Doktora tez

 

55

 

1,83

1,77

1,78

1,79

1,78

1,95

1,84

1,9

1,86

1,65

1,7

1,75

1,8

 

1,85

1,9

 

1,95

2

1

 

Mısır (Kontrol)

Buğday (Kontrol)

Buğday Enzim

Buğday 10kGy

Buğday 100 kGy

Arpa (Kontrol)

Arpa Enzim

Arpa 10 kGy

Arpa 100 kGy

bc

c

 

c

 

c

 

C 

a 

bc 

ab 

abc 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Şekil 4.4  Yumurta tavuğu yemlerinde gama ışınlanmış buğday ve arpa kullanılmasının ortalama yem değerlendirme sayısına  etkisi 

                  ( g yem/ g yumurta)

---

 

56

4.2 Yumurta kalite kriterleri 

4.2.1 Ak yüksekliği 

Ak  yüksekliği  verilerinin  gruplara  göre  tüm  deneme  dönemi  için  ortalama  değerleri 

çizelge  4.7’de  verilmiştir.  Tüm  deneme  süresince  ak  yükseklik  bakımından  gruplar 

arasında önemli bir fark  saptanmamıştır (P>0.05). En düşük ak  yükseklik 5,89 mm ile 

buğday kontrol grubunda yer alırken en yüksek ise 6,19 mm ile arpa 100 kGy grubunda 

yer aldığı görülmektedir. Buğday ve arpa gruplarına uygulanan enzim ve gama ışınlama 

düzeyleri  ak  yüksekliğinde  kontrol  gruplarına  göre  önemli  düzeyde  bir  değişikliğe 

neden olmamıştır (P>0.05). 

4.2.2 Haugh birimi 

Yumurta kalite kriterlerinden Haugh Birimi için deneme boyunca elde edilen ortalama 

değerler  çizelge  4.7’de  verilmiştir.  Tüm  deneme  süresince  Haugh  Birimi  bakımından 

gruplar  arasında  önemli  bir  fark  saptanmamıştır  (P>0.05).  Ak  yüksekliğine  benzer 

olarak  en  düşük  Haugh  birimi  73.10  ile  buğday  kontrol  grubunda  olurken  en  yüksek 

Haugh  birimi  76,09  ile  arpa  100  kGy  grubunda  gerçekleşmiştir.  Arpa  ve  buğday 

gruplarına  uygulanan  enzim  ve  gama  ışınlama  düzeyleri  ak  yüksekliğindeki  sonuçlara 

benzer olarak gerçekleşmiş ve farklılıkların önemli olmadığı bulunmuştur (P>0.05). 

4.2.3 Kabuk kırılma mukavemeti 

Yumurta  kabuk  kırılma  mukavemetine  ait  36-46  haftalık  dönem  ortalaması  çizelge 

4.7’de  verilmiştir.  Tüm  deneme  süresince  kabuk  kırılma  mukavemeti  bakımından 

gruplar  arasında  önemli  bir  fark  saptanmamıştır  (P>0.05).  Kabuk  kırılma  mukavemeti 

sonuçları  irdelendiğinde  en  düşük  mukavemeti  42.60  newton  ile  buğday  kontrol 

grubuna  ait  olurken,  en  yüksek  mukamet  45,96  Newton  ile  arpa  100  kGy  grubu 

tavukların  yumurtalarında  ölçülmüştür.  Gruplar  kendi  aralarında  değerlendirildiğinde 

farklı değerler ve sonuçlar göstermekte olup, bu etkiler önemsiz düzeydedir (P>0.05). 

 

---

 

57

4.2.4 Kabuk kalınlığı 

Yumurta  kabuk  kalınlığına  ait  ortalama  değerler  çizelge  4.7’de  verilmiştir.  Enzim  ve 

gama  ışınlama  düzeylerinin  tüm  deneme  süresince  kabuk  kalınlığı  bakımından  gruplar 

arasında önemli bir fark yaratmadığı tespit edilmiştir (P>0.05). 

4.2.5 Şekil indeksi 

Yumurta  kalite  kriterlerinden  şekil  indeksine  ait  36-46  haftalar  arası  deneme  dönemi 

verileri  çizelge  4.7’de  verilmiştir.  Tüm  deneme  süresince  şekil  indeksi  bakımından 

gruplar arasında önemli bir fark saptanmamıştır (P>0.05). 

Çizelge 4.7 Yumurta tavuğu yemlerinde gama ışınlanmış buğday ve arpa kullanılmasının  

                    yumurta iç ve dış kalite özelliklerine etkisi 

 

 Gruplar 

Kabuk 

Kırılma 

Mukavemeti 

(Newton) 

Kabuk 

Kalınlığı 

(10

-2

 mm) 

Ak 

Yüksekliği 

(mm) 

Haugh 

Birimi 

Şekil 

ndeksi 

Mısır (Kontrol) 

43.82 

364.07 

6.11 

75.63 

78.58 

Buğday (Kontrol) 

42.60 

350.33 

5.89 

73.10 

78.06 

Buğday +Enzim 

46.32 

357.59 

5.93 

73.64 

78.06 

Buğday 10 kGy 

45.48 

354.07 

6.13 

75.39 

78.26 

Buğday 100 kGy 

45.11 

357.54 

6.12 

75.45 

78.46 

Arpa (Kontrol) 

45.79 

354.97 

5.93 

74.51 

78.41 

Arpa+Enzim 

43.89 

358.35 

6.02 

74.41 

78.59 

Arpa 10kGy 

44.44 

357.57 

6.15 

75.83 

77.89 

Arpa 100 kGy 

45.96 

354.10 

6.19 

76.09 

77.54 

SEM 

1.27 

3.77 

0.13 

0.97 

0.34 

P 

0.70 

0.583 

0.532 

0.351 

0.38 

 

4.3 Bağırsak  çeriği Viskozite Sonuçları 

Yumurta tavuğu yemlerinde enzim ve gama ışınlanmış buğday ve arpa kullanılmasının 

ileum  içeriği  viskozitesi  üzerine  etkisine  ait  sonuçlar  çizelge  4.8’de  verilmiştir. 

Çizelgede  görüldüğü  üzere  mısır  kontrol  rasyonu  ve  enzim  ilave  edilmiş  buğday  ile 

beslenen tavukların ileum içeriği viskozitesinin diğer  gruplara  göre önemli orvea daha 

düşük  olduğu  tespit  edilmiştir  (P<0.05).  Arpa  ağırlıklı  yemlerde  enzim  ya  da  gama 

ışınlama uygulamasının viskoziteyi düşürücü bir etkisinin olmadığı görülürken, buğday 

---