Мцгяддимя

Anar – 75  

 

19 

ğın əsas səbəbi tələbənin ilk öncə öz daxili ilə ünsiyyətini sah-

ma

na sala bilməməsidir. Bu tipli qəhrəmanlarla biz Anarın son 

dövr hekayə yaradıcılığında da rastlaşırıq. Və bu proses bir çox 

hal

larda qəhrəmanın məhvinə səbəb olur.  

Anarın çoxşaxəli yaradıcılığında dram janrı da özünəməxsus 

yer tutur. Onun “Keçən ilin son gecəsi”, “Şəhərin yay günləri”, 

“Səhra yuxuları”, “Adamın adamı”, “Yaşıl maşın”, “Evləri kön-

d

ələn yar” əsərləri daşıdığı mənəvi-əxlaqi problemlər baxımın-

dan  dövrünün  bir  çox  səciyyəvi  cəhətlərini  özündə  əks  etdirir. 

Bu əsərlərin hər birində zamanəmiz üçün aktual olan əxlaq, mə-

nəviyyat  məsələlərinə  rast  gəlirik.  “Müəllifin  nəsr  yaradıcılığı 

üçün  səciyyəvi  olan  yeniliyə,  axtarışlara,  tapıntılara  meyllilik 

onun dramaturgiyasında da aşkar müşahidə olunmaqdadır... Ədi-

bin nəsr əsərləri kimi, dramaturgiyası da gecikmiş, ömrünü bitir-

məkdə olan, ənənəvi mövzularda yazılmamış, əksinə onun qələ-

min

də  adi  görünə  biləcək  məsələlər  sənətin  qeyri-adilik  məqa-

mına qaldırılmışdır”(2,493). 

Sənətkarın maraqlı dram əsərlərindən biri olan “Şəhərin yay 

gün

ləri”ndə  mənəvi-əxlaqi  problemlərə  geniş  yer  verilmişdir. 

Ya

zıçı  yaratdığı  rəngarəng  obrazlar,  xarakterlər  vasitəsilə  cə-

miy

yətimizi təşkil edən müxtəlif fərdlərin iç üzünü açır.  

Əsərin əsas qəhrəmanı olan Qiyas Zeynallının simasında əsl 

mü

əllim,  ziyalı  obrazı  yaradılmışdır.  Sənətkar  əsər  boyu    onu 

müx

təlif xarakterli insanlarla qarşılaşdıraraq, müxtəlif hadisələr-

lə  üzləşdirir.  Bunun  vasitəsilə  qəhrəmanının  daxili  aləmindəki 

saf

lığı, əqidə bütövlüyünü, gələcəyə, insanlara olan inamını gös-

tərir.  Bir  çoxlarının    adi  həyat  şəraitlərini  dəbdəbə  ilə  əvəz  et-

mək üçün  vicdanlarını satmalarına, onlara etibar edilən vəzifə-

lərindən şəxsi mənafelərinə uyğun istifadə etmələrinə baxmaya-

raq, Qiyas 

yeganə oğlunun xilası naminə belə haqsızlığa yol ve-

rə  bilmir.  Müstəntiq  Şamxalın  oğluna  yüksək  qiymət  verib  öz 

vəzifə şərəfini itirmir və həyat yoldaşı Dilarəyə bunun səbəbini 

ay

dınlaşdıraraq  onu  qınayanlara  ibrət  dərsi  verir:  “Mən  bacar-

ma

dım,  istədim,  amma  eləyə  bilmədim.  Mən  o  biri  uşaqların 

---