18
Torpağımız qıyma-qıyma doğranıb,
Sinəmizə yad gülləsi dəyibdi,
Bir oba var qədim Qazax yurdunda,
Babam ona Karvansara deyibdi,
Məndən ötrü bil İçevan yoxdu, yox!
Zəngəzurun saçlarına düşüb dən,
Bu fəlakət tariximin inadı...
Dərələyəz silinərmi tarixdən?
İrəvandı İrəvanın ilk adı,
Məndən ötrü bil Yerevan
yoxdu, yox!
Qılıncımı vaxtsız qoysam qınıma,
Bağışlamaz torpaq məni, yer məni.
Gərək yadı mən bələyim qanına,
Məndən ötrü özgə düşmən yoxdu, yox!..
III iştirakçı
Təhməz Tənhanın “Yanvar günləri” adlı şeirini
deməyə başlayır:
Yadımdadır o gün,
Yanvar günləri.
Tutaraq küçələri ermənilər,
Körpə-körpə uşaqları,
Öldürmüşdülər,
Qulaq, burun yox,
Tanınmazdı sifətləri,
Bir nişan yox...
IV iştirakçı “Vətən” adlı şeiri söyləyir:
Bu Vətəndir, ulu Vətən!
Sərhədləri köksümüzdən
Məndən, səndən-hamımızdan
Bircə kömək gümanı var.
19
Bu Vətənin
O tay, bu tay davası var.
Ay-ulduzlu bayrağının
Qızıl qandan boyası var!..
V iştirakçı B. Vahabzadənin “Gülüstan” poemasından bir parça
söyləyir:
“Gülüstan” yarandı düz qırx il əvvəl
“Şəhidlər” nəticə, “Gülüstan” təməl.
Azadlıq verilməz bilək bir kərə
Azadlıq alınar, budur doğru yol.
Axı “Gülüstan” dan ta “Şəhidlər” ə
Gedən uzun yoldu keçilən bu yol...
VI iştirakçı B. Vahabzadənin “Şəhidlər”
poemasından bir
parça söyləyir:
Şəhidlər bu torpağa, xalqa səcdə qıldılar,
Haqsızlığın üstündən haqqa körpü saldılar.
Vətəni sevmək üstdə günahkar sayıldılar,
Vətəni sevmək niyə günah olmuş, ay Allah?
Özgənin əlindədir xeyirimiz, şərimiz,
Sərvətimiz daşındı, hey soyuldu dərimiz.
Gözümüz üfüqdədir, açılmır səhərimiz,
Bizə düşən səmada gün tutulmuş,
ay Allah?..
VII iştirakçı X. Rzanın “Mən Azərbaycanam” şeirindən bir
parça söyləyir:
Dinləyin, dinləyin, mən bir kamanam,
Şərqin sinəsindən qopan fəğanam.
Uzaq əsrlərin dərinliyindən
Sabaha üz qoyan sonsuz karvanam.
Sovqatı, bəxşişi açıq sinidə,
20
Ağzının sonuncu tikəsini də
Dosta bağışlayan, düşmənə verən
Dumanlı Təbrizəm, çənli Zəncanam
Hər şeyi alınıb tükənsə belə,
Eşqi tükənməyən Azərbaycanam!
Tədbirin sonunda münsiflər heyəti qalibləri müəyyənləşdirir.
Sonda isə qalib və digər iştirakçılara mükafat verilir.
Azərbaycan xalqına qarşı törədilən 1918-ci il Mart soyqırımı
yubileyi ilə əlaqədar kitabxanada “Qanlı tarix rəsmlərdə” adlı
rəsm müsabiqəsi də keçirilə bilər. Kitabxanaçı ilk olaraq mövzu
ilə bağlı bir neçə kitab və digər materialları məktəblilərə təqdim
edir.
Müsabiqə zamanı xeyli sayda məktəblilər müsabiqəyə cəlb
olunur və bu haqda məlumatlandırılırlar. Məktəblilər soyqırıma
uyğun rəsmlər çəkirlər. İşğal olunmuş torpaqlar, dağıdılmış, ev-
eşiklər, viran qalmış od-ocaq, talan olunmuş mədəniyyət
abidələri ilə bərabər nənələrimizin, analarımızın ah-naləsi
körpələrin göz yaşları, ümumiyyətlə, əbədi iz qoyan anlar
rəsmlərdə həkk olunur. Şəkillərin hazırlanması üçün uşaqlara
iki həftə vaxt verilir. Müsabiqənin qaliblərini müəyyən etmək
üçün münsiflər heyəti təyin olunur. Sözügedən heyət fərqlənən
rəsmləri diqqətli bir şəkildə nəzərdən keçirərək, qalibləri
müəyyən edirlər. Qaliblər təyin edildikdən sonra xüsusi diplom
və fəxri fərmanlarla mükafatlandırılırlar.
31 Mart 1918-ci il soyqırımını məktəblilərə və eləcə də
gələcək nəslə tanıtmaq məqsədilə kitabxanaçı məktəblərdə
soyqırımdan bəhs edən “Azərbaycanlıların soyqırımı bədii
ədəbiyyatda” başlıqlı söhbət də keçirə bilər. Bunun üçün
kitabxanaçı müxtəlif adda məktəblərə gedir və məktəbin akt
zalında müxtəlif sinif şagirdlərinə mövzu haqda məlumat verir.
Kitabxanaçı şagirdlərlə yanaşı, tarix və ədəbiyyat müəllimlərini
də tədbirə dəvət edir.
21
Kitabxanaçı: Hər il mart ayının 31-i Azərbaycanda dövlət
səviyyəsində azərbaycanlıların soyqırımı günü kimi anılır. Bu
təqvim son yüz ildə Azərbaycan tarixində baş vermiş faciələrin
xalqın yaddaşındakı qanlı izlərini özündə əks etdirir.
Azərbaycanlıların kütləvi şəkildə qırılmasını, repressiyalara
məruz qalmasını XX yüzilliyin dünya tarixinin ən qanlı
səhifələrindən biri hesab etmək olar. Müəyyən tarixi dövrlərdə
bəzi aparıcı dünya dövlətlərinin planlarına uyğun gələn
bu siyasəti reallaşdırması üçün müntəzəm surətdə ideoloji,
hərbi və təşkilati xarakterli iş aparılmış, tədbirlər həyata
keçirilmiş, ən müxtəlif üsul və vasitələrdən istifadə edilmişdir.
Xalqımızın tarixi kobud şəkildə saxtalaşdırılmış, maddi
və mədəniyyət abidələrimiz, toponimlərimiz erməni tarixçiləri
və “ideoloqlarının” təcavüzünə məruz qalmışdır. Bu mənfur
siyasətin məqsədi azərbaycanlıları qədim torpaqlarından
sıxışdırıb çıxarmaq, bu ərazilərdə erməni tarixçilərinin və
ideoloqlarının uydurduğu “böyük Ermənistan” dövləti
qurmaqdır. Bu məqsədlə mərhələlərlə həyata keçirilən terror və
soyqırımının qanlı fəsadları təkcə böyük Türk dünyasının deyil,
bütün bəşəriyyətin başı üstünü qara kabus kimi bürüməklə,
insanlığa qarşı yönələn ən amansız, dəhşətli cinayətlərə rəvac
vermiş, əsrlər boyu bu vandalizmin qurbanı olan Azərbaycan
xalqında dərin izlər buraxmışdır.
Bu soyqırımın əsl hüquqi-siyasi qiyməti isə
Azərbaycan
xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin hakimiyyətə
qayıdışından sonra almışdır. Mart hadisələrinin 80-ci
ildönümündə − 1998-ci il martın 26-da ümummilli liderimiz
Heydər Əliyevin imzaladığı fərman erməni millətçilərinin
hərəkətlərinə verilən dolğun və hərtərəfli hüquqi-siyasi qiymət
olmuşdur. Bu sərəncam Azərbaycanın indiki və gələcək
nəsillərini milli yaddaşının qorunması baxımından da bir növ
proqram sənədidir. Əsrlər boyu
azərbaycanlılara qarşı aparılmış
Dostları ilə paylaş: |