H e y d ə r ə L i y e V müSTƏQİLLİYİMİZ ƏBƏDİDİR

__________________________________________________ 
 
42 
159. Füzuli rayonu- Azərbaycanın işğal olunmuş rayonu 
(1993-cü il, 23 avqust). Sahəsi 1386 km
2
. C.1-16, 20, 28, 33, 34, 
44, 89-91, 111, 112, 129, 131, 134, 202, 213, 216, 227, 228, 229, 
239, 277, 284, 285, 288, 294, 297, 316, 324, 344, 348, 424, 433, 
456, 462, 497, 498, 500, 501, 503, 509, 512, 515; C.2-291, 309, 
437, 574; C.3-119, 469; C.4-115, 346, 347, 208; C.5-469;  C.6-
217, 249, 254, 255, 389; C.7-150, 185, 191, 266, 271, 272, 273, 
277, 278, 279, 281, 288, 328; C.8-84, 215, 220; 
 
G 
 
160. Gəncə- Azərbaycanın qədim  şəhərlərindən biri. 18 
günlük Tiflis fəaliyyətindəın sonra Azərbaycan Milli Şurası  və 
hökuməti Gəncəyə köçdü. Hökumətin burada olduğu dövrdə 
bütövlükdə dövlət, o cümlədən şəhərin həyatına dair 120-dən çox 
müxtəlif qərarlar qəbul olundu. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti 
hökumətinin 1918-ci il 30 iyul tarixli qərarı ilə  Gəncə (1804-
1918-ci illərdə Yelizavetpol) şəhərinin tarixi adı yenidən özünə 
qaytarıldı.  C.1-10-13, 22, 23, 25, 37, 50, 59, 61, 63, 66, 67, 93, 
94, 103, 105, 117, 122, 128, 170, 191, 192, 231, 237, 277, 280, 
286, 289, 332, 395, 404, 411, 591; C.2-166, 338, 357, 359, 363, 
367, 368, 377-379, 395, 456, 530, 550, 552, 558, 560, 563, 564; 
C.3-152, 196, 265, 268, 269, 281, 288, 289, 315, 341, 358, 376; 
C.4-10, 40, 266, 489; C.5-200; C.6-18, 34, 56, 57, 184, 307, 346, 
463, 482; C.7-192, 236, 275, 277, 293, 309, 330, 486; C.8-50, 51, 
101, 216, 332, 381; C.9-180, 295, 311, 316, 317, 413; 
161. Gəncəbasar- Qafqaz Albaniyasının tərkib hissəsi. 1828-
ci ilin fevralında Rusiya ilə  İran arasında imzalanmış 
“Türkmənçay” müqaviləsinin  şərtinə  əsasən buraya fars və 
türkdilli əhali köçürülmüşdür. C.6-83; 
162. “Gülüstan” müqaviləsi (1813)- noyabrın 5-də Gülüstan 
kəndində Rusiya-İran müharibəsinə son qoyuldu. 1812-ci ilin 
oktyabrında Aslandüzdə  İran qoşunu Rusiya ordusuna məğlub 
oldu. İran dövləti Rusiyadan sülh bağlamağı xahiş etdi. 1813-cü il 
oktyabrın 12-də barış aktı, sonra isə sülh müqaviləsi imzalandı. 

---

__________________________________________________ 
 
43 
Müqaviləyə görə İran dövləti Gəncə, Qarabağ, Şəki, Şirvan, Quba, 
Bakı  və Talış xanlıqlarından,  Şərqi Gürcüstan və Dağıstana olan 
iddiasından  əl çəkdi. 1814-cü il sentyabrın 15-də “Gülüstan” 
müqaviləsi qüvvəyə mindi. C.6-457; 
163. Gülüstan sarayı- 1979-1980-ci illərdə H.Əliyevin 
təşəbbüsü ilə Azərbaycanda böyük dövlət mərasimlərinin 
keçirilməsi üçün tikilmişdir.  C.2-101, 228, 254, 324, 432, 445; 
C.3-176, 222, 224, 327, 328, 331, 332, 385, 387, 430, 435, 436; 
C.4-86, 342, 499; C.5-59, 60, 137, 140, 190, 196, 324, 476; C.6-
6-9, 344, 345, 412, 413, 424; 
  164. Gürcüstan Demokratik Respublikası – Cənubi 
Qafqazda yaranmış müstəqil dövlət (1918-26 may, 1921-25 
fevral). Cənubi Qafqazda Ali hakimiyyət orqanı olan Zaqafqaziya 
Seyminin (1918-23 fevral, 26 may) gürcü fraksiyası Batumda 
Almaniya nümayəndəliyi ilə gizli danışıqlar aparır və Gürcüstanın 
müstəqilliyini elan etməyə hazırlaşır. Həmin günlərdə Seymin 
sosial-demokrat fraksiyanın lideri İ.Q.Sereteli Cənubi Qafqaz 
xalqlarının konfederasiya halında birləşmək ideyasının özünü 
doğrultmadığını bildirdi və Türkiyə ilə Batum danışıqlarında 
təklənməklərini bəhanə  gətirərək, Gürcüstanın Seymdən çıxıb, 
müstəqil Respublika elan olunmasını zəruri hesab etdi. 1918-ci il 
mayın 26-da Zaqafqaziya Seyminin sonuncu iclasında İ.Q.Sereteli 
Seymin buraxıldığını və Gürcüstanın müstəqilliyini elan etdi. C.1-
11, 125, 178, 315-318, 322, 372, 387, 394, 407, 410, 423, 426, 
472-475, 520, 550, 555; C.2-25, 48, 51, 166, 207, 218, 290, 321, 
436, 443, 455, 489, 490, 567, 568, 575; C.3-70, 131, 183, 201, 
202, 322, 413; C.4-145, 172, 176, 218, 224, 225, 231, 264, 265, 
283, 298, 299, 332, 382, 389, 401, 402, 412, 413, 428, 464, 502; 
C.5-28, 34, 56, 62, 73, 75, 112, 124, 161, 175, 247, 268, 269, 336, 
395, 403-451, 454, 462, 463, 467; C.6-29, 32, 55, 64, 65, 69, 80, 
81, 122, 140, 151, 152, 187, 188, 205, 207, 296, 299, 300, 330, 
332, 336, 350, 392, 393, 396, 402, 405, 406, 429, 431, 432, 434, 
448, 464; C.7-44, 52, 61, 62, 102, 120, 125, 141, 187, 283, 308, 
320, 323, 394, 421, 432, 433, 436, 445, 464; C.8-13, 16, 23, 52, 
56, 125, 137, 145, 168, 250, 252, 254, 282, 307, 373, 405, 415-
417, 419, 420-443; C.9-22, 30, 43, 48, 53, 58, 69, 70, 73, 87, 88, 

---

__________________________________________________ 
 
44 
92, 198, 203, 224, 241, 254-257, 260, 262, 313, 319, 324-326, 
331, 332, 341, 345, 372, 376, 377, 385, 386, 391, 397, 400-413, 
421, 448- 452; 
 
H 
 
 
165.  Hacıbaba Bağırov (1933-2007)- Respublikanın Xalq 
artisti. 1962-ci ildən 1988-ci ilədək  Ş.Qurbanov adına Musiqili 
Komediya Teatrında işləyib. 1989-cu ildə “Tənqid-təbliğ” satira 
teatrını yaradıb. 1996-cı ildən 2007-ci ilədək Azərbaycan Dövlət 
Komediya Teatrının direktoru və  bədii rəhbəri olub. Azərbaycan 
Respublikasının “Şöhrət” ordeni ilə təltif olunmuşdur. C.1-567; 
166. Hafiz Əsəd,  Əsəd Hafiz (1930-2000)- Suriyanın siyasi, 
hərbi və dövlət xadimi. 1970-1971-ci illərdə Baş nazir, 1971-
2000-ci illərdə isə Suriya Ərəb Respublikasının Prezidenti 
olmuşdur. C.2-97; C.3-41; 
167. Helmut Kol (d.1930) – Almaniyanın görkəmli siyasi və 
dövlət xadimi. 1973-98-ci illərdə Xristian-Demokratlar İttifaqının 
sədri, 1982-98-ci illərdə isə AFR-də Kansler olmuşdur. H.Kolun 
ən böyük xidməti ikiyə bölünmüş Almaniyanı birləşdirməsi 
olmuşdur. C.5-207; 
168. Helsinki aktı, 1975-ci il avqustun 1-də Finlandiyanın 
paytaxtı Helsinkidə Avropanın 33 dövlətinin, ABŞ və Kanadanın 
dövlət və hökumət başçılarının müşavirəsi oldu. Onlar Avropada 
təhlükəsizlik və  əməkdaşlıq haqqında Zirvə aktını imzaladılar. 
Azərbaycan Respublikası bu Aktı 1992-ci ildə imzalamışdır. C.1-
125; C.2-509, 572, 573, 576; C.9-89, 253; 
169. Heydər Hüseynov, Heydər Nəcəf oğlu Hüseynov (1908-
1950)- Azərbaycan filosofu, ictimai xadim. Azərbaycan Elmlər 
Akademiyasının akademiki. SSRİ Dövlət mükafatı laureatı. 
H.Hüseynov dialektik və tarixi materializm problemləri, fəlsəfə 
tarixi və s. mövzularda əsərlər yazmışdır. O, Azərbaycan 
mədəniyyətinin böyük nümayəndələrinin fəlsəfi irsini 
öyrənmişdir. Onun ədəbiyyatşünaslığa dair də  əsərləri var. C.4-
256; C.6-310; C.9-20; 

---