Ə liyev İlham Yaylaqalı oğlu 1968-ci il aprel ayının
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
Illıam Əliyev 1919-cü ildə Mi- koyan Stalinə yazırdı ki, ermə- nilər “böyük Ermə- nistan” yaratmaq xülyasındadırlar. O zaman ermənilər Rusiyanın dəstəyi ilə iyrənc ideyala- rını reallığa çevir- məyə çalışırdılar- sa, bu gün də bu xülyanı ABŞ və Fransadan böyük dəstək a I- maqla həyata keçirməyə cəhd göstərirlər. S o- vet dövründə ermənilər “böyük Ermənistan” y a - ratmaq planını gündəmdən çıxarmışdılar. Ç ü n ki rəsmi Moskva ermənilərin bu məkrli planına dəstək verməsi ilə imperiyanın gözləniləndən tez dağılacağından ehtiyat etmişdir. Amma e r- mənilər zaman-zaman planlarının həyata ke çiril- məsi üçün səylərini davam etdirmişlər. X üsusilə də 1980-ci ilin əvvəllərində bu məsələni daha qabarıq formada ortaya atmışdırlar. Am m a Azərbaycanın Ümumilli Lideri Heydər Əliyevin böyük bacarığı nəticəsində bu məsələ gündəm- dən çıxarıblar. Ermənilər Heydər Əliyevin Sovet İttifaqı Mərkəzi Komitəsindən (MK) uzaqlaşdırıl- masına qədər gözlədilər və Ulu Öndər MK-dən ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 124 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Oafgazda imperiyalar və e n m n ib rin Azərbaycan ərazihrinə köçiirülməsi uzaqlaşdırılandan sonra yenidən məkrli plan- larını qabartmağa başladılar. Haşiyə çıxaraq qeyd etmək lazımdır ki, er- mənilər bütün vasitələrdən, o cümlədən ordan- burdan köçürülüb, gələn haykanuşlardan da istifadə etməklə “böyük Ermənistan” yaratmağa səylər göstərmişlər. Biz isə dili- dini bir olan Cə- nubi Azərbaycanda yaşayan soydaşlarımızla birləşməyə tərəddüdlər etmişik. Nədəndir ki, bu birləşməni farslar və ruslar arzu etməmişlər. Nədəndir ki, ermənilər bu birləşmədən sonra ayaqlar altında qala biləcəklərindən qorxmuşlar. Məhz buna görə də 1943-cü ildə tarixi şəraitə əsasən ələ düşən fürsət- Şimali Azərbaycanla Cənubi Azərbaycanın birləşməsi baş tutma- mışdır. Nəzərə almaq lazımdır ki, o zaman bir- ləşmə ilə bağlı bütün məsələlər öz həllini tap- mışdır. Təbrizi Azərbaycana birləşdirmək üçün İrana gedən Azərbaycan nümayəndə heyətinin tərkibində görkəmli alimlərimiz Əziz Əliyev və İmam Mustafayev də olmuşdur. Onların xatirə- lərində də bu məsələ qeyd olunub. Amma bir- ləşmə planı erməni-rus maraqlarının üst-üstə düşməsi səbəbindən pozulmuşdur. Planın po- zulmasında Mikoyanın böyük xidməti olur. Miko- yan hiyləgərliklə, uydurulmuş yalanları ilə Sta- linin Cənubi Azərbaycanla Şimali Azərbaycanın birləşməsinə “yox” deməsinə inandıra bilmişdir. ______________________ 125--------------------------------------- İlham Əliyev Erməni ideoloqu deyir ki, Cənubi Azərbaycan əraziləri ilə Şimali Azərbaycan birləşərsə, onda 30 milyonluq Azərbaycan dövləti formalaşacaq. E3ununla da, Ermənistan ayaqlar altında qala- caq. Yəni ermənilərin maraqları imkan vermirdi ki, cənubdakı torpaqlarımızla Şimali Azərbaycan torpaqları birləşsin. Baxmayaraq ki, Cənubi Azərbaycanda hərəkat oldu və demokratik döv- lət quruldu. Sonda Pişəvəri hərəkatının nüma- yəndələri Azərbaycana gəldi və onlar burda öldürüldülər. Bundan sonra ABŞ-ın təzyiqi və ermənilərin hiyləgər planı hesabına sovet qo- şunları İrandan çıxarıldı. Hətta ABŞ prezidenti Trumen 21 mart 1946-cı il tarixində SSRİ-yə ultimatum verərək, Stalindən sovet hərbi qüvvə- lərinin İrandan çıxanlmasını təiəb etmişdir. Sovetlər dönəmində də arada- bir azğınlıq edən ermənilər Dağlıq Qarabağa uğursuz iddia- larda ediblər. 1945-ci ilin payızında Ermənistan KP MK-nın katibi A.Arutyunov ÜİK(b)P MK-nın müzakirəsinə Dağlıq Qarabağ Vilayətinin Ermə- nistana verilməsi barədə təklif - layihə təqdim edir. Təklifdə xüsusi vurğu ilə bildirir ki, Dağlıq Qarabağın əhalisinin əksəriyyəti ermənilərdən ibarət olduğu üçün həmin ərazi Ermənistana ve- rilməlidir. Bu zaman ÜİK(b)P katibliyi Azər- baycan KP MK katibi M.C.Bağırovun rəyini öy- rənmək üçün ona müraciət edir. 126 Oafqazda imperiyalar və enttənilərin Azarbaycan a ra zib rim köçürülməsi A.Arutyunovun məktub-layihəsindəki dəlil- ləri alt-üst edən M.C.Bağırov bildirir ki, əgər er- mənilərin əsas götürdükləri səbəbə görə Yuxarı Qarabağın Ermənistana verilməsi məqbul sayı- lırsa, nə olar, qoy DQMV-nin Şuşa rayonu istis- na olunmaqla ərazisi Ermənistana verilsin. An- caq bir şərtlə. Elə bu arqumentə-amilə əsasla- naraq azərbaycanlıların yaşadığı Vedi, Qara- bağlar və Yeğeqnadzor rayonları Naxçıvana bir- ləşdirilsin, habelə, vaxtilə Gürcüstana və Dağıs- tana verilən Azərbaycan torpaqları geri qay- tarılsın. Bu tutarlı tələb qarşısında aciz qalan ermənilər iddialarından geri çəkilir. Bir məsələni də vurğulayaq ki, Qarabəğ məsələsinin 1988-ci ildə gündəmə gəlməsi da- ha çox SSRİ-nin dağılmasına xidmət edən bir layihə idi. Bu layihənin əsas məqsədi SSRİ-ni dağıtmaq üçün separatçılıq mövqeyindən istifa- də etdilər. O zaman deyirdilər ki, Mirzə Xəzər Azərbaycanın dərdini çəkir. Əslində, belə deyiıl- di. Onun əsas məqsədi, yəni “Azadlıq” radio- sunda 1918-1920-ci illərdə baş vermiş hadisə- ləri dilə gətirməkdə məqsədi hər iki tərəfi (Azər- baycan və Ermənistan tərəflərini) qızışdırmaq idi. Bu faktdır ki, Qarabağ münaqişəsini Rusiya ssenariləşdirdi. Bu günə qədər bu ssenarinin arxasında Rusiya durur. Qərb isə Qarabağ mü- naqişəsinə ikili yanaşma nümayiş etdirir. Müna- 127 Yüklə 0,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|