Microsoft Word iskenderli lala doc

 

                                                                                                                                                                       

                                                                                                                                                          46 

 

                                                                                                         

Cədvəl 2.1.2 -in davamı 

 

2000 

0  39,000,0

00 

10,197

,379 

0 

0  409,

500 

0

 

39,000,

000

 

10,606,8

79

 

 1999 

68,61

5,000 

11,724,3

75 

8,005,

376 

11,700,00

0 

0 

391,

775 

80,315,00

0

 

11,724,

375

 

8,397,15

1

 

1998  15,79

0,000 

0  6,919,

434 

14,620,00

0 

0  311,

937 

30,410,00

0

 

0

 

7,231,37

1

 

1997 

20,47

0,000 

0 

5,772,

019 

55,580,00

0 

0 

147,

966 

76,050,00

0

 

0

 

5,919,98

5

 

1996  53,82

0,000 

0  3,399,

614 

0 

0 

0 

53,820,00

0

 

0

 

3,399,61

4

 

1995 

67,86

0,000 

0 

752,32

0 

0 

0 

0 

67,860,00

0

 

0

 

752,320

 

 

 

                    

Beləliklə, 1996-1997-ci il proqramı çərçivəsində də iqtisadi bərpa prosesi davam 

etdirildi.  Əslində  bu  proses  1995-ci  ilin  əvvəllərindən  başlamışdı  və  həm  BVF-nin, 

həm də beynəlxalq və regional qurumların , o cümlədən o cümlədən Dünya Bankının  

qarşılıqlı  əməkdaşlığı  ilə  dəstəklənirdi.  slahatların  uğurlu  keçirilməsindən  xəbər 

verən  isə  inflasiyadakı  kəskin  azalma  və  iqtisadi  inkişafın  başlanılması,  ən  mühimi 

isə  iqtisadiyyatın  bəzi  sahələrində  bazar  mexanizminin  mənimsənilməsi  idi. 

Ə

vvəlcədən nəzərdə tutulmuş və qiymətləndirilmiş şəkildə 1997-ci ildə inflasiya 9%-

ə

  qədər  endi  və  istehsalda  isə  5%  artım  müşahidə  olundu.  Digər  tərəfdən  fiskal 

balansda müsbət saldo əldə olunmuşdu. Bu ilkin uğurları davam etdirmək üçün daha 

davamlı iqtisadi siyasət yürütmək tələb olunurdu və bu BVF tərəfindən Azərbaycana 

GSYK/GFM  maliyyələşdirmə  mexanizmi üzrə ikinci kreditin verilməsi ilə başlamış 

oldu.  1997-ci  il  23  dekabrda  təsdiqlənmiş  iki  kreditin  ümumi  məbləği  46.8  milyon 

XHH(təxminən 64 milyon ABŞ dolları) təklif etmişdir. Bu ümumi məbləğin də 29.4 

milyon  XHH-i  (40  milyon  dollara  yaxın)  iki  bərabər  yarım  illik  ödəmə  şəklində 

hərdəfə 14.6 milyon XHH(20 milyon dollar) olmaqla GSYK mexanizmi üzrə və 17.5 

milyon  XHH-i(24  milyon  dollar)  isə  GFM  mexanizmi  üzrə  verilib.Bu  və  bundan 

ə

vvəlki  maliyyələşmələrlə  dəstəklənən  Azərbaycan  orta  müddət  üçün  nəzərdə 

---

 

                                                                                                                                                                       

                                                                                                                                                          47 

 

tutulmuş  iqtisadi  strategiyasının  əsas  məğzi  bildiyimiz  kimi  bazar  iqtisadiyyatına 

keçid  etmək  və  ölkənin  neft  resurslarından  iqtisadiyyatın  digər  sahələrində  heç  bir 

mənfi təsirə yol açmayacaq şəkildə istifadə etməkdir. 

1998-ci  il  proqramının  həyata  keçirilməsi  zamanı  ölkə  2  mühim  xarici  mənfi 

təsirə  məruz  qaldı  ki,  bu  da  ölkədəki  maliyyə  və  tədiyyə  balansının  vəziyyətinin 

müəyyən  qədər  arzu  olunmayan  istiqamətdə  dəyişməsinə  səbəb  oldu.  1-ci  xarici 

mənfi təsir neftin qiymətlərinin aşağı düşməsi, 2-cisi isə Rusiyadakı maliyyə böhranı 

idi. 

1999-cu il proqramına gəldikdə isə ilk növbədə burada planlaşdırılan və nəzərdə 

tutulan  iqtisadi  inkişaf  istiqamətlərini  işıqlandırmaq  lazımdır.1999-2000-ci  il 

proqramı  üzrə  ÜDM-in  illik  artımının  7%  olması(  əvvəlkindən  bir  qədər  az), 

inflasiyanın  isə  illik  4%  həddi    nəzərdə  tutulmuşdur.  Digər  tərəfdən  neft  istehsalı 

artımı hesabına ümumi inkişafa nail olunsa da qeyri-neft sektorundakı inkişaf 1999-

cu  ildə  zəiflədi  ki,  bu  da  xarici  bazarlardakı  tələbatın  azalması(xüsusən  Rusiya)  və 

valyuta dəyişmə kursundakı dəyər qazanmalarla bağlı idi. 

Sayca III olan bu proqram makroiqtisadi siyasətin, xüsusən maliyyə stabilliyinin 

təmin  olunması  və  struktur  islahatların  gücləndirilməsi  sahələrini  əhatə  edib. 

Həmçinin  1999-cu  ildə  ölkədəki  çətinlikləri  əvvəlcədən  qabaqlaya  biləcək  pul 

siyasəti  davam  etdirildi  ki,  ən  mühüm  məqsəd  də  maliyyə  sabitliyini  qoruyub 

saxlamaqdan ibarət idi. 

Proqram çərçivəsində nəzərdə tutlmuş struktur islahatları haqda onu qeyd edək 

ki,  ən  böyük  önəm  dövlət  sektorunda  islahatların  aparılmasına,  korrupsiya  ilə 

mübarizəyə  və  ümumiyyətlə  hökumətin  fəaliyyətinin  təkmilləşdirilməsinə  

verilmişdir. Digər tərəfdən struktur islahatları çərçivəsində  ən mühim məqsədlərdən 

bank  sektorunun  yenidən  qurulması  və  maliyyə  sisteminin  möhkəmləndirilməsini, 

dövlət müəssisələrinin özəlləşdirilməsini, habelə tam bazar iqtisadiyyatına əsaslanan 

aqrar sektorun yaradılmasını göstərə bilərik. Sosial müdafiə sahəsində isə səhiyyə və 

təhsildəki islahatlar davam etdirilirdi. Bu dövr üçün nəzərdə tutulmuş bir sıra iqtisadi 

göstəriciləri  nəzərdən  keçirməzdən  qabaq  onu  da  qeyd  edək  ki,  1992-ci  il  18 

---