Microsoft Word iskenderli lala doc
Yüklə 1,01 Mb. Pdf görüntüsü
|
29
1966-cı ildə qoyulmuşdur. Başlıca məqsədi, investisiya mübahisələrini nizamlamaqdan ibarətdir. 119-dan çox üzv dövləti öz sıralarında birləşdirir. 1.3. nkişaf etməkdə olan və keçid iqtisadiyyatı ölkələrin sosial- iqtisadi inkişafında beynəlxalq maliyyə qurumlarının rolu. Ümumiyyətlə, cəmiyyətin ictimai-iqtisadi inkişafında maliyyə sisteminin düzgün qurulması, valyuta-kredit münasibətlərinin hərtərəfli inkişafı, maliyyə
ehtiyyatlarından səmərəli istifadə olunması böyük əhəmiyyət kəsb edir. Əlbəttə bütün bunlar maliyyə institutlarının yaranmasını şərtləndirir. Beynəlxalq valyuta-kredit və maliyyə təşkilatları şərti olaraq beynəlxalq maliyyə institutları adlandırılırlar. Beynəlxalq maliyyə institutlarının məqsədi dünya təsərrüfatının sabitləşməsinə, tamlığına və əməkdaşlığın inkişafına nail olmaqdır. Beynəlxalq və regional valyuta-kredit və maliyyə təşkilatları çoxsaylı olub , ə sasən aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirir: valyuta-kredit və maliyyə münasibətlərinin tənzimlənməsi; valyuta-kredit və maliyyə siyasəti sayəsində tövsiyələrin hazırlanması; valyuta-kredit və maliyyə informasiyasının yığılması , aktual problemlər üzrə elmi-tədqiqat işlərinin nəşr edilməsi. Regional valyuta-kredit və maliyyə təşkilatlarının yaranmasının əsas səbəbi , EOÖ - in dünya təsərrüfatında mühüm yer tutmağa can atması, milli iqtisadi problemlərin əməkdaşlıqla həll etməyin sərfəli olmasıdır. Qlobal xarakterli beynəlxalq institutlar sırasına birinci növbədə BVF aiddir. Qeyd etdiyimiz kimi bu təşkilat beynəlxalq valyuta əməkdaşlığı və mübadilə stabilliyini təmin etmək, ödəmə balaslarında yaranan problemlərlə əlaqədar dövlətlərə müvəqqəti maliyyə yardımı etmək məqsədlərilə təsis edilmişdir. 1987-ci ildə fondun dünyada fəaliyyətini genişləndirmək və daha səmərəli etmək üçün genişləndirilmiş fond yaradıldı ki, onun əsas vəzifəsi BVF-ə üzv olan EOÖ-ə daha güzəştli şərtlərlə kreditlərin verilməsindən ibarətdir. nkişaf komitəsi isə bu sahədə fəaliyyəti daha da
30
gücləndirərək, 1996-cı ildə BVF/BY B proqramı hazırladı ki , həmin proqrama görə böyük xarici borca malik yoxsul ölkələr Fondun və Bankın maliyyə yardımlarından istifadə etmək imkanı qazanırdı. BVF Dünya Bankı ilə birgə yoxsulluğun azaldılmasına yönəldilmiş tədbirlər görür. Belə tədbirlərə hər şeydən əvvəl yoxsul ölkələrin borclarının azaldılması daxildir. 2000-ci ildə dünyanın yoxsul 22 dövlətinin 20 milyard dollara yaxın borcu silinmişdir. Yoxsul ölkələrdə iqtisadi artımın stimullaşdırılmasında və yoxsulluğun azaldılmasında mühüm rolu onların xarici siyasəti oynayır. Lakin son 20 il ərzində dünya ticarətində yoxsul ölkələrin payı azalmışdır. Bunun səbəbi bir neçə amillərlə izah olunur: göstərilən ölkələrin iqtisadiyyatında struktur problemləri, dövlət institutlarının zəifliyi, milli ixracatçıların dövlət tərəfindən dəstəklənməməsi, həmçinin EÖ-in hökumətlərinin apardığı proteksionist siyasət. Yoxsul ölkələrin dünya ticarətinə aktiv cəlb olunması üçün onların hökumətləri bu ölkələrdə iqtisadi və siyasi vəziyyətin yaxşılaşdırılması üçün şərait yaratmalı, həmçinin investisiyalar üçün əlverişli məkan düzəltməlidir. Digər tərəfdən EÖ EOÖ-in ixracına mane olan sədləri azaltmalı, mümkündürsə aradan qaldırmalıdırlar. Bu sədlərə EOÖ-də milli istehsalçılar üçün ayrılan subsidiyalar və EÖ-in bazarlarına, EOÖ-dən gələn əmtəə və xidmətlərə qoyulan məhdudiyyətlər aiddir. Ə ksər sənayecə inkişaf etmiş ölkələrdə proteksionizm siyasəti xüsusilə də kənd təsərrüfatı , tekstil və paltar istehsalı sahələrində hələ də güclüdür. Varlı ölkələr öz bazarlarını EOÖ-in KT malları üçün açsalar buradan həm gəlir götürə, həm də yoxsulluğun aradan qaldırılmasına yardımçı ola bilərlər. Dünya Bankının heablamalarına görə əgər ABŞ, Avropa ttifaqı ölkələri və həmçinin Kanada və Yaponiya öz bazarlarına 49 EOÖ-dən əmtəə və xidmətlərin çıxışına məhdudiyyətsiz şə rait yaratsalar , sonuncuların ixracının həcmi 11% artardı. BVF üzv ölkələrə texniki yardımın göstərilməsində yaxından iştirak edir. 2001- ci ildə BVF tərəfindən Avropa 29%, Afrika 27%, Asiya 23%, Yaxın və Orta Şərq 11%, Latın Amerikası və Karib hövzəsi regionuna 10% həcmində texniki yardım
Yüklə 1,01 Mb. Dostları ilə paylaş:
|