6. GENDERTN A Z Ə R B A Y C A N D A TƏ ŞƏ K K Ü LÜ
V Ə G E N D E R STA TİSTİK A SIı
• Gender statistikası haqqmda.
• Gender Azərbaycanda: rəqomlər və faktlar.
Cəmiyyətdə q a d ın la n n və kişilərin hüquq bərabərli-
yinin b ərq əra r olmasını əks etdirən gender p ro b le m b ri
sosial həyatın bütün sahələrini əhatə edir. Hazu'da cinsi bə-
ra b ərlik məsələiəri ən a k tu a l siyasi, iqtisadi və sosial
problem lərdən biridir. A rtıq bütün cəmiyyət üzvləri gender
problem lərinin q a n u n d a n , elmdən gerçəkləşib reallaşması
istiq am ətin d ə çalışırlar. Əvvəllər uçot və statistikanm
dövrün siyasi konsepsiyasm dan irəli gələn vahid m etodo-
logiyası m övcud o ld u ğ u n a görə S S R İ tərkibində olan
xalqlarm tarixi, coğrafi, milli və mədəni xüsusiyyətləri nə-
zərə ahnm ırdı. Bu d a respublikalar üzrə gender stereotiplə-
rini ifadə etm ir və beynəlxalq müqayisələr və paralellər
a p a r m a ğ a im k an vermirdi. Nəhayət, I998-ci
ildən başlaya-
ra q gender statistikası istiqamətində işlər h ər il m ütəm adi
o la ra q aparıhr.
N əzərə çatd ıraq ki, Pekin D eklarasiyasm da statisti-
ka məsələlərinə xüsusi diqqət yetirilmişdir. K o n fra n sm ma-
te n a lla r m d a deyilir: "MiIIi statistika xidmətləri cəmiyyətdə
q a d m və kişilərin vəziyyəti ilə bağh p ro b lem və məsələlərin
cins və yaş üzrə bölgüsünü özündə əks etdirən statistik
m ə l u m a t l a r m to p la n m a s ı, işlənməsi, təhlilli və nəşr
olu n m asm ı yerinə yetirirlər". Müstəqil in k işa f yoluna çıx-
mış respublikam ızda insanlar cəmiyyətdə öz mədəni, milli
və cinsi özünəməxsusluğunu yenidən d ərk etm ək və yeni-
dən zəruri etm ək üçün müəyyən yollar a x ta n rla r. Bütün
d ü n y an m d e m o k ra tik ölkələrində olduğu kimi bizim ölkə
• B u b ö lm ə lo fsilau ilə R o n a MirzəzacİD ■’G e n d c r . C ə m iy y ə t. İ n s a n h ü q u q u
. S iy a sə t" m o n o q r a f i y a s ı B ak ı. 2003. səh. 364-390