Microsoft Word dissertasiya-b?zi qida m?hsul ekoloji t?hluk t?dqiqi doc



Yüklə 0,58 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/21
tarix26.03.2018
ölçüsü0,58 Mb.
#34175
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21

57 

Cədvəldən  göründüyü  kimi,  nümunə  №1-də  sinkin  miqdarı  digərlərinə 

nisbətən,  kadmiumun  miqdarı  nümunə  №3-də  miqdarı  bir  qədər  artıqdır,  lakin 

bütün  nümunələrdə  ağır  metalların  miqdarı  toksiki  maddələrin  yol  verilə  biləcək 

miqdarından yüksək olmur. 

Ağır  metalların  miqdarı  süd  və  süd  məhsullarında  ABC-1,1  universal 

kompüter kompleksində “Sevimli Dad” MMC şirkətinin mərkəzi laboratoriyasında 

voltamperometrik  analiz  cihazında  aparılmışdır.  Cihaz  ölçmələri  inversiyalı 

voltamperometriya metodu əsasında bərk elektrodlarda aparılır. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



58 

III. NƏT CƏLƏR N MÜZAK RƏS  

III FƏS L. EKOLOJ  TƏM Z SÜD VƏ SÜD MƏHSULLARININ 

KEYF YYƏT N N TƏM N  YOLLARI 

 

3.1. Kəsmiyin istehsal prosesi 

 

Kəsmiyi südü süd turşusu bakteriyaları ilə çalaraq sonra pıxtalaşmış kütlədən 



zərdabın  ayrılması  ilə  alırlar.  Kəsmiyin  bölünmə  üsulu  ilə  istehsalı  zərdabın 

ayrılması  prosesini  serətləndirməklə  itkiləri  azaldır.  Bu  üsulun  mahiyyəti  ondan 

ibarətdir ki, kəsmik üçün nəzərdə tutulmuş süd əvvəlcə separasiya olunur. Yağsız 

olan  süddən  yağsız  kəsmik  istehsal  olunur  və  bu  zaman  onun  tərkibinə  qaymaq 

ə

lavə olunmaqla yağlılığı 9 və ya 18% çatdırılır. 



Qursaq-turşulu  üsulla  südün  pıxtalaşması  süd  turşusu  və  qursaq  fermentinin 

təsiri ilə aparılır. Bu üsulla yağlı və yarımyağlı kəsmik hazırlamaqla yağın zərdaba 

keçidi azaldılmış olunur. 

9% yağlılığı olan kəsmik hazırlanarkən ayırılma üsulundan istifadə olunmaqla 

AZS 089-2003 standartına uyğun istehsal texnologiyası həyata keçirilir. Bu üsulda 

yağsız  südün  turşulaşdırılması  və  pıxta  kütləsinin  alınması  tutumlarda  aparılır, 

zərdabın kəsmik pıxtasından ayırılması isə separatorlarla həyata keçirilir. 

Kəsmik  açıq  tipli  soyuducularda  soyudulur.  Kəsmik  kütləsini  sürtgəcləmək 

üçün  qarışdırıcı  və  kutterlərdən  istifadə  olunur.  AZS  089-2003  standartlarına 

müvafiq  pasterizə  olunmuş  qaymağı  yağlılığı  82-84%  olan  kərə  yağı  ilə  də  əvəz 

etmək olar. 

 

 



 

 

 



 


59 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Şə

kil 3.1. Kəsmiyin texnoloji sxemi 

 

Südün qəbulu 



Pasterizə  

Separasiya  

Soyudulma  

Turşulaşdırma  

Pıxtanın kəsilməsi 

Zərdabın ayrılması 

Kərə yağının əlavə 

edilməsi 

Kəsmiyin soyudulması 

Qablaşdırma  

Saxlanma və nəqletdirmə 

Qabaqcadan hazırlanmış qursaq 

fermenti  

Qabaqcadan hazırlanmış kalsium xlorid 

məhlulu  

 Qabaqcadan hazırlanmış maya 




60 

 

Şə



kil 3.2. Kəsmiyin istehsalının axın xətti 

1 – südü saxlamaq tutumu; 2,4 – mərkəzdənqaçma nasosları; 3 – səviyyə bakı; 5 – plastinli 

pasterizator; 6 – südtəmizləyici separator; 7 – qaymaqayırıcı separator; 8 – qaymaq üçün 

soyuducu; 9 – qaymaq üçün tutum; 10 – rotasiyalı nasos; 11 – südü turşulaşdırma tutumu; 12 – 

membranlı nasos; 13 – kəsmik üçün separator; 14 – şnekli qaldırıcı; 15 – kəsmik və qaymaq 

qarışdırıcısı; 16 – kəsmiyin soyuducusu; 17 – kəsmik üçün arabacıq; 18 – qaymaq üçün çən; 19 

– maya, qursaq, fermenti və kalsium xloridin daxil olması üçün boru. 

 

Südün  qəbulu.  Südün  qəbulu  ciddi  surətdə  partiyalar  üzrə  aparılmaqla 

keyfiyyətinə nəzarət olunur. 

Südün  pasterizəsi.  Yoxlanılmış  süd  18-20  saniyə  ərzində  pasterizə  olunur. 

Pasterizə  temperaturu  hazır  məhsulun  fiziki-kimyəvi  xüsusiyyətlərinə  təsir 

göstərmiş olur və məhsulun çıxımına da təsir göstərir. 

Südün  separasiyası.  Süd  təmizləyicinin  separatorundan  turşulaşması  üçün 

xüsusi tutuma göndərilir, qaymaqlar isə nasoslar vasitəsilə qaymaqlar üçün nəzərdə 

tutulmuş  separatora  köçürülür  və  sonra  soyudularaq  qaymaq  saxlanmaq  üçün 

tutuma ötürülür. 



Turşulaşma temperaturuna qədər südün soyudulması. Pasterizə olunmuş 

və  separasiya  edilmiş  süd  plastinli-soyuducu  qurğuda  5  dəqiqə  müddətində 

soyudulur (ilin isti vaxtında 28-30ºS, soyuq vaxtı isə 30-32ºS) və turşulaşdırılmaq 

üçün xüsusi tutumlara köçürülür. 



Südün  turşulaşdırılması.  Kəsmik  üçün  mayaları  təmiz  mezofil  strepto-

kokklarda hazırlanaraq istifadə olunur və miqdarı 1-5% təşkil edir. 




61 

Kəsmiyin  qursaq-turşuluq  üsulunda  maya  istifadə  olunduqdan  sonra  40%-li 

kalsium  xlorid  əlavə  olunur.  Bunun  üçün  400  q  duz  1  ton  süddə  həll  olunur. 

Kalsium  xlorid  pasterizə  olunmuş  süddə  qursaq  fermentinin  təsiri  ilə  reduksiya 

olunaraq yaxşı ayrılan zərdab əmələ gəlir. Bundan sonra təcili surətdə südə 1%-li 

qursaq ferment məhlulu əlavə olunur. Bu ferment məhlulu 1 ton südə 1 q məhlul 

ə

lavə olunur. 



Qursaq fermenti qaynadılmış və 35ºS soyudulmuş suda həll olunur. 

Qursaq  –  turşulaşma  üsulunda  turşulaşma  4-6  saat  müddətində  davam  edir. 

Pıxtı alındıqdan sonra onun hazır olmasını turşuluğa və parçalanmasına görə təyin 

edirlər. Kəsmikli parçla pıxtının üst qatı ayrılır və möhkəm qarışdırılaraq eynicinsli 

kütlə  alındıqdan  sonra  pipetlə  10  ml  götürülür  və  üzərinə  20  ml  distillə  su  əlavə 

edilir. Bundan sonra qatışığın üzərinə 2-3 damcı fenolftalin əlavə edildikdən sonra 

möhkəm qarışdırılmaqla tərkibində davamlı açıq çəhrayı rəng alınana qədər 0,1 n 

qələvi məhlulu ilə titrlənir. Alınmış nəticəni 10 vurmaqla pıxtının turşuluğu təyin 

edilir. 

Bundan sonra qursaq – turşuluq üsulunda hazır pıxtı xüsusi məftilli bıçaqlarla 

tərəfləri 2 sm olmaqla kublara kəsilir və 40-60 dəqiqə dincə qoyulmaqla zərdabın 

tərkibindən intensiv ayrılması təmin olunur. 

Ə

gər  zərdabın  ayrılması  zəif  gedərsə,  pıxtı  40ºS  temperatura  qədər  qızdırı-



laraq 30-40 dəqiqə saxlanılır. Sonra pıxtıdan zərdabın ayrılması üçün preslənir və 

bu proses 16ºS temperaturda aparılmaqla 1 saat müddətində başa çatdırılır. Sonra 

kəsmiyin  tərkibinə  qaymaq  və  ya  kərə  yağı  əlavə  edilməklə  yağlılığı  9%-ə 

çatdırılır.  

Bundan  sonra  kəsmik  soyudulur.  Bu  məqsədlə  kəsmiyi  8ºS-yə  qədər  soyu-

dulur və sonra hazır məhsul qablaşdırıcı maşınlarda (9) 250, 500 qramlıq polietilen 

və ya kağız paketlərə və 5 kq konteynerlərə qablaşdırılır. 

Hazır  məhsulun  saxlanılması.  Kəsmik  kütləsini  -  18ºS  və  -  25ºS  tempe-

raturdan aşağı olmayan şəraitdə, nəmliyi 75% olmaqla 4 ay müddətində saxlanılır.  

Ticarət  şəbəkələrində  kəsmik  5  sutkadan  artıq  olmayaraq  soyuducu  kamera-

larda - 12ºS temperaturda və 75% nəmlik şəraitində saxlanılmalıdır. 




Yüklə 0,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə