Hüseyn caviD
Yüklə 1,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Pərdə İKİNCİ PƏRDƏ
23 Bu sırada əskəri musiqi... H a c i b, eşikağası və hökumət mə’murları girərlər, saray qızları da onları izlər. S a r a y q ı z l a r ı Sevda?! Bu nədir, Sevda?! Etdin bizi sən rüsva. Layiqmi adın gəzsin Nifrətlə dodaqlarda... S e v d a Sevda pək uzaqdır ləkələrdən, Ah, uydum o əfsunçuya birdən. (qədəhi göstərər) Şərbətdən içib sanki bayıldım, Siz gəldiyiniz anda ayıldım. H a c i b (kinli) Aydındır, əvət, mədrəsələr həp, Hər kərpici altında bir əqrəb. (Xacə Nizamı yaqalar) Gəl, xain, ədəbsiz, nə cəsarət?! (Qolunu bağlayıb götürürlər) S e v d a Yoq, onda xayır, zərrə xəyanət. S a r a y q ı z l a r ı Sevda, gedəlim, Sevda, Durmaq yaramaz burda. Gəl, gəl, ulu xaqanın Qalmış gözü yollarda. 24 Yoqdur bir eşin əsla Ən şanlı saraylarda, Bir yosma gövərçinsin, Ardınca uçar dünya. X ə y y a m gələr, onları tamaşa edib dinlər, coşğun bir ahənglə X ə y y a m Alqış, bu nə aləm, bu nə tufan? Çarpışmada ahəng ilə əlvan. Yıldızları göylərdə ararkən, Hücrəmdə gülümsər bana birdən. (Sevdayı süzərək) Ah, sən, hələ sən... Başqa çiçəksin, Bilməm, kimi xoşkam edəcəksin. Bir tanrıya lazımsa tapınmaq, Zevq əhli tapınsın sana birdən. H a c i b Divanəmi? Şairmisin? X ə y y a m Əsla!.. Peyğəmbər idim, ümmətim olsa. H a c i b Gəl, saçma bütün sözləri... (gedərlər, Sevda dönüb Xəyyamı vurğunca baqışlarla süzər, Hacib isə qolundan tutaraq) Gəl, gəl... 25 S e v d a (ətrafa) Ox, hər kəs olur könlümə əngəl. (Sevda iki-üç adım yürür, təkrar dönüb baqır) X ə y y a m Gəldin də, niçin pənbə bulutlar kibi aqdın, Bilməm, niyə getdin, niyə döndün, niyə baqdın? Şimşək kibi çaqdın da, niçin könlümü yaqdın, Bilməm, niyə getdin, niyə döndün, niyə baqdın? (Sevda gülümsər və süzgün baqışlarla uzaqlaşar. Sevda getdiyi sırada Xəyyam onu izləyərək) Sərpildi alev ruhuma süzgün baqışından, Sarsıldı da həp bənliyim, ey afəti-devran. Gəl, gəl, olayım səndəki hər cilvəyə qurban, Bilməm, niyə getdin, niyə döndün, niyə baqdın?! Pərdə İKİNCİ PƏRDƏ Bazar... Qarşıda çadırçı və çömləkçi dükanları vardır. Taxçalarda hər dürlü çömlək və saqsı sürahi qoyulmuş, işçilər bir yanda çadır toquyurlar, bir yanda çamurdan çömlək, sair saqsı qablar yoğurub yaparlar. Yaşıl dalları ətrafa sarqan iri püsküllü söyüd (bidiməcnun) altında şərbətçi sıra iskəmlə üzərində oturan müştərilərinə şərbət verir. Ortalıqda başqa şeylər də satılır. Xoca, tacir, köylü və sairə alış-verişlə məşğuldurlar. B i r i n c i s a t ı c ı (məxsusi bir ahənglə) Sərin şərbət... Gəl iç, gül şərbətindən. 26 İ k i n c i s a t ı c ı Gözəl halva, doyulmaz ləzzətindən. Ü ç ü n c ü s a t ı c ı Qızarmış tazə əkmək, tazə qaymaq, Çabuq gəl, durma gəl, fürsətdir ancaq. Neydə “dəşti” çalınar, gənc çadırçı eyni ahənglə oqur. G ə n c ç a d ı r ç ı Bahar olmuş dedim, xülyayə uydum, Haman bir gözləri şəhlayə uydum. Adım Məcnun deyilkən dərdə düşdüm, Vəfasız, yosma bir Leylayə uydum. Ç ö m l ə k ç i l ə r (başqa ahənglə) Çamurdan xəlq olunmuş derlər, insan, Qədəh yapdıq biz insan torpağından. Sunub mey ta xərabat əhli ondan, Unutsun dərdi, gülsün ömrü bir an. X ə r a b a t i ilə R ə m z i bərabər gəlirlər. X ə r a b a t i (ortayaşlı, qarasaçlı çadırçıya) Bana baq... Ey, bana baq, ustabaşı, Gördüyün varmı bizim arqadaşı? Ç a d ı r ç ı Kimi?! 27 R ə m z i Xəyyamı... Ç a d ı r ç ı Xayır, görməmişiz. X ə r a b a t i Bəlkə evdən buluruz. (İki-üç adım yürür) Ç a d ı r ç ı Getməyiniz. Köçmüş ordan, sataraq var-yoqunu, Altı aydır ki, görən yoqdur onu. R ə m z i Görünür, ruhunu sıqmış bu diyar. X ə r a b a t i Başqa bir ölkəyə varsın, nə çıqar?! Rəmzi ilə Xərabati yavaş adımlarla getmək üzrə ikən Xəyyam sarıqsız və əbasız olaraq, saçları dağınıq, arıq və solğun çöhrə ilə qarşıdan çıqar. O tanınmayacaq dərəcədə dəyişilmişdir. Satış için əlində tutmuş olduğu kitabları uzadaraq onlara göstərir. X ə y y a m Alın, əsla ələ keçməz bu kitab. X ə r a b a t i O kitabdan eyidir bizcə şərab. 28 X ə y y a m (kəskin) Al dedim, al!.. Yeyəcək əkmək için Para lazım... X ə r a b a t i (para verir) Al da rədd ol, miskin!.. X ə y y a m (almaz və qızğın) Sana qalsın sədəqən. X ə r a b a t i (əli ilə rədd edər, usanmışcasına) Haydı, yetər! R ə m z i Baqayım bir, nə kitabdır, göstər? X ə y y a m İbn Sinayı eşitdinsə, oqu, İştə Şərqin o böyük feyləsofu. Baq, yaratmış nə böyük xariqələr, Bir dəha nuri ki, daim parlar. (kitabları birər-birər göstərir) Baq, şu “Məntiq”, bu da “Qanuni-şəfa” Bunların qədrini anlar ürəfa. Yüklə 1,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|