364
23.4. Xəstəlik depressiyaları problemlərinin qarşısının alınması
Xəstəlik
depressiyaya, əsəbiliyə, enerjinin aşağı
səviyyəsinin
olmasına, narahatlığa, diqqəti toplamanın mükünsüzlüyünə bir sıra digər
çətinliklərə səbəb ola bilər. Bu baxımdan, kliyentlərin problemlərini
araşdırarkəb onların sağlamlıq durumunu
müntəzəm surətdə nəzərdən
keçirmək tədqiqatçılar üçün vacibdir. Belə olduqda ilk dəyərləndirmənin
məqsədi,
fəaliyyətləri
kliyentlərə
tibbi
qayğı
göstərilib-
göstərilməməsini, bu olmadıqda onlara göstərilən son tibbi yoxlamanı
müəyyən etməkdən ibarətdir.
Tədqiqatçılar problemləri yalnız psixoloji amillərə şamil
etməmişdən qabaq, lazım gəldiyi halda kliyentləri
tibbi yoxlamalardan
keçirmək yolu ilə çətinliklərin tibbi əsaslarını istisna etməlidirlər. Bəzi
hallarda tədqiqatçılar əsəbiliyin kəskin şəkildə artmasını, emosional
nəzarətin qəfil itkini və digər fərdi dəyişiklikləri
müalicə etmək üçün
psixoterapiyadan istifadə etmiş və çox gec bu dəyişikliklərin beyin
şişləri cə ya digər üzvi çatışmazlıqlarla bağlı olduğunu aşkar etmişlər.
Bu cür faciələrdən yayınmaq üçün tədqiqatçılar ehtiyatlı davranmalı və
ortada
tibbi amillərin mövcudluğunu, hətta dolayısı yolla mümkün
sayılsa belə, problemlərin əsasları barədə tələsik nəticələr çıxarmaqdan
vaz keçməlidirlər.
Kliyentlərin sağlamlıqlarını
dəyərləndirmək, xüsusən də tibbi
qayğının aşağı səviyyədə göstərildiyi qruplar üçün əhəmiyyət daşıyır.
Bu qruplara yoxsulluq
içində yaşayan insanlar, etnik azlıqlar, yaşlı
insanlar, immiqrantlar (qaçqınlar da daxil olmaqla), qəyyumluğa
götürülmüş uşaqlar, nikahsız hamilə olan yeniyetmə qızlar, evsiz
insanlar, sağlamlıq sığortası olmayan qazanılmış immun çatışmazlığı
sindromuna (QİÇS) yoluxmuş xəstələr daxildir.
QİÇS-dən əziyyət çəkən insanların sağlamlıq qayğısına
daha çox
ehtiyacı var. Xəstəlik müddəti olduğuna görə onların başqa xəstəliklərə
yoluxmuş insanlardan daha çox psixososioloji ehtiyacları olur.
Sağlamlıq qayğısı və sosial yardım fövqəladə əhəmiyyət daşısa da,
QİÇS-ə xüsusilə onun dərmanla bağlı cəhətlərinə ikili icma
münasibətlərinin
olması səbəbindən
kliyentlər digər müddətli
xəstəliklərdən əziyyət çəkənlər kimi bəhrələnə bilmirlər.
365
QİÇS-ə dair qiymətləndirmə xəstəliyə yoluxmuş insanların
ehtiyaclarını müəyyən etməkdən daha geniş əhatə dairəsinə malikdir.
Dostları ilə paylaş: 
