Мцгяддимя

 

 

 

 

---

Aytən Quliyeva

 

 

28 

 

 

 

 

 

 

ANARIN İLK HEKAYƏLƏRİNDƏ

 

ƏDƏBİ QƏHRƏMANA YENİ MÜNASİBƏT

 

 

Ədəbiyyatda yeni insan, yeni qəhrəman, yeni məzmun məsə-

ləsi hər zaman cəmiyyətin inkişafı ilə əlaqədar diqqət mərkəzin-

də olmuşdur. 1953-cu ildə Stalinin ölümündən sonra ölkədə hər 

bir sahədə olduğu kimi, ədəbiyyatda, bədii yaradıcılıq aləmində 

bir növ asudəlik, sərbəstlik, nisbi olsa da, söz və düşüncə azadlı-

ğı yarandı. Ədəbiyyatımız bu imkandan səmərəli şəkildə istifadə 

edərək yeni-yeni uğurlar, müvəffəqiyyətlər qazandı. Bu isə özü-

nü 

həm üslub, həm də mövzu baxımından göstərdi. Sənətdə var-

lığa estetik münasibətlərin sərrastlığı, cəsarətli sənətkar mövqe-

yi

nin  fəallığı  önəmli  amilə  çevrildi.  Bu  dəyişiklik  bütün  ədəbi 

növ

ləri əhatə etsə də, daha çox nəsr sahəsində özünü büruzə ve-

rirdi. 

İnsanların həyatında, ictimai və fərdi münasibətlərdə sürətlə 

yeni meyi

llər özünü göstərməyə başladı. Ədəbiyyatımızda əsərin 

qəhrəmanına, qayəsinə, müsbət ideala və bütövlükdə insan ami-

li

nə, onun mənəvi, daxili aləminə baxış və münasibət yeniləşdi. 

Əgər  bundan  əvvəlki  əsərlərdə  əsas  diqqət  qəhrəmanın  ictimai 

fəallığına,  istehsalat  prosesindəki  uğurlarına  yetirilirdisə,  indi 

onun mənəviyyatı, daxili dünyası, hissləri ön plana çəkilirdi. Bu-

nun nəticəsi olaraq ədəbiyyatımızda iç dünyaya nüfuzu, mənəvi-

əxlaqi problemləri üzə çıxaran yeni və xüsusi bir mərhələ yaran-

dı. 50-ci illərin sonlarından başlayan bu yeni mərhələ Azərbay-

can  ədəbiyyatında  özünə  əvəzolunmaz, orijinal bir mövqe qa-

zan

dı.  60-70-ci  illərdə  isə  bu  ədəbiyyat  yeni  ədəbi-bədii  məz-

mun key

fiyyətləri ilə zənginləşdi. Bu dövr xalqımızın taleyində 

---