Mübahisələrin həllində mediasiyanın rolu vəkil Lalə Nağıyeva
Yüklə 1,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 27 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ IX nömrə Hazırda bu islahatlar Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi
- Beləliklə, Vəkillər Kollegiyası heç bir dövlət qurumuna tabe olmamaqla, müstəqil bir qurum kimi fəaliyyət göstərir.
- Kollegiyasının maddi‐texniki təminatının yaxşılaşdırılması üzrə tədbirlər barədə» 669 №‐li Sərəncam imzalamışdır.
- Müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiyasının12‐ci maddəsinin I hissəsində
- 28 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ IX nömrə
- Bu o deməkdir ki, vəkil şəxsin törətdiyi cinayətin xarakterindən, motivindən, həmin
- Bu o deməkdir ki, təqsirləndirilən şəxs məhkəmə prosesində özünü təqsirli bilməsə, vəkil heç bir halda, yüngül
- Ümumiyyətlə, Azərbaycan Respublikasının qüvvədən düşmüş CPM‐si ilə Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan CPM‐nin müqayisəli təhlilindən görünür ki, vəkilin hüquqları
- Lakin «Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanunun qəbul edilməsindən on iki il keçməsinə
27 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ IX nömrə Hazırda bu islahatlar Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə uğurla davam etdirilir. Layihəsi ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə hazırlanmış və 12 noyabr 1995‐ci il tarixdə ümumxalq səsverməsi (referendum) yolu ilə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının qəbul edilməsi xalqımızın tarixində ən parlaq səhifələrdən biridir. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 60‐ci maddəsinin I hissəsində göstərilir ki, hər kəsin hüquq və azadlıqlarının məhkəmədə müdafiəsinə təminat verilir. Konstitusiyanın 61‐ci maddəsinin I hissəsində göstərilir ki, hər kəsin yüksək keyfiyyətli hüquqi yardım almaq hüququ vardır [1, səh.21]. Ölkədə aparılan hüquq, o cümlədən məhkəmə hüquq islahatlarının nəticəsi kimi, Azərbaycan Respubllikasının Milli Məclisi tərəfindən 28 dekabr 1999‐cu ildə «Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilmiş və qanuna sonrakı illərdə yeddi dəfə əlavə və dəyişiklik edilərək qanun daha da təkminləşdirilmişdir. Qanunun 1‐ci maddəsinin I hissəsinə görə Azərbaycan Respublikasında vəkillik hüquqi müdafiə fəaliyyətini peşəkarcasına həyata keçirməli olan müstəqil hüquqi təsisatdır. Həmin maddənin II hissəsinə görə isə vəkillik qanunun aliliyi, müstəqillik, demokratizm, humanizm, ədalət, aşkarlıq və konfidensiallıq prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərir [12, səh.3]. Beləliklə, Vəkillər Kollegiyası heç bir dövlət qurumuna
Qanunun 1‐ci maddəsinin III hissəsində göstərilir ki, vəkillərin və onların birliyinin peşəkar fəaliyyətinə prokurorluq, məhkəmə, digər dövlət orqanları, ictimai birliklər, hər hansı müəssisə, idarə, təşkilat və vəzifəli şəxs tərəfindən müdaxiləyə, təzyiqə yol verilməməsi, vəkillərin hüquqlarının bərabərliyi, özünüidarəetmə, vəkillər və vəkillik fəaliyyətinə dair məsələlər üzrə müstəqil qərar qəbul edilməsi vəkilliyin əsasını təşkil edir [12, səh.3]. Ümummilli lider Heydər Əliyev ölkə başçısı kimi 3 fevral 1998‐ci ildə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə Azərbaycan Respublikasında ölüm cəzasının ləğv edilməsi haqqında müraciət etmiş və Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi 10 fevral 1998‐ci il tarixdə həmin müraciətə baxaraq, müstəsna cəza tədbiri kimi, ölüm cəzasını cinayət cəzalarının siyahısından çıxarılması haqqında müvafiq qanun qəbul etmişdir [6, səh. 58‐73]. Həmiçinin, ümummilli lider Heydər Əliyev hələ bundan əvvəl 22 fevral 1998‐ci il tarixdə «İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının təmin edilməsi sahəsində tədbirlər haqqında» Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Fərmanını imzalamışdır [9, səh.83‐95]. Müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiyasının12‐ci maddəsinin I hissəsində göstərilir ki, insan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının, Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarına layiqli həyat səviyyəsinin təmin edilməsi dövlətin ali məqsədidir. Təsadüfi deyildir ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 18 iyun 2007‐ci il tarixli 2231 №‐li Sərəncamı ilə hər il iyunun 18‐nin Azərbaycan Respublikasında İnsan hüquqları günü kimi qeyd edilməsi qərara alınmışdır. Azərbaycan Respublikası 25 yanvar 2001‐ci il tarixdə Avropa Şurasının tamhüquqlu üzvliyinə qəbul edildikdən sonra Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi «İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqlarının müdafiəsi haqqında» Konvensiyanın və onun 1, 4, 6 və 7 saylı Protokollarının təsdiq edilməsi barədə 25 dekabr 2001‐ci il tarixli Azərbaycan Respublikası Qanununu qəbul etmişdir [9, səh.11]. Azərbaycan Respublikasının, Avropa Şurası kimi, mötəbər quruma tamhüquqlu üzv kimi qəbul edilməsi ilə əlaqədar olaraq, Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi tərəfindən 14 iyul 2000‐ci il tarixdə «Azərbaycan Respublikasının Cinayət‐Prosessual Məcəlləsinin təsdiq edilməsi, qüvvəyə minməsi və bununla bağlı hüquqi tənzimləmə məsələləri haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanunu qəbul edilmiş və Qanunun 3‐cü maddəsində Azərbaycan Respublikası Cinayət‐Prosessual
28 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ IX nömrə Məcəlləsinin müddəalarının 2000‐ci il sentyabrın 1‐dən qüvvəyə minməsi göstərilmişdir [7, səh. 1623]. Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan CPM‐nə görə artıq müdafiəçi ittiham tərəfi ilə məhkəmə prosesində paritet əsaslarla çıxış edən müdafiə tərəfinə daxil edilmişdir (92‐ci maddə). Məcəllənin 92.1‐ci maddəsində göstərilir ki, cinayət prosesində müdafiəçi qismində Azərbaycan Respublikasının ərazisində vəkillik fəaliyyətini həyata keçirmək hüququna malik olan vəkil iştirak edə bilər. Həmin maddədə daha sonra göstərilir ki, müdafiəçi şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin şəxsiyyəti və onun iştirakı ilə baxılan cinayət işinin xarakteri ilə eyniləşdirilə bilməz [7, səh. 90‐98].
Həmçinin, Azərbaycan Respublikası CPM‐nin 92.10.1‐ci maddəsində göstərilir ki, müdafiəçiyə (vəkilə) müdafiə etdiyi şəxsin qanuni mənafeyinə zidd olaraq hər hansı hərəkəti etmək, o cümlədən onun törədilmiş cinayətlə əlaqəsini və təqsirini təsdiq etmək, ona qarşı qaldırılmış mülki iddianı qəbul etmək, onun iştirakı ilə aparılan prosessual hərəkətlərdə iştirakdan imtina etmək və onun hüquqlarının həyata keçirilməsinə mane olmaq qadağan olunur. Bu o deməkdir ki, təqsirləndirilən şəxs məhkəmə prosesində özünü təqsirli bilməsə, vəkil heç bir halda, yüngül cəza təyin edilsə belə, ittiham hökmünün çıxarılması haqda məhkəmədən (hakimdən) xahiş edə bilməz. Ümumiyyətlə, Azərbaycan Respublikasının qüvvədən düşmüş CPM‐si ilə Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan CPM‐nin müqayisəli təhlilindən görünür ki, vəkilin hüquqları qüvvədə olan CPM‐də, qüvvədən düşmüş CPM‐nə nisbətən, əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirilmişdir. Bu isə ölkəmizdə həyata keçirilən məhkəmə‐hüquq islahatlarının mahiyyətindən doğur. Hər bir hüquqi təsisat, institut və ya qanun doqma, ehkam deyildir, belə ki, zaman keçdikcə hər bir qanun və ya hüquqi təsisatın da təkminləşdirilməsinə, qanunda olan boşluqların aradan qaldırılmasına ciddi ehtiyac vardır. Bu mənada «Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında» Qanun və bu haqda digər müvafiq qanunvericilik aktları da istisnalıq təşkil etmir. «Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında» 28 dekabr 1999‐cu il tarixli Azərbaycan Respublikası Qanununda 18‐ci maddəsinə əsasən Azərbaycan Respublikası Vəkillər Kollegiyası ümumi yığıncağın qərarı ilə vəkillərin etik davranış qaydalarını qəbul etməlidir. Lakin «Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanunun qəbul edilməsindən on iki il keçməsinə baxmayaraq vəkillərin etik davranış qaydaları qəbul edilməmişdir. Bu isə hüquqi demokratik dövlət quruculuğu ilə bir araya sığmır və buna heç bir halda haqq qazandırmaq olmaz. Azərbaycan Respublikası Mülki‐Prosessual Məcəlləsinin 67‐ci maddəsində göstərilir ki, kassasiya instansiyası məhkəməsində, məhkəmə aktlarından əlavə kassasiya qaydasında şikayət verildikdə, yeni açılmış hallar üzrə işə yenidən baxıldıqda işdə iştirak edən şəxslər yalnız vəkillə birgə məhkəmədə iştirak edirlər.Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 61‐ci maddəsinin 1‐ci hissəsinə əsasən hər kəsin yüksək keyfiyyətli hüquqi yardım almaq hüququ vardır. Bu o deməkdir ki, yüksək keyfiyyətli hüquqi yardım almaq hüququ insan və vətəndaşın vəzifəsi deyil, hüququdur.
Yüklə 1,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|