Microsoft Word salayev elxan docx



Yüklə 0,65 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/26
tarix02.10.2017
ölçüsü0,65 Mb.
#2904
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   26

16 

 

1.2.



  Heyətin idarə edilməsində iqtisadi metodlardan 

 istifadənin əhəmiyyəti və rolu 

 

 



Heyətin  idarə  edilməsinin  metodologiyasında  heyətinin  mahiyyəti, 

təşkilatın  fərdlərinin  davranışı,  idarəetmə  obyekti  kimi  formalaşması  üçün 

təşkilatın məqsəd və vəzifələrinə, metod və prinsipləri məsələlərinə uyğun olan 

individlərin davranışının formalaşmasının proseslərini öyrənir. 

 

Heyətin  idarə  edilməsində  iqtisadi  metodların  təsnifatını  aşağıdakı 



cədvəldə (1.2.1.) göstərmək olar

4



Cədvəl 1.2.1. 

darəetmə metodları, onlarııı qıuuluş xarakteri üzrə təsnifatı. 

 

darəetmə 



metodlarının təsnifat 

xarakteristikası 

darəetmə metodları 

 

 



Təşkilatı sərəncam metodları 

qtisadi metodlar 

Sosial-psixoloji metodlar 

Aparmaq qaydası 

Ə

mək intizamı, idarəetmə, borc 



hissi,müəyyən təşkilalda şəxsən çalışmağa 

can atmaq zərurətinin yarannıası 

Maddi maraq, sosial-

təminat 


Sosial-psixoloji maraq. mənəvi 

maraq 


daraetmə sisteminin 

təsir xarakleri 

Birbaşa 

Dolayı 


Dolayı 

Təsirin əsas kanalı 

Təşkilati mexanizm: idarəetmənin tətşkilat 

quruluşu, təşkilati reqlamentləsdirmə va 

ə

məyin normalaşdırılması, kadrların 



seçilməsi, qəbul edilmiş qararlar va s. 

qtisadi mexanizm və 

onun lingləri: maliyyə, 

qiymət, əmək haqqı, 

mükafat, mənfəət və s. 

Sosial mexanizm: qrup, şəxsiyyət, 

şə

xsiyyətin rolu və mövqeyi, 



nüfuzu 

və s. 


darəetmə 

metodlarının 

secilməsi və onların 

səmərəliliyinin 

qiymətləndirilməsi 

üçün baza 

Təşkilati təhlil 

Texniki-iqıisadi təhlil 

Sosial tədqiqat 

Metodların scçilməsi 

üzərində məhdudiyyət 

Hüquqi normaya, fəaliyyətdə olan 

reqlamentə və yuxarı idarartmə manqası 

aktına uyğun gəlməsi 

qtisadi qununların, 

norma və normativlərin 

tətbiqinə uyğun gəlməsi 

Mənəvi-etik normalara uygun 

gəlməsi 

Metodların seçilməsi 

və 

qarşılıqlı əlaqələrin 



təmin edilməsi 

forması 


Təşkileunə 

Planlaşdırma 

Sosial həvəsləndirmə 

Səmərəli istifadə 

edilmə şərtləri 

darəetmə prosesinin müəyyən metodoloji çərçivədə kompleks istifadə edilməsi,  

metodlardan səmərəli istifadə edilməsinin sistemli təhlili 

 

 



 

 

                                                            



4

 

Menecmentin əsasları (dərslik) T.Quliyev, Bakı 2006, səh 320 




17 

 

Müəssisənin  işçi  heyətinin  idarə  olunmasının  xüsusiyyətlərinə  bir  sıra 



xarakteristikalar daxildir

5



1.

 

Ə



məyin  təşkilinin  çevikliyi.  nzibati  və  istehsal  heyəti  arasında  dəqiq 

funksional bölgünün olmaması heyət arasında məsafənin azalmasına gətirib 

çıxarır,  lakin  sosial  fərqləri  aradan  qaldırmır  (məsələn,  əməyin  haqqının 

ödənilməsində).  Kiçik  müəssisənin  işçiləri  vəzifələrinə  uyğun  gəlməyən 

funksiyaları  yerinə  yetirməli  olurlar,  burada  məhdud  təmayüllü  peşəkarlar 

deyil,  universal  işçilər  lazımdır.  Çox  vaxt  belə  «universallar»  kiçik 

müəssisənin  iş  prosesində  meydana  çıxırlar,  çünki  əvəzçilik  etməli  və 

müxtəlif işləri yerinə yetirməli olurlar.

 

2.

 



Çoxsəviyyəli  təşkilat  strukturunun  olmaması  işçi  heyətini  işdə  vəzifənin 

artması deyil, funksional vəzifələrin genişləndirilməsi və mürəkkəbləşməsi, 

peşəkarlığın yüksəlməsi, əmək haqqının artması anlamağına gətirib çıxarır.

 

3.



 

ş

çilərin  daha  yiiksək  informasiyaya  (məlumatlılığa)  malik  olması.  Müəssisə 



rəhbəri üçün müştərilərlə və dövlət

 

strukturları ilə iş metodları və münasibətlər 



haqqında məlumatları işçi heyətindən gizlətmək çətindir.  şçilərin məlumatlılığı 

(xəbərdarlığı)  işəgötürəni  müəyyən  qədər  asılı  vəziyyətə  salır  və  buna  görə  də 

onu işçi heyətini qohumlarının, şəxsi tanışlarının arasından, yaxud yoxlanılmış 

adamların tövsiyəsi ilə seçməyə vadar edir. 

4.

 

ş



də  burokratçdığın  ən  aşağı  səviyyəsi.  Kiçik  müəssisələrdə  heyətlə  işin 

reqlamentləşdirilməsində  bir  çox  qayda  və  sənədlər  yoxdur,  lakin  qeyri-rəsmi 

tapşırıqlar  (göstərişlər,  sərəncamlar)  mövcuddur.  Bu  da  hər  bir  vəziyyətə  və 

işçiyə  qarşı  fərdi  münasibətə  gətirib  çıxarır,  lakin  münaqişələrin  əmələ 

gəlməsinə, rəhbərin işçilərə qarşı şəxsi rəğbət və nifrətinə səbəb olur. 

5.

 



Mütəşəkkil  təhsilin  (təlimin)  olmaması.  Bu,  bir  sıra  səbəblərlə  izah  edilir: 

müəssisə  rəhbərinin  təhsilin  zəruriliyini  qiymətləndirməməsi  ilə,  vəsaitlərin 

çatışmaması  ilə,  müəssiənin  perspektivinin  qeyri-müəyyənliyi  ilə,  mövcud 

kursların aşağı səviyyədə olması ilə. 

6.

 

ş



çilərin  şəxsi  keyfiyyətlərinə  qarşı  tələblərin  yüksəkliyi.  Müəssisənin  qəbul 

olunmuş  normalarına  və  dəyərlərinə  keyfiyyətləri  müvafiq  olmayan  işçilərlə 

                                                            

5

 Kiçik sahibkarlıq. Əzizağa  manov, Bakı 2009, səh 159 




Yüklə 0,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   26




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə