Təfəkkür prosesini tədqiqi üçün müxtəlif metodikalardan istifadə edilir.
tədqiqi üçün istifadə olunan metodikadır. Bu zaman tədqiq olunanın dediyi sözlərin
ardıcıllığı, məntiqiliyi, hərəkətlərinin istiqaməti, düşünülmüş olması və s.
Material kimi 4 ədəd şəkilli bir kart verilir. Onlardan 3-ü müəyyən əlamətlərə görə
oxşardır, digəri isə yox. Uşaqdan onu tapması istənilir. Bu zaman uşaqdan nəyə
görə onların 3-nü bir qruplaşdırdığını, digərini artıq götürdüyünü soruşulmalıdır.
Təfəkkürün sürətlənməsi-fikirlərin axını, sürətli şəkildə bir-birini əvəz
etməsi şəklində özünü göstərir.
Təfəkkürün ləngiməsi- bu zaman xəstələr çətinliklə danışır, fikirləri sanki
tormozlanmış olur. Bəzən isə qeyd edirlərki, heç nə fikirlərinə gətirə bilmirlər.
Təfəkkürün patoloji müfəssərliyi- nitqin ləngiməsi, eyni zamanda
uzunçuluğu ilə seçilir. Xəstələr söhbət zamanı sanki 3-cü şəxsin dili ilə danışırlar.
Təfəkkürün perseverasiyası-bu zaman xəstə verdiyi cavabları təkrar edir.
Bəzən eyni söhbətləri təkrar edir.
Təfəkkürün steriotipliyi-eyni sözlərin və fikirlərin təkrar olunması kimi
özünü göstərir.
Məntiqsiz təfəkkür- fikirlərin məntiqsizliyi, əlaqəsizliyi şəklində özünü
göstərir.
Rezonyorluq- boş mühakimələr, mənasız sözlərdən ibarət nitqi ilə fərqlənir.
Autistik tip təfəkkür- şəxs sankı real aləmdən uzaqlaşır. Obyektiv təcrübəyə
əsaslanmayan, dialektiv izaha tabe olmayan təfəkkür formasıdır.
Neologizm- bu zaman şəxslərdə xəstəliklə əlaqəli sözlər meydana çıxır. Hər
hansı bir sözlə mövcud vəziyyətləri izah etmək istəyirlər.
Təfəkkürün ambivalentliyi- xəstə eyni vaxtda bir-birinə zidd fikirlərə malik
olur.
Simvolik təfəkkür- normal mühakimələri simvolik fikirlərlə əlaqələndirir.
Təfəkkürün kəmiyyətə pozulması:
Sayıqlama ideyaları-psixi xəstəliklə əlaqəli yaranan, şəxs tərəfindən tənqidi
münasibət bəslənilməyən əqli nəticələr formasında özünü göstərir
Sarışan ideyalar- şəxsin ideyasından asılı olmayaraq, şəxs tərəfindən tənqidi
münasibət bəslənilən ideyalar, fikirlər və meyillər formasında təzahür edir.
Yüksək qiymətli ideyalar- real varlığa əsasən meydana gələn, yüksək
emosional gərginliyə malik, düşüncədə üstün yer tutan mühakimələrdir.
Dostları ilə paylaş: