Mövzu Sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar Plan: Sağlamlıq imkanları məhdud olan uşaqlar

Müalicə prosesi:

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Müalicə prosesində effektivli terapiya üsulu ailələrlə birgə aparılmasıdır. Bu 

zaman  aparılan  müalicə  3  istiqamətdə  olmalıdır:  fiziki,  fizioloji  və  davranış. 

Ailələr  tərəfindən  verilən  dəstək  proqramları  bunun  daha  tez  ortadan  qalmasına 

səbəb olar. Ümumi terapiya əsasən 6-12 ay müddəti əhatə edir.  

 

 

Enkoprezis: 

Uşaqlarda kiçik yaşlarında  tez-tez görülən problemlərdən biridə enkoprezis 

vəziyyətidir.  Uşaq  istəksiz  şəkildə  yaxud  məqsədli  şəkildə  nəcis  ifrazı  edər.  Bu 

vəziyyətin xəstəlik olaraq qiymətləndirilməsi üçün, uşağın ən azı 4 yaşında olması 

lazımdır. Bu halın görülmə sıxlığı isə 3 ay ərzində hər ay 1 dəfə olmalıdır. Bu halın 

yaranmasına klinik səbəb kimi əsasən qəbizlik halı göstərilir. 7-8 yaşlarında 1.5% 

özünü  göstərir.  Oğlanlarda  qızlara  nisbətən  3  dəfə  daha  çox  özünü  büruzə  verir. 

---

Kiçik  yaşlarından  düzgün    təlim  görməmiş  uşaqlarda  primer  (birincili)  enkoprez 

müşahidə  olunur.  Ən  azı  bi  il  tualet  təlimi  almış  uşaqlarda  bu  halın  olması 

sekunder (ikincili) enkoprez adlanır.    

 

 

 

 

 

 

Birincili  enkoprez  ən  çox  enurezli  xəstələrdə  görüldüyü  halda,  ikincili 

enkoprez  psixososial faktorların təsirinə məruz qalmış uşaqlarda daha çox olur. Bu 

psixososial  faktorlar  içərisində  ailə  daxili  münaqişələr,  valideynlərin  ayrılması, 

itkilər, köç, balaca bacı və qardaşın itirilməsi əsas götürülür.    

 

 

 

Xroniki  enkoprezi  olan  uşaqlarda  xüsusilə  nevroloji  baxımdan  inkişaf 

geriliyi  olan  uşaqlarda,  sərt  tualet  təlimi  almış  uşaqlarda  yaranır.  Enkoprez  çətin 

problemdir.  Uşaqların  özlərinə  olan  inamını  və  hörmətini  aşağı  salır.  Xroniki 

oolduğu  zaman  yaxud  şiddətli  şəkildə    davam  etdiyi  zaman,  uşağın  yaxın  əhatə 

dairəsindən uzaqlaşmasına səbəb olur. Bu zaman əsas dəstək valideynlər tərəfindən 

olmalıdır.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Enkoprezin DSM IV görə təsnifatı aşağıdakı kimidir: 

 

 

 

 

-İstəksiz şəkildə qeyri-ixtiyari nəcis ifrazı;   

 

 

 

 

 

-Son üç ayda hər ayda bir dəfə belə halın baş verməsi;   

 

 

 

-Bu  davranış  qəbizlik  üçün  istifadə  olunan  dərmanlar  xaricində,  digər 

hərhansı tibbi vəziyyətin fizioloji təsirləri ilə bağlı deyildir. 

 

 

 

 

Bu uşaqlarda aşağıdakı hallar müşahidə edilir: 

 

 

 

 

 

-Hiperaktivlik və diqqət əskikliyi; 

 

 

 

 

 

 

 

-Dərslərinə lazimi diqqəti verə bilmədiklərindən aşağı akademik göstəricilər;

 

-Günahkarlıq hissi, depressiya;  

 

 

 

 

 

 

 

-İmpulsivlik və s.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Müalicəsi zamanı, psixoloq və həkim (uroloq) birlikdə hərəkət etməlidirlər. 

Onlar  həm  tibbi,  həm  də  psixoloji  istiqamətdən  xəstəyə    və  yaxınlarına 

(valideynlərə)  məlumat  verməlidirlər.  Burada  fizioloji  səbəblər  düzgün 

müəyyənləşdirilməlidir:  Mədə-bağırsaq  xəstəlikləri  (bağırsaq  çatları,  qəbizlik, 

infeksiyalar və s.). Uşağın hər günü üçün plan müəyyənləşdirilir. Bu zaman həftə 

ərzində  baş  verən  enkoprez  halları  və  həftə  ərzində  enkoprez  olmayan  hallar 

müəyyən  edilir.  Bu  halın  az  olduğu  və  heç  olmadığı  zamanlar  uşaqlar 

mükafatlandırılır. Medikamentoz müalicə zamanı imipramin 25-75mg gün ərzində 

həkim məsləhəti ilə qəbul edilir.  

 

 

 

 

 

 

 

Enzoprez halı yaş artıqca azalır və 16 yaşından sonra ortaya   çıxma 

ehtimalı daha aşağıdır.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Uşaqlarda enkoprez görüldüyü halda uşaq qastroloquna, uşaq cərrahına, uşaq 

nevropatoloquna, psixoloqa müraicət edilməlidir.