Microsoft Word Gurz?col yaz?lar? – 160
Yüklə 1,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
Gürzəçöl yazıları 140 Uşaq daşa söykänib ayağını geymäk istäyändä bö- yürtkänlikdän qırqovul pırıldadı. Üç-dörd metr yuxa- rı qalxıb, özünü düzältdi, göydä qanad döymäyä başladı. Balaca Qulam tüfängi aşırıb, qulağını sinä- sinä basan kimi tätiyi çäkdi. Qırqovul ikicä metr dä iräli uçub daş kimi yerä düşdü. – Däydim! – dedi uşaq. Vä düz demädi. Çünkü Seyfäddinin oğlu Qulam hälä uşaq idi, qırqovulu uçanda vura bilmäzdi. Vä uşaq hälä Ovçu Qulam deyildi. Ancaq Ovçu Muradın iyirmisi hälä yan at- mağa alışmamışdı... VAQÌF SÄMÄDOÕLU 141 Dua Aşıq Salehin oğlu bir gün sähär tezdän özünä gendän baxdı. Gördü ki, Ayıdağın ätäyindäki rayon märkäzinin vıtrezvitelindä, cırıltısından Dağıstan camaatının qulaqları tutulan bir dämir çarpayının üstündä uzanıb. Gecädän qalıb qarnında, ağzının içindä qıcqırmış arağın qoxusuyla Allaha dua elä- yir. Vä Aşıq Salehin oğlu gendän gördü ki, Poylu Qasım, o serjant milisioner vıtrezvitelin qapısını aç- dı. Vä bu qapının cırıltısından yerindä dayana bilmä- yib, Ayıdağın ätäyindän bir duman qalxdı. Vä bu du- manın üstündä anasını gördü Aşıq Salehin oğlu. Gördü ki, anası dumanın üstündä uşaq beşikdä yır- ğalanan täkin yırğalana-yırğalana ağlayır. Ağlaya- ağlaya da dua eläyir. – A Qasım, sän mänim cijimi görmüşdünmü heç? – soruşdu serjantdan Aşıq Salehin oğlu. – Bä nädi, Badı mama göyçäk, xanım-xatın ar- vad idi, – dedi Poylu Qasım. – Görämmädim. Hayıf, – dedi Aşıq Salehin oğlu. Gürzəçöl yazıları 142 Vä yenä dä Ayıdağın ätäyi boyunca qalxan du- mana baxdı. Gördü oğlu ölmüş anası elä hey dua eläyir. Sonra üzünü Poylu Qasıma tutdu. Gördü ki, ser- jant da vıtrezvitelin bir küncündä çarpayıya uzanıb dodaqaltı dua eläyir. – Kimä dua eläyirsän, a Qasım? – soruşdu Aşıq Salehin oğlu. – Nä bilim, ayä... İçä bilmiräm araq zährimarı... Bircä däfä kaş särxoş olub, buraya düşäydim. Sä- nintäk, – dedi Poylu Qasım. – Niyä, a Qasım? – soruşdu Aşıq Salehin oğlu. – Ayä, säni här däfä buraya gätirändä deyiräm kaş män dä bunun kimi içib däliyä dönäydim, – de- di Qasım. Aşıq Salehin oğlu yenä dä dumana baxdı. Gördü ki, dumanı kim isä çiyninä alıb aparır. Vä çiynindä dumanla dam boyu qalxır. – A Qasım, bir aynadan Ayıdağa bax, gör ciji ya- tan dumanı çiyninä alıb aparan kimdi? – dedi Aşıq Salehin oğlu. Serjant Poylu Qasım päncäränin qabağına gälib, eşiyä baxdı. – Deyäsän, läzgi Hüsüdü. Yadındamı läzgi Hü- sü? – dedi Poylu Qasım. – Dälläkmi? – Hä. VAQÌF SÄMÄDOÕLU 143 – Görän haraya aparır cijimi? – soruşdu Aşıq Sa- lehin oğlu. – Get özündän soruş. Amma ävvälcä get Äliqu- lunun pavilyonunda başını düzält, – dedi serjant Qasım vä Aşıq Salehin oğluna pul verdi. Aşıq Salehin oğlu Qasımdan üç manat alıb, vıt- rezviteldän eşiyä çıxdı. Vä yenä özünä gendän baxıb gördü ki, Äliqulu- nun pavilyonunda araq içir. Sonra gördü ki, kändlä- rinä gälib evlärindäki dädäsinin sazını götürüb, du- manın dalınca gedir. Dumana çatıb läzgi Hüsünü säslädi. – Ayaq saxla, a Hüsü, – dedi Aşıq Salehin oğlu. – Nädi, a bala? – soruşdu Hüsü. – Cijimi haraya aparırsan? – Aparmıram, a bala, özü dil-ağız elädi. Dedi apar mäni buralardan, gözlärim oğlumu görmäsin. –Görmäsin gözlärim vıtrezviteldä yatan ciyär pa- ramı, – dedi läzgi Hüsü. Vä üstündä Aşıq Salehin oğlunun anası yırğala- nan dumanla uzaqlaşmağa başladı. Aşıq Salehin oğlu bir daş üstünä oturub ağladı, nä ağladı. Vä gendän göz yaşlarını iyläyib gördü ki, göz ya- şından qoyun iyi gälir. Lap bärk ağladı. Sonra dädäsinin sazını sinäsinä basıb mizrabı götürdü. Vä mizrabı älinä alan anda yadına düşdü Gürzəçöl yazıları 144 ki, saz çala bilmir. Kürün qırağına gäldi. Gördü ki, Hüsü dağı o taya aşır. Bir dä onu gördü ki, Hüsü Ayıdağın zirväsindä ayaq saxlayıb Allaha dua elämä- yä başladı. – Görän, bunun duası nädi? – soruşdu Aşıq Sa- lehin oğlu. Vä dädäsinin sazını Kürä atıb, sularda axan saza xeyli baxandan sonra poçt yoluna çıxdı. Poçt yoluna çıxan kimi gördü ki, Allah duasını eşidib. Gördü ki, avtobus dayanacağında neçä ayaq altda äzilmiş bir qırmızı onluğun ucu görünür. – Sana qurban olum, a tanrı, – dedi Aşıq Salehin oğlu. Pulu yerdän qaldırıb, Äliqulunun pavilyonuna sarı getdi. Gedä-gedä yenä dä özünä gendän baxdı. Vä gördü ki, günün günorta çağıdır, hava da yaman bürküdür. VAQÌF SÄMÄDOÕLU 145 Menuet Topal Hadı Ayıdağın ätäyindäki kändä bu şänbä kino gätirändä bilmädi divarına nä sayaq elan yazıb vursun. Dämir qutuların içindäki lentdä nä dava var idi, nä dä ağlabatan bir musiqi. Odur, Topal Hadı bir kağıza kinonun adını yazıb, adın altından “baxmaya- nın dädäsinä länät” yazdı. Vä kändin camaatı şär qa- rışan kimi yığıldı kolxoz idaräsinin dal divarının täzä- cä ähänglänmiş qabağına. Topal Hadı da aparatının işığını eläcä bu divara diräyib kinonu göstärdi. Camaat kinoya baxıb, Topal Hadının dädäsinin goruna söyä-söyä evä dağıldı. Hamı söydü kino me- xaniki. Täkcä Aşıq Salehdän savayı. Aşıq Saleh To- pal Hadını heç cürä söyä bilmäzdi, çünkü ağzı mäş- ğul idi. Kinoda eşitdiyi, özü dä nädänsä üräyinä yat- dığı bir musiqini zümzümä eläyä-eläyä Aşıq Saleh kändin qapı köpäklärini, avara itlärini hürdürä-hürdü- rä öz xarabasının qabağında var-gäl edirdi. Hey çalı- şırdı ki, ağzındakı melodiyanı bir sözä gätirsin, ämälä gälmirdi. Nä müxämmäsä, nä täcnisä, nä gäraylıya yatırdı bu hava. Çünkü menuet idi. Kinoda da hämin menueti haranınsa dvoryanları oynayırdı arvadlı-kişili. Yüklə 1,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|