1941 oktyabr
223-cü milli diviziyanın təşkil edilməsi. Diviziya Mozdok yaxınlığında döyüşdə fərqlənmiş, Şərqi Avropanın,
xüsusilə Yuqaslaviyanın azad olunmasında iştirak etmiş, Belqrad diviziyası fəxri adını almışdı
1941 dekabr
Qafqaz müsəlmanlarından ibarət xüsusi hərbi hissə təşkil olunması haqqında Hitlerin sərəncam imzalaması
1941 dekabr
İsrafil Məmmədovun Novqorod yaxınlığında Pustinka kəndi uğrunda gedən döyüşlərdə böyük sücaət
göstərməsi
1941
Fətəlibəyli–Düdənginskinin Hitlerə azərbaycanlılardan ibarət hərbi hissə yaratmaq haqqında müraciət etməsi
1941
M.Ə.Rəsulzadənin Almaniyaya dəvət olunması
1941
Culfa-Mincivan, Salyan-Neftçala, Papanin-Hacıqabul dəmir yolu xəttinin istifadəyə verilməsi
1941
Azərbaycan Opera və Balet Teatrının Təbrizdə ilk qastrol tamaşalara başlaması
1941
H.Əliyevin Naxçıvan MSSR Xalq Daxili İşlər və XKS-in şöbə müdiri işləməyə başlaması
1942 yazı
Əhmədiyyə Cəbrayılovun Fransadakı faşist ölüm düşərgəsindən qaçaraq Fransanın azadlıq hərəkatına
qoşulması
1942 may
77-ci milli diviziyanın yenidən kompleksləşdirilməsi. Diviziya Kerç, Rostov, Stavropolun azad edilməsində
iştirak etmiş, Şimferopol diviziyası və Svorov diviziyası fəxri adını almış, “İkinci dərəcəli Svorov ordeni” ilə
təltif edilmiş, Krımın müdafiəsi zamanı şəxsi heyətin çoxunu itirmişdi
1942 avqust-sentyabr
271-ci milli diviziyanın təşkil edilməsi. Diviziya Qafqazdan Berlinədək müharibə yolu keçmiş, “Qorlovka
diviziyası” adını almış, İkinci dərəcəli Svorov odreni ilə təltif edilmişdi
1942 9 sentyabr
SSRİ Ali Baş Komandanlığı tərəfindən Azərbaycan SSR-də hərbi vəziyyət elan edilməsi və Bakıda müdafiə
rayonu yaradılması
1942 sentyabr
Almanların Cənubi Qafqaza yürüşünün qarşısının alınması
1942 oktyabr
416-ci milli diviziyanın təşkil edilməsi. Diviziya Mozdok yaxınlığında döyüşlərində fərqlənmiş, Berlinin
Brendenburq dararvazasına qələbə bayrağı sancmış, Fəxri “Taqanqor” diviziyası adını daşımış, “İkinci dərəcəli
Svorov ordeni” ilə təltif edilmişdi
1942
402-ci milli diviziyanın 416-cı milli diviziya ilə birləşdirilməsi
1942 dekabr
Sovet rəhbərliyinin yerli əhalini zorla Mərkəzi Asiya və Qazağıstana köçürmək haqqında plan hazırlaması
1942 dekabr
Nəcəf Əjdərovun Oroyl şəhəri üzərində qələbə bayrağı sancması
1942 22 dekabr
Həzi Aslanovun Stalinqrad döyüşlərində igidliyinə görə birinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq
görülməsi
1942
Hadı Qiyasbəyov və Mirzəxan Məmmədovun Polşada faşist hərbi düşərgəsində gizli təşkilat yaratması
1942
Polkovnik Ələkbər Əliyevin “Dyadya Kolya” partizan birləşməsinə qərargah rəisi təyin olunması
1942
Almaniyada Qafqaz müsəlmanlarından ibarət hərbi birləşmələr təşkil olunması
1942-1943
Almanların Bakı səmasına soxulmaq cəhdlərinin qarşısının alınması
1943
Azad türk diviziyasının yaradılması və azərbaycanlılardan təşkil olunmuş legionun onun tərkibinə daxil
edilməsi
1943 yazı
Berlində Fətəlibəyli-Düdənginskinin başçılığı ilə Milli Azərbaycan Komitəsinin təşkil olunması
1943 payızı
Berlində mühacir Azərbaycan Parlamentinin və hökumətinin yaradılması. Alman hökumətinin mühacir
Azərbaycan hökumətini tanıması
1943-1944 sonları
Berlində mühacir Azərbaycan hökumətinin fəaliyyət göstərməsi
1943 6 noyabr
Berlində azərbaycanlıların milli qurultayının keçirilməsi
1943 payızı
Azərbaycanda Respublika Yardım komitəsinin yaradılması. Komitənin yaradılmasında məqsəd 1943-1944-cü
illərdə işğaldan azad edilmiş rayonlarda təsərrüfatın bərpasına kömək etək idi
1943
Ə.Əzimzadə, İ.Axundov və M.Rəhmanzadənin rəsim əsərlərinin Moskvada Tretyakov Qalereyasında nümayiş
etdirilməsi
1944 14 aprel
SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin qərarı ilə Cənubi Qafqaz Müsəlmanlarının Ruhani İdarəsinin yaradılması.
İlk sədri Şeyxülislam Ağa Əlizadə olan bu qurum çıxışlarında xalqı vətənə sədaqətlə xidmət etməyə çağırırdı
1944 iyun
Həzi Aslanovun tank briqadasının Pleşşentsi şəhərini azad etməsi və ikinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını
almaq üçün hökümətə fərman təqdin edilməsi (lakin bu fərman 1991-ci ildə imzalanmışdı)
1944
Ələkbər Əliyevin Suvorov adına partizan dəstəsinə komandir təyin edilməsi
1944
Mehdi Hüseynzadənin həlak olması
1944
Heydər Əliyevin Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsində işəməyə başlaması
1945 24 yanvar
Həzi Aslanovun döyüş əməliyyatları getməyən bir yerdə müəmmalı şəkildə həlak olması
1945 fevral
416-cı Azərbaycan diviziyasının Oder çayı sahilinə çıxaraq Berlin üzərinə yeriməsi
1945 mart
Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının təşkil olunması
1945 2 may
Azərbaycan döyüşçülərinin Berlinin Bundenburq darvazası üzərinə qələbə bayrağı sancması
1945-1954
Fətəlibəyli-Dübənginskinin “Azadlıq” radiosunda Azərbaycan şöbəsinin redaktoru işləməsi
1945 8 may
Almaniyanın danışıqsız təslim aktını imzalayaraq II Dünya müharibəsindən çıxması
1945 2 sentyabr
II Dünya müharibəsinin başa çatması