Мцгяддимя

Anar – 75  

 

29 

oldu

ğu kimi ədəbiyyat tariximizdə də özünəməxsusluğu ilə se-

çildi, 

ədəbiyyatımızda  böyük  bir  nəslin—“altımışıncıların”  ya-

ranma

sına səbəb oldu. Və bütövlükdə ədəbiyyatımız kimi nəsri-

miz də ciddi inkişaf yoluna qədəm qoydu.  

60-70-

ci illər nəsri təravətli və orijinal keyfiyyətləri, yeni sə-

ciy

yəvi cəhətləri ilə seçilirdi. Bu dövrün yazıçıları bir qayda ola-

raq yaradıcılıqlarında mənəvi-əxlaqi mövzulara önəm verir, psi-

xo

loji təhlillərə maraq göstərir, fərdə, şəxsiyyətə, onun mənəvi 

aləminə dərindən nüfuz etməyə çalışırdılar. Onlar qəhrəmanları-

nı adi peşə sahiblərindən seçir, onların ictimai və şəxsi həyatla-

rındakı  problemləri,  keçirdikləri  mənəvi  böhranları,  psixoloji 

sar

sıntılarını göstərirdilər. Yaradılan əsərlərdə insan münasibət-

lərinin  dərinliyinə  önəm  verilir,  hadisələrə  psixoloji  aspektdən 

yana

şılırdı.  Əvvəlki  illərin  nəsrində  isə  mənəviyyat  məsələləri 

bu qədər genişliyi və dolğunluğu ilə nəzərə çarpmırdı. İndi isə 

in

san şəxsiyyəti məhz onun  mənəviyyatı ilə əlaqədar yazıçıları 

dü

şündürürdü.  

Bu dövrdə bədii fikrin strukturunda insana və hayata münasi-

bətində əsaslı dönüş, irəliləyiş baş vermişdi. Bu keyfiyyət dəyi-

şikliklərini  qısaca  olaraq  nəsrdə  reallığın  artması,  şəxsiyyətə, 

onun  psixologiyasının  mürəkkəbliyinə  daha  həssas  münasibət 

bəslənməsi, humanizmin güclənməsi, problemlərin, münaqişələ-

rin,  konfliktlərin  bədii  təsvirdə  daha  çox  mənəvi-əxlaqi  aləmə 

keç

məsi və insanla cəmiyyət, mühit arasındakı qarşılıqlı əlaqələ-

rin nəzərə alınması kimi səciyyələndirmək olar. Yazıçılar hətta 

istehsa

lat, müharibə və digər mövzularda qələmə aldıqları əsər-

lərdə də məsələnin bu cəhətinə xüsusi diqqət yetirir, insanın mə-

nəvi aləmiylə bağlı məsələləri ön plana keçirirdilər. Əgər əvvəl-

ki onil

liklərin  nəsrində  insanın  cəmiyyətdə  mövqeyi  daha  çox 

onun əmək nailiyyətləri və zəhmət prosesində əldə etdiyi yüksə-

li

şi ilə ölçülürdüsə, 60-70-ci illərdə mənəvi yetkinlik, əxlaqi ka-

mil

lik  qəhrəmanların  həyatda,  cəmiyyətdə  mövqeyini  təmin 

edən meyara çevrilir. 

Bu da bir faktdır ki, yeni tipli ədəbiyyatın yaranmasında müa-

---