20
Məktublar
. “Məktub” sözü ərəb mənşəlidir. Məktub yazışmanın
ən qədim
növlərindəndir. Məktubun yazanı və alanı olur. Habelə məktubun yazılma vaxtı və
yeri olur. O, monoloji daxili, yazılı nitq formasında olur.
Məktubda onun
məzmunundan asılı olaraq, habelə yazışanların münasibətindən asılı olaraq
müxtəlif söz və söz birləşmələrindən istifadə olunur.
Əgər məktub yazan və məktub alan arasında səmimi münasibət varsa, burada
əzizim, dostum, qardaşım, əziz bacım
və s. kimi
söz və söz birləşmələri
işlənəcəkdir. Əksinə, qeyri-səmimi münasibət qeyri-səmimi sözlərlə,
xoşagəlməz
ifadələrlə ifadə ediləcək.
Məktub yazarkən aşağıdakı sistem gözlənilməlidir:
1.
Müraciət hissəsi.
Yazının bu hissəsində şəxsin adı, sənəti və hörmət
əlaməti olaraq ona verilən təxəllüs göstərilməlidir.
Bəzi hallarda müraciət olunan şəxsin ad və soyadı ayrı-ayrı nəzakət
ifadələri ilə müşayiət olunur: Məsələn: «Azərbaycan Respublikasının Baş naziri
Rasim Həsənov cənablarına».
Məktub bir neçə ünvana göndərilməli
olduqda bu zaman ünvan qeyd
edildikdən sonra məktubun surətinin kimə göndərildiyi də əlavə edilir.
Məsələn: «Göyçay rayon İcra hakimiyyətinə.
Surəti: Göyçay şəhəri, S.Rüstəm küçəsi, mənzil 45. Nüşabə Ramiz qızı
Məmmədovaya»
Məktubda əsas mətn 2 hissədən də ibarət ola bilər:
məsələnin mahiyyəti
(mövcud vəziyyət) və xahiş edilən mətləb. Məktubun əsas mətni həm sadə geniş
cümlə şəklində, həm də mürəkkəb cümlə şəklində ola bilər.
Murəkkəb cümlə
şəklində olan variant Azərbaycan dili üçün daha münasib, daha səlis səslənir.
Müraciət hissəsi məktubun başlığı sayılır. Belə başlıq, əsasən,
əmr cümləsi
şəklində qurulur.