İQTİsadiyyatin təNZİMLƏNMƏSİ SİstemiNDƏ HÜquqi TƏNZİMLƏMƏ aləTİ KİMİ DÖVLƏt proqramlarinin əHƏMİYYƏTİ
Yüklə 0,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
77
Konsepsiyada nəzərdə tutulmuĢ vəzifələrə nail olunması ölkəmizin qüdrətinin daha da artmasını, beynəlxalq müstəvidə mövqeyinin möhkəmlənməsini və əhalinin rifahının daha da yaxĢılaĢmasını təmin edəcəkdir.
78
NƏTİCƏ VƏ TƏKLİFLƏR
Azərbaycanda demokratik dövlət quruculuğu, dövlət ərazi idarəetmə sisteminin inkiĢafı ilə, digər tərəfdən isə regionların inkiĢafında olan fərqlərlə bağlıdır. Ġqtisadiyyatın dövlət tənzimlənməsi və idarə olunması ilə əlaqədar nəzəri- metodoloji məsələlərin respublikamızın Ģəraitinə uyğun tədqiq edilməsi və öyrənilməsi xüsusilə vacibdir. Səmərəli iqtisadi siyasətin, iqtisadiyyatın dövlət tənzimlənməsi və idarə olunması mexanizminin iĢlənib-hazırlanması və həyata keçirilməsi üçün ilk növbədə yüksək ixtisaslı kadrlara, mütəxəssislərə kifayət qədər bilik və üstünlük vermək lazımdır. Həmçinin, daxili iqtisadi siyasətin aparılması üçün müvafiq normativ hüquqi bazanın yaradılmaması iqtisadi problemlərin həllinə mane olur. Belə bir vəziyyətdə səmərəli iqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi və səmərəli tənzimlənməsinə nail olunması üçün mükəmməl hüquqi mexanizmin və təkmil normativ hüquqi bazanın formalaĢdırılması zəruri Ģərtə çevrilmiĢ olur. Ölkədə son illərdə həyata keçirilən islahatların baĢlıca məqsədi demokratik və güclü iqtisadiyyata malik müstəqil dövlətin qurulmasından ibarət olmuĢdur. Ġqtisadi sahədə həyata keçirilən tədbirlər bazar iqtisadiyyatı mexanizmləri əsasında sahibkarlıq fəaliyyətinin geniĢləndirilməsinə, yerli və xarici investisiyaları, müasir texnologiyaları cəlb etmək və qabaqcıl idarəetmə təcrübəsindən faydalanmaqla rəqabətə davamlı məhsul istehsal edən müəssisələrin, yeni iĢ yerlərinin yaradılmasına və nəticə etibarilə ölkənin iqtisadi qüdrətinin artırılmasına yönəlmiĢdir. Uğurlu neft strategiyasının həyata keçirilməsi nəticəsində ilbəil artan neft və qaz gəlirlərini qeyri-neft sektoruna yönəltməklə iqtisadiyyatın tarazlı inkiĢafına nail olmaq son illər Azərbaycan dövlətinin qarısında duran ən mühüm vəzifələrdən biri olmuĢdur. Bu baxımdan iqtisadi inkiĢafının sürətləndirilməsi dövlətin iqtisadi siyasətinin baĢlıca hədəflərindən biri kimi müəyyənləĢdirilmiĢdir. Mövcud olan əmək ehtiyatlarından, təbii və iqtisadi potensialdan səmərəli istifadə etmək, iqtisadiyyatın qeyri-neft sektorunun inkiĢafını sürətləndirmək və aqrar sektorda islahatları dərinləĢdirmək, əhalinin 79
məĢğulluğunu artırmaq, yoxsulluğun səviyyəsini azaltmaq, infrastrukturu yeniləĢdirmək, əlveriĢli investisiya Ģəraiti, müasir tipli müəssisələr, yeni iĢ yerləri yaratmaq istiqamətində sistemli tədbirlərin həyata keçirilməsi məqsədilə regionların bilavasitə davamlı sosial-iqtisadi inkiĢafını nəzərdə tutan - 2004-2008, 2009-2013 və 2014-2018-ci illəri əhatə edən iki proqram hazırlanmıĢ, birinci və ikinci proqram reallaĢdırılaraq uğurla baĢa çatdırılmıĢ, üçüncü proqram da eyni uğurla reallaĢdırılmaqdadır. Regionlarda infrastrukturun yenidən qurulması ilə bağlı həyata keçirilməsi zəruri olan tədbirlərin hamısı hər üç proqramda tam olaraq öz əksini tapmıĢdır. Bu gün tam əminliklə demək mümkündür ki, Azərbaycan regionlarının bügünkü sosial - iqtisadi inkiĢafı və canlanması bilavasitə adıçəkilən proqramların qəbul edilməsi və reallaĢdırılması ilə bağlı olmuĢdur. Sonuncu, 2014- 2018-ci illəri əhatə edən dövlət proqramlarında regionlarda, mövcud potensialdan daha səmərəli istifadə etməklə sosial sfera sahələrinin, kommunal xidmət və digər infrastruktur obyektlərinin, yeni istehsal və emal muəssisələrinin yaradılması, mövcud muəssisələrdə istehsal fəaliyyətinin geniĢləndirilməsi, rabitə və informasiya texnologiyalarının tətbiqinin surətləndirilməsi, sosial infrastrukturun yaxĢılaĢdırılması, o cumlədən müasir standartlara cavab verən təhsil, elm, səhiyyə, mədəniyyət və idman obyektlərinin inĢası, yenidən qurulması, əlillər və Ģəhid ailələri üçün yaĢayıĢ binalarının tikintisi uzrə kompleks tədbirlər nəzərdə tutulmuĢdur. Azərbaycan Respublikasının sosial-iqtisadi inkiĢafı sahəsində qəbul edilmiĢ dövlət proqramları çərçivəsində həyata keçirilən məqsədyönlü tədbirlər ölkədə makroiqtisadi sabitliyi təmin etmiĢ, iqtisadiyyatın dinamik inkiĢafına təkan vermiĢ, əhalinin həyat səviyyəsini xeyli yaxĢılaĢdırmıĢdır. Ölkə iqtisadiyyatın inkiĢafı ilə bağlı qəbul edilmiĢ müxtəlif dövlət proqramları çərçivəsində nəzərdə tutulmuĢ tədbirlərin həyata keçirilməsi Bakı Ģəhərində də abadlıq-quruculuq iĢlərinin sürətlənməsinə, əhaliyə göstərilən sosial xidmətlərin həcminin və keyfiyyətinin yaxĢılaĢmasına, ümdə məsələlərin həlli istiqamətində irimiqyaslı iĢlər görülməsinə Ģərait yaratmıĢdır. Belə ki, Bakı Ģəhəri və onun ətraf qəsəbələrinin sosial-iqtisadi 80
inkiĢafı sahəsində ―Bakı Ģəhərinin qəsəbələrinin 2006-2007-ci illər üzrə sosial- iqtisadi inkiĢafının sürətləndirilməsinə dair Tədbirlər Proqramı‖ və Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 4 may 2011-ci il tarixli, 1490 nömrəli Sərəncamı ilə ―2011-2013-cü illərdə Bakı Ģəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkiĢafına dair Dövlət Proqramı‖ təsdiq edilmiĢdir. Əvvəlki Tədbirlər Proqramının məntiqi davamı olan ―2011-2013-cü illərdə Bakı Ģəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkiĢafına dair Dövlət Proqramı‖nda Bakı Ģəhəri və onun qəsəbələrində elektrik enerjisi, qaz, su və kanalizasiya, istilik təchizatı sahəsində davamlı iĢlərin aparılması, yolların və digər infrastruktur obyektlərinin inĢası, yenidən qurulması və inkiĢafı layihələrinin həyata keçirilməsi, ekoloji vəziyyətin yaxĢılaĢdırılması, sosial-mədəni infrastruktur obyektlərinin (təhsil, səhiyyə, mədəniyyət, idman, turizm və s.) beynəlxalq standartlara uyğun yenidən qurulması və inkiĢafı, yeni iĢ yerlərinin və yeni müəssisələrin açılması və digər iĢlər nəzərdə tutulmuĢdur. Ümumilikdə Dövlət Proqramında 16 müxtəlif sahəni əhatə edən 817 tədbirin icrası nəzərdə tutulmuĢdur ki, bunlardan da 22-si ümumərazi inkiĢaf tədbirlərini, 779-u Bakı Ģəhərinin rayonlarını və 16-sı isə AbĢeron rayonunu əhatə edir. Proqrama əsasən müəyyən edilmiĢ tədbirlərin icrası paytaxt və onun qəsəbələrinin davamlı inkiĢafına, infrastrukturun yeniləĢdirilməsinə səbəb olmaqla yanaĢı, təbii və iqtisadi potensial- dan, əmək ehtiyatlarından səmərəli istifadə edilməsinə, əhalinin məĢğulluğunun artırılmasına və ölkədə yoxsulluq səviyyəsinin daha da azaldılmasına təkan verəcəkdir. Beləliklə, regionların sosial-iqtisadi inkiĢafına dair dövlət proqramları çərçivəsində həyata keçirilmiĢ tədbirlər nəticəsində infrastruktur təminatı yaxĢılaĢmıĢ, sahibkarlıq fəaliyyəti üçün imkanlar daha da geniĢlənmiĢ, bölgələrimizin siması dəyiĢmiĢ və investisiya cəlbediciliyi artmıĢdır. Bu da regionlarda rəqabət qabiliyyətli və ixrac yönümlü məhsullar istehsal edən, müasir texnologiyalara əsaslanan müəssisələrin yaradılmasına Ģərait yaradır. Regionlarda istehsal olunan bir çox məhsullar artıq Avropa və Amerika bazarlarına da ixrac Yüklə 0,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|