(Amelu’l-Yevm ve’l-Leyle)

İman  şubelerine  dâhil  amellerden  bazıları,  -hac  gibi- 

ömürde bir defa yapılır. Kimisi, Ramazan orucu gibi yılda bir 

defa yapılır. Kimisi, namaz ve zekât gibi zamanı belli ameller-

dir. Kimisi, zamanında ve münasebet olması hâlinde ortaya 

çıkar, hasta ziyareti ve cenaze ile beraber gitmek gibi… Kimisi, 

yoldan rahatsızlık veren şeyleri gidermek gibi sürekli bir fırsat 

---