Mövzu: Mеhmanхana fəaliyyətinin tariхi inkişaf mərhələləri Plan

 
69
mehmanxananın  kiçik  və  böyüklüyündən  asılıdır.  Bu  bölmə  sutka  ərzində  üç 
növbə  işləyir,  qonaqların  istək  və  arzularını,  tələblərini,  sifarişlərini  yerinə 
yetirməyə çalışır. 
Səhər növbəsində çalışan inzibatçının əsas vəzifələri: 
1. Iş  jurnalının  və  nömrələrin  doldurulmasını  nəzərdən  keçirib  yoxlamalı, 
sifariş  edilən  nömrəyə  qonağın  gəlib-gəlmədiyini  aydınlaşdırmalı.  Gəlməyən 
qonağın nömrəsini mühasibata göndərməlidir. 
2. Boş  nömrələri  hesablamaq  və  təhlil  etmək  (Bəzi  otellərdə  bu  işi 
bronlaşdırmabölməsi görür). 
3. Inzibatçı  bilməlidir  ki,  ilk  növbədə  hansı  nömrələri  və  hansı  sayda 
müştərilərə vermək lazımdır (Bəzi otellərdə bu işi bronlaşdırma sifariş qəbul edən 
bölməgörür). 
 
 
 

---

 
70
Y
kd
a
ya
n
la
r 
 
D
hl
iz
 n
vb
t
il
ri
 
 
ve
sa
rl
ar
 (
q
ap
la
r)
 
 
K
o
m
m
un
ik
as
iy
a 
xi
d
m
ti
 (
b
lm
) 
 
K
o
n
sy
er
j 
xi
d
m
ti
 (
b
lm
) 
 
B
ro
nl
a
d
rm
a 
v
 
q
ey
d
iy
ya
t 
b
lm
si
 
 
U
n
if
o
rm
ad
a 
z 
v
zi
f
l
ri
n
i y
er
in
 y
et
ir
n
 
B
a
 in
zi
ba
t
n
n
 k
m
k
is
i  
 
B
a
 in
zi
ba
t
  
(
zi
b
at
i m
s
l
l
r 
zr
 m
en
ec
er
) 
 
 
Sx
em
 2
. B
a
 in
zi
b
at
n
n 
b
lm
si
n
in
 (
o
fi
si
ni
n)
 
t
ki
la
ti
 s
tr
u
kt
ur
u
 

---

 
71
4.  Ilk növbədə lüks nömrələri və çox mühüm qonaqlar üçün ayrılası (VIP) 
nömrələri  seçmək  və  ayırmaq,  konfrans  və  ya  simpozium  olacaqsa,  onun  yerini 
təyin edib, vaxtını dəqiqləşdirib zalı sifariş etmək lazımdır. 
5.  Mehmanxanadan gedən qonaqlar haqqında məlumatları yoxlamaq. 
a)  qonağin  bütün  məsrəflər  (xərclər)  hesabının  yazıldığına  əmin  olmalı, 
xüsusən  axırıncı  səhər  yeməyi  və  telefon  danışıqlarının  pulunun  verildiyini 
dəqiqləşdirmək; 
b)  qonaqla birlikdə onun hesabının düzgün və dəqiq yazıldığın yoxlamaq; 
c)  pulu kredit kartı və ya nəğd almaq; 
d)  qonağa təqdim olunan hesabla əlaqədar anlaşılmazlıq ortaya çıxarsa, bunu 
nəzakətlə  yola  vermək  lazımdır  (Məslən,  qonaq  təkid  edə  bilər  ki,  onun  hesabını 
ş
irkət verməlidir, inzibatçı isə belə bir məlulata malik deyil); 
e)  qonağın  hesabatını  şirkət  verməli  olarsa,  bu  halda  qonaq  hesaba  imza 
atmalı ( təsdiq etməlidir), inzibatçı isə hesabat tərtib edib mühasibata verir. 
6.  Qonağın bütün suallarına səbr və nəzakətlə cavab vermək. 
7.  Xüsusi jurnala növbə ərzində olan məlumatları, hadisələri qeyd etmək. 
8.  Qonağın  tələbi  ilə  imkan  daxilində  nömrədə  bəzi  dəyişiklik  etmək 
(çarpayının və ya televizorun yerini dəyişmək). 
9.  Inzibati-təsərrüfat  personalına  gələn  mühüm  və  nüfizlu  qonaqlar  (VIP) 
üçün gül və digər lazımi şeylər hazırlamağı tapşırmaq. 
10. Nömrə açarlarının verilməsinə və alınmasına nəzarət etmək və yoxlamaq. 
Növbətçi  inzibatçı  çətin  və  mürəkkəb  şəraitdə  işləməyi  bacarmalı,  özünü 
sakit, təmkinli və səbirli aparmalı,eyni zamanda xoşsifət və gülərüz olmalıdır. 
Axşam növbəsində çalışan inzibatçının əsas vəzifələri: 
1.  Növbə  jurnalını nəzarətdən  keçirir  və  yoxlayır  (Bu  jurnalda  gün  ərzində 
baş verən hadisələr, qeydlər, qonaqların xahiş və tələbləri öz əksini tapır). 
2. Mehmanxana nömrə fondunu yoxlayır (neçə nömrə boşdur, neçəsi boşdur, 
neçəsi  sifariş  olunub  və  növbə  ərzində  neçə  qonaq  gələcək)  təhlil  edir.  Bu 
məlumatlar əsasında təyin edir ki, növbə ərzində neçə nömrə satmaq olar. Böyük 
və orta mehmanxanalarda bu əməliyyatı avtomatlaşdırılmış sistem həyata keçirir. 

---

 
72
3. Qonaqların  qəbulu  ilə  məşğul  olur,  digər  xidmət  bölmələri  ilə  əlaqə 
saxlayaraq qonaqların xahiş və tələblərini çatdırır. 
4. Növbə ərzində nömrə  sifarişlərini  qəbul edir  (Saat  18:00-da bronlaşdırma 
bölməsi öz işini qurtarır). 
Mehmanxana  sutka  ərzində  24  saat  işlədiyinə  görə  maliyyə  prosesi  bir  anda 
dayanmır. 
Gecə  auditoru  mehmanxanada  hərəkət,  yəni  qonaqların  gediş-gəlişi 
sakitləşəndə  (təxminən  gecə  saat  01:00-da)  qalan  qonaqların  kredit  borclarını 
yoxlamağa başlayır və yekunlaşdırır. 
Gecə auditorunun vəzifələri: 
1)  Axşam  növbəsi  inzibatçısının  başa  çatdıra  bilmədiyi  məsrəflərin 
hesabatını mühasibata göndərmək. 
2)  Səhər  növbəsi  inzibatçısının  uyğun  gəlməyən  hesabları,  məlumatlarını 
çatdırmaq. 
3)  Mehmanxanada  paralel  hesabat  aparmaq  (Komputer  sistminin  sıradan 
çıxmaq təhlükəsi olarsa) 
4)  Qonaq  ona  təqdim  olunan  hesabla  razılaşmırsa,  auditor  bu  səhvi  tapıb 
düzəltmişdir. 
5)  Sutka ərzində otelin işi haqqında əsas məlumatlar auditorun hesabatında 
öz əksini tapır. 
6)  Oğurluğun  qarşısını  almaq  üçün  otelin  müxtəlif  sahə  və  bölmələrini 
yoxlayır. 
Auditorlar  sutka  ərzində  hesabatı  əsas  operativ  məlumatları  verir.  Otelin 
doldurulması  faizini  bilmək  üçün  qonaqların  yaşadıqları  bütün  nömrələrin  sayını 
otelin  ümumi  nömrələrin  sayına  bölmək  lazımdır.  Məsələn,  622  nömrədə  qonaq 
qalır.  Otelin  ümumi  nömrələrinin  sayı  850-dir.  622:850=73.17  %  Otelin  dolma 
faizi 73.17 % dir. 
3. Bronlaşdırma bölməsi mehmanxanada əsas bölmələrdən biridir. 
Bir  sıra  otellərdə  bu  bölmənin  meneceri  qəbul  və  xidmət  şöbəsinin 
direktoruna  tabedir  və  baş  inzibatçı  kimi  eyni  səlahiyyətə  malikdir.  Qonaqlarda 

---