Doktora tez

 

58

ağırlıklı  yemlere  enzim  katılması  buğday  kontrole  göre  viskozitenin  önemli  düzeyde 

düşmesine  yol  açmıştır  (P<0.05).  Buğdaya  enzim  ilavesi  bağırsak  içeriği  viskozitesini 

2,43’den 1,71’e düşürmüştür (P<0.05). Buğdayın 100 kGy gama ile ışınlanması tersine 

viskozitenin  buğday  ve  mısır  kontrol  grubuna  göre  önemli  düzeyde  yükselmesine  yol 

açmıştır  (P<0.05).  10  kGy  gama  ışınlama  dozu  ise  bu  bakımdan  bir  değişiklik 

yapmamıştır (P>0.05). 

Çizelge 4.8 Yumurta tavuğu yemlerinde gama ışınlanmış buğday ve arpa 

                    kullanılmasının ileum içeriği viskozitesi üzerine etkisi 

 

Gruplar 

leum  çeriği Vizkozitesi, (cPs) 

Mısır (Kontrol) 

1.65

a

 

Buğday (Kontrol) 

 2.43

bd

 

Buğday +Enzim 

1.71

a

 

Buğday 10 kGy 

 2.40

ad

 

Buğday 100 kGy 

3.24

e

 

Arpa (Kontrol) 

  2.64

cde

 

Arpa+Enzim 

  2.19

adc

 

Arpa 10kGy 

  2.90

bde

 

Arpa 100 kGy 

  2.59

bde

 

SEM 

                               0.180 

P 

0.016 

 

4.4 Bağırsak  çeriği Mikroorganizma Florası 

Yumurta tavuğu  yemlerinde gama ışınlanmış buğday ve arpa kullanılmasının ileum ve 

sekum  mikroorganizma  gelişimi  üzerine  etkisine  ait  sonuçlar  çizelge  4.9  verilmiştir. 

Çizelgeden  de  görüleceği  üzere  gruplar  arasında  ileum  ve  sekumda  toplam  bakteri  ve 

toplam  Lactobacillus  spp.  gelişimi  bakımından  farklılık  olmadığı  tespit  edilmiştir 

(P>0.05). 

 

 

 

---

 

59

Çizelge 4.9 Yumurta tavuğu yemlerinde gama ışınlanmış buğday ve arpa  

                    kullanılmasının ileum ve sekum mikroorganizma gelişimi üzerine etkisi 

 

 

Toplam Bakteri 

(log 10 cfu/g) 

Toplam Lactobacillus 

(log 10 cfu/g) 

Gruplar 

leum 

Sekum 

leum 

Sekum 

Mısır (Kontrol) 

7.609 

7.137 

7.084 

6.550 

Buğday (Kontrol) 

7.996 

8.951 

6.790 

6.830 

Buğday +Enzim 

7.350 

9.329 

8.039 

8.511 

Buğday 10 kGy 

8.703 

9.330 

7.343 

7.904 

Buğday 100 kGy 

7.493 

8.739 

6.880 

7.827 

Arpa (Kontrol) 

7.955 

8.093 

6.500 

8.430 

Arpa+Enzim 

6.090 

7.009 

6.207 

6.292 

Arpa 10kGy 

7.970 

7.430 

7.866 

7.642 

Arpa 100 kGy 

8.294 

9.718 

7.981 

8.293 

P 

0.681 

0.606 

0.711 

0.571 

 

 

 

4.5 Arpada Suda Çözünebilir ve Toplam β

β

β

β-glukan  çeriği ile Buğdayda  

      Çözünebilir ve Toplam Pentozan  çeriği 

 

 

Araştırmada  kullanılan  farklı  dozlarda  ışınlanmış  arpada  yapılan  toplam  ve  suda 

çözünebilir  β-glukan  içeriğine  ait  elde  edilen  sonuçlar  çizelge  4.10’da  yer  almaktadır. 

Toplam  ve  suda  çözünebilir  β-glukan  içerikleri  incelendiğinde    β-glukan  içeriği 

bakımından  araştırmada  kullanılan  arpanın,  genel  olarak  bilinen  değerlerin  altında 

olduğu görülmektedir. Arpa için çeşitli bildirişlerde β-glukan içeriğinin % 2,7 civarında 

olduğu belirtilmektedir (Henry 1985, Anonim 1998). Bu değerler ile karşılaştırıldığında 

denemede  kullanılan  arpanın  β-glukan  içeriği  %  2,05  ile  daha  düşük  bir  içeriğe  sahip 

olduğu tespit edilmiştir. 

Araştırmada kullanılan arpa ve buğday örneklerinden alınan örneklerde yapılan toplam 

ve suda çözünebilir pentozan içeriğine ait sonuçlar çizelge 4.11’de verilmiştir. Toplam 

pentozan içeriği bakımından araştırmada kullanılan hammaddelerin literatürde bildirilen 

içeriklerden  yüksek  olduğu  tespit  edilmiştir.  Bilindiği  üzere  arpa  ve  buğdayın  toplam 

pentozan  içerikleri  sırasıyla  %  5.7  ve  %  6.6  olarak  bildirilmektedir  (Henry  1985,  

Anonim 1998). 

 

---

 

60

Çizelge 4.10 Arpada toplam ve suda çözünebilir β-glukan içerikleri 

 

Hammadde 

Suda Çözünebilir β 

glukan (%) 

Toplam β glukan 

(%) 

Arpa (0 kGy) 

2,05 

4,05 

Arpa (10 kGy) 

2,15 

4,14 

Arpa (100 kGy) 

2,12 

4,10 

 

 

 

Çizelge 4.11 Yem hammaddelerinin toplam ve suda çözünebilir pentozan içerikleri 

 

 

 

 

 

 

4.6 Yemlerde ve Yumurtada Radyoaktivite Kontaminasyon Durumu 

4.6.1 Arpa ve buğdayda radyoaktivite analizi 

Arpa  ve  buğdayın  farklı  düzeylerde  gama  ile  ışınlanmasının  hammaddelerde 

radyoaktivite  değerine  etkisi  çizelge  4.12’de  yer  almaktadır.  Çizelgeden  de  görüleceği 

üzere ışınlama dozları arasında önemli fark görülmemiştir (P>0.05). Işınlanmış arpa ve 

buğday için bulunan değerler ve konu ile ilgili referans değerler de dikkate alındığında 

10  ve  100  kGy  dozunda  ışınlamanın  ilave  bir  radyoaktivite  artışına  yol  açmadığı, 

üzerinde  durulan  4  radyoaktif  maddeye  ait  sonuçların  incelenmesinden  görülmektedir. 

Gerek arpa ve gerekse buğdayda 10 ve 100 kGy  ışınlama Cs-137, Ra-226, Th-232, ve 

K-20 emisyonlarında bir farklılığa yol açmamıştır.  

 

Hammaddeler 

Suda Çözünebilir 

Arabinoksilan (%) 

Toplam 

Arabinoksilan (%) 

Arpa  

0,75 

5,86 

Arpa (10 kGy) 

0,73 

5,80 

Arpa (100 kGy) 

0,76 

5,75 

Buğday 

1,60 

7,00 

Buğday 10 kGy 

1,55 

7,05 

Buğday 100 kGy 

1,62 

7,08 

---