65
-Dayısı mənim atam idi, o da bu il rəhmətə getdi.
-Səni ona oxşatdım.
-Hə, hamı deyir ki, atama yaman oxşayıram. Elə bil bir almanı iki bölüblər -
deyillər. Atamı tanıyırdın?
-Tanıyırdım, - dedim, - Dağyünus əfsanəsi?
-Nə?
-Heç.
Küncdəki masadan çığırdılar:
-Mədət, çayın nə oldu?
Divara üç rəngli bayraq asılmışdı.
-Bu nə bayraqdı belə?
Mədət maddım-maddım üzümə baxdı:
-Sən hardan gəlmisən, a kişi, fil qulağında yatmısan?
-Yox, - dedim, - Əshabi - Kəfdə yuxuya getmişdim.
Mədət heç nə demədi, üzümü çevirəndə güzgüdə gördüm ki, şəhadət barmağını
gicgahına qoyub fırlayır. Bir az aralı 50 -55 yaşlarında bir kişi də dayanmışdı. Üzü
mənə tanış gəlirdi.
Birdən ağlıma gəldi ki, bu da, yəqin, mənəm.
ON BİRİNCİ FƏSİL
QIRMANC
“Əgər bir dəfə kiminsə qəlbini incitmisənsə, sonralar bu
adama yüz yaxşılıq elə, yenə də o incikliyinin qisasını alacaq
səndən. Çünki ox yaradan çıxarılır, amma yara özü qalır
axı...”
SƏDİ ŞİRAZİ
66
Əhliman O günə xüsusi hazırlaşmışdı. Üç ay qabaqdan aldığı qara kostyumu O
günə qədər bir dəfə də geyməmişdi. İki gün əvvəl isə, ağ köynək, məndilli qırmızı
saya qalstuk, çəkmə və hətta təzə corab almışdı.
Dünən saçını vurdurmuş, bu gün səliqəylə üzünü qırxmış, duş qəbul etmiş,
odekalonla ətirlənmişdi. Geyinib- kecinib bədənnüma güzgünün qabağında duranda
özü-özünü bəyənmişdi, «düşmənlərin gözü çıxsın» - deyə məmnun - məmnun
gülümsəmişdi.
Əlbəttə, düşmənlərinə göz dağı onun pal-paltarı deyil, bu gün şəksiz-şübhəsiz
qazanacağı elmi qələbəsiydi. O qədər paxılları, həsəd çəkənləri, gözü götürməyənləri
vardı ki. Əslində, onun özünün də gözü götürmədiyi adamlar az deyildi. Bu gün
hamısının xoruzlarını qoltuqlarına verəcəkdi.
Düzdü, danılmaz elmi dəlil-sübutlara rəğmən, 8 şura üzvündən üçü - ən qatı
yağıları əleyhinə danışacaqdılar. Qalanların elmi vicdanlarına inanırdı. Rübabə də
onların sırasındaydı. Əslində, Rübabə Elmi şuraya elə Əhlimanın tövsiyyəsiylə
salınmışdı. Doğrudu, bu, “Nizami” kinoteatarındakı o bədnam əhvalatdan qabaq
olmuşdu. O vaxt Rübabədən yaman kəsirdi. Elə indi də kəsir. Amma o “Nizami”
kinosundan sonra araları bir az soyumuşdu. Rübabənin ayağı sınıb xəstəxanada
yatanda heç ona baş da çəkməmişdi. Üzü gəlmirdi.
Sonralar tez-tez bir-birləriylə qarşılaşsalar da, heç vaxt o kinoteatrdakı
məsələylə bağlı anlaşmağa çalışmamışdılar. Nə Rübabə, nə Əhliman... «Qəribədir bu
qadınlar, - deyə düşünürdü, - böyük iş olub, əlimi dizinin üstünə qoymuşam. Əslində,
qadın fəxr etməlidir ki, seksual cəhətdən cazibəlidir. Bizim qadınlar isə, sanki
bundan utanırlar, xəcalət çəkirlər ki, kiminsə onlara tamahı düşüb. Riyakarlıq, tam
bir riyakarlıq».
Axı, qadınların doxsan faizi - Freydin və freydist alimlərin təcrübələrindən də
bəlli olurdu bu- şüuraltı istəklərində üstlərində erkək yükünü hiss etməyi arzulayırlar.
Bu ifadənin hər mənasında. Ya da əksinə, erkəyi öz yuküylə yükləməyi.
Kitabxanasının rəfləri arasında saxladığı, ara-sıra vərəqlədiyi özəl kitabların
illüstrasiyalarında erkək-qadın ilişgilərinin yüz cür ağlasığmaz pozaları vardı.
67
Hər nəysə, indi beynini bu gərəksiz şeylərlə doldurmamalıdır. Görünməmiş elmi
zəfəri arzuladığı qadınların da qəlblərini onun üzünə açacaqdı.
Hər şey düşündüyü və planlaşdırdığı kimi gedirdi. Məntiqinin və bəlağətinin
bütün imkanlarını işə salaraq parlaq bir çıxış etdi. Bəlkə də ilk dəfə Elmi şurada
məruzədən sonra uzun zaman susmayan gurultulu alqışlar qopdu. Qocaman alim
Qafarzadə çıxışında:
-Çox dəyərli tədqiqatdır, - dedi, - ilk dəfə okkultizmə belə ciddi münasiət
sərgilənir. Sovet dönəmi olsaydı, bunu idealizm, xurafat kimi damğalayardılar.
Amma indi, şükür ki, hər məsələyə elmi cəhətdən yanaşır, ayıq gözlə baxa bilirik.
Hamı bir-bir yanaşıb əlini sıxır, təbrik edirdi, daha məhrəm olanlar ziyafətin
ünvanını soruşurdu.
Səsvemə gizli idi və yarım saatdan sonra sayıcı nəticəni elan etdi: 8 nəfərdən
səkkizi də əleyhinə səs vermişdi. Yəqin ki, hər birisi düşünürmüş: mən pozum,
qurdumu öldürüm, o birilər pozmaz, inşallah, ziyafətdən məhrum olmarıq.
Hamıdan çox tərif deyən qocaman alim Qafarzadə də pozmuşdu onu, Rübabə
də... Şuraya saldırdığı Rübabə!
Səsvermənin nəticələri elan olunan anda Əhliman birdən kürəyində acıdan - acı
ağrı hiss etdi. Bu göynəm-göynəm göynədən, yandırıb yaxıcı qırmanc zərbələrinin
ağrısıydı. Atası dəmir blyaşkalı meşin kəməriylə balaca Əhlimanın kürəyini
qırmanclayanda eynən belə ağrı hiss edərdi. Atası onu kəmərlə, anasını yumruqla,
şilləylə döyərdi. Anası yalvarardı: qurban olum, vurma, qabağında ölüm, vurma. Özü
döyüləndə də, oğlu döyüləndə də bu sözləri deyərdi. Yalvarışları hələ də Əhlimanın
qulağındaydı. Balaca Əhliman isə, çıqqırını da çıxarmazdı. Bu, atasını cin atına
mindirirdi:
-Nə zilləmisən gözünü üzümə, küçük... -Kəmər kəmər dalınca («vurma,
qurbanın olum, balacadı, tifildi, bilməyib, qələt eləyib, yazığın gəlsin, day eləməz,
vurma»).
Zolaq-zolaq olmuş körpə kürəyi.
-Nə baxırsan üzümə, qancığın törəməsi... nə pis gözün var ə sənin, sən bunun
hikkəsinə bax e, səsini də çıxarmır. Al gəldi köpək oğlu...