Dipartimento iura sezione storia del diritto

752

m. d

e

 s

imone

, Rescriptum Constantini de quadraginta annorum praescriptione

[pp. 737-767]

 

 

εἰπὲ τὴν παραγραφήν. Ἀλέξανδρος εἶπ(εν)·

24.  εὐκταῖον μὲν ἦν τοῖ<ς> συνηγ̣ορουμένοις τὸν ἀγῶνα συστή̣σ̣ασθαι 

 

 

ἐπὶ τοῦ μίζονος δικαστηρίου πρὸς τὸ συκοφάντας φανείσας 

25.  τὰς ἀντιδίκους τιμωρίαν ὑποσ̣τῆναι· πάντα γὰρ ἐσυκοφάντησαν 

 

 

δι᾽ οὗ ἀνήνεγκαν λιβέλλου ἐπὶ τὴν ἔπαρχον ἐξουσίαν. Ἤδη 

 

 

γὰρ τὴν παραγρα-

26.  φὴν ἣν προυτινάμην τῷ σεμνῷ τούτῳ δικαστηρίῳ ἐννόμως 

 

 

παραθήσομαι πρὸς τὸ ἀναδιδάξαι τὴν σὴν καθαρότητα ὡς ὅτι  

 

ματέως 

27.  ἀ̣ν̣τ̣ί̣δ̣ικοι κεκινήκασιν πρὸς ἡμᾶς δικαστήριον. θείῳ τοίνυν καὶ 

 

 

προσκυνητῷ νόμῳ ἐπεριδόμενος τῶν δεσποτῶν ἡμῶν αἰωνίων 

 

 

Αὐγούστω(ν) 

28.  ἕστηκα εἰ̣̣̣̣̣̣̣ς τὸ δικαστήριον ὅστις κελεύει τὸν ἐν νομῇ τυγχάνοντα 

 

 

πραγμάτων τεσσερακονταετῆ χρόνον μηδαμῶς ἀποκινῖσθαι 

29.  παρ᾽ αὐτοῦ τὴν νομὴν μηδὲ παλαιὰν ζητῖσθαι ἀρχήν. Ὁ τοίνυν 

 

 

πατὴρ τῶν δι᾽ ἐναντίας κέκτηται περὶ κώμην Καρανίδα 

 

 

ἀρούρας ἐκποιη-

30.  θείσας [[καὶ]] ἢ παραχωρηθείσας αὐτῷ, οὐκ εἴσμεν· ὅστις τὴν 

 

 

καλλιεργίαν αὐτῶν ἐποιεῖτο καὶ τὰ περιγινόμενα ἀπ᾽ αὐτῶν 

 

 

εἰς τὸ ἴδιον 

31.  ἀπεφέρετο, ὁμοίως καὶ τὰ ὑπὲρ αὐτῶν δημόσια τελέσματα 

 

 

εἰσέφερεν τῷ ἱερωτάτῳ ταμείῳ ἀντιλογ̣ί̣α̣ς οὐδε̣μιᾶς γιγνο-

32.  μένης ἐπὶ ὅλα τεσσεράκοντα πέντε ἔτη ἐκίνου νεμομένου, λέγω 

 

 

δὴ τοῦ πατρὸς τῶν ἀντιδίκων, μηδεμίαν μέμψιν ποιησαμένου. 

33.  Ἀλλ᾽ ἔδοξεν, ἵνα μὴ πολλὰ λέγω, τελευτῆσαι τὸν πατέρα τῶν 

 

 

ἀντιδίκων ἐπὶ κληρονόμοις ταῖς θυγατράσιν, λέγω δὴ ταῖς  

 

ἀντιδίκαις, αἵτιναις 

34.  ἀντέχειν μὴ δυνηθεῖσαι πρὸς τὰ ζητούμενα τελέσματα τῶν αὐτῶν 

 

 

ἀρουρῶν φυγῇ ἐχρήσατο. Καὶ τί ἠδύνατο ποιεῖν ὁ πραιπόσιτος 

35.  τοῦ πάγου; τῆς ἀσφαλείας ἑαυτοῦ προνοούμενος ὁμοῦ τε καὶ τῶν

 

 

δημοσίων εἰσφορῶν παραγενόμενος ἐπὶ τῆς κώμης

36.  ἐκδέδωκεν ταύτας τοῖς ἀγροίκοις πρὸς γεωργίαν. Ἡ δὲ μία τῶν

 

 

ἀντιδίκων συνελθοῦσα ἀνδρεὶ Νείλῳ τούτῳ τῷ π̣αρόντι εἰς τὸ 

37.  δικαστήριον, μετῆλθεν τοὺς ἀπὸ τῆς κώμης, ἐπειδὴ κατὰ τὸν

 

 

πέρυσι ἐνιαυτὸν ἐγεώργησαν τὰ γῄδια, τῶν φόρω̣ν̣ ἕνεκεν, 

---

753

m. d

e

 s

imone

, Rescriptum Constantini de quadraginta annorum praescriptione

[pp. 737-767]

38.  καὶ ἀπῄτησεν καὶ εἰς τὸ ἴδιον ἀπηνέγκατο ὡς δεσπότης τυγχάνων

 

 

τῶν γῶν. Ἐπὶ τοίνυν παρελογίσαντο τὴν μίζο̣ν̣α ἐξουσίαν, 

c

oLonna

 iii

39.  ἀξιῶ συνχωρηθῆναί μοι ἀναγν̣ῶναι τὸν θεῖον καὶ προσκυνητὸν 

 

 

νόμον τῶν δεσποτῶν ἡμῶν αἰωνίων Αὐγούσ[τ]ων ὃ̣ς κελεύει  

 

εἰ παρέλθοιεν 

40.  τεσσερακονταετὴς χρό̣νος ν̣ε̣μ̣ομένου τινὸς πράγματα μηδαμῶς 

 

 

ἐπιβένιν τινὰ τοῖς πράγμασιν ἢ παραλύειν τὴν πολυχρόνιον  

 

νομήν. 

41.  / Ὁ σύνδικος αὐτῷ εἶπ(εν)· ὃν φῇς ἔχειν μετὰ χεῖρας θεῖον καὶ 

 

 

προσκυνητὸν νόμον ἀνάγνωθει. Καὶ ἀνέγνω οὕτως· οἱ 

 

 

δεσπότε ἡμῶν Κωνσταντῖνος Σεβαστὸς 

42.  καὶ Κωνσταντῖνος καὶ Κων̣στ̣άντι[ο]ς̣ ἐπιφανέστατοι Καίσαραις 

 

 

Ἀγριππίνῳ βουλ(ευτῇ)· καὶ παλαιᾶς νομῆς εἰς τοσοῦτον  

 

ἤρεσεν ἔχεσθαι τὸν λογισμὸν ἵνα 

43.  ἀπ᾽ ἐκίνων εἰ συνέστηκ̣ε̣ν̣ τ̣ὸ̣ [...].. π̣ερὶ οὗ ἐστιν ἡ ζήτ̣ησις 

 

 

τε̣σσεράκοντα ἔτεσιν νενεμῆσθαι μηδὲ τὸν κανόνα τῆς νομῆς 

 

 

ζητῖσθαι. Ἤρε-

44.  σεν καὶ δικαίου κανόνος̣ [..]..ρ̣.κ̣οντος τῇ τῆς δεκ[α]ετίας ἢ 

 

 

εἰκοσαετίας παραγραφῇ τὴν κάτοχον βοηθεῖσθαι καὶ τὰ 

 

 

ἑξῆς. Μετὰ τὴν ἀνάγνωσιν 

45.  / ὁ σύνδικος Ἀλεξά̣ν̣δ̣ρῳ̣ [ε]ἶπ(εν)· ὀφίλεις καὶ τὴν γεγενημένην 

 

 

εἰς αὐτοὺς παραχώρησιν ἀναγνῶναι ἵν᾽ εἰδομεν τ διάστημα 

 

 

τοῦ χρόνου καὶ `τὰ´ ἀκό̣-

46.  λουθα τῷ θείῳ νόμῳ π̣ραχθῆ̣ναι δυνηθῇ. Ἀλέξανδρος εἶπ(εν)· εἴται 

 

 

ἐξεποι̣ήθησαν εἴται παρ̣εχωρήθησαν οὐκ εἴσμεν· παλαιὸς 

 

 

γάρ ἐστιν ὁ χρόνος. 

47.  / Ὁ σύνδικος τῷ ῥ̣(ήτορι) [Θ]ε̣ο̣[δώ]ρῳ εἶπ(εν)· πόσος ἐστὶν 

 

 

χρόνος ἀ̣φ᾽ οὗ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἐτελεύτησεν; `Θεόδωρος 

 

 

εἶπ(εν)´· οὐκ ἔστιν πολὺς χρόνος. Ἀλέξανδρος εἶπ(εν)· 

48.  παρελήλυθεν τε̣σσερακονταετὴς χρ̣όνος καὶ πρ̣ός, αὐτῶν 

 

 

νεμομένων ταύτας τὰς ἀρούρας. / Ὁ σύνδικος αὐτῷ εἶπ(εν)· 

 

 

πόσα δέ ἐστιν 

---

754

m. d

e

 s

imone

, Rescriptum Constantini de quadraginta annorum praescriptione

[pp. 737-767]

49.  ἔτη ἀπὸ τῆς καταπατήσεως Σαβίνου τοῦ κηνσιτορεύσαντος; 

 

 

Θεόδωρος εἶπ(εν)· μάλα μόλεις τριάκοντα καὶ τρία. / Ὁ 

 

 

σύνδικος αὐτῷ εἶπ(εν)· καὶ τίς κατὰ τὸν πέρυσι ἐ̣νι-

50.  αυτὸν συνε[κο]μ̣ίσ̣ατο; Θεόδωρο[ς] ε̣ἶπ(εν)· οἱ ἀπὸ τῆς κώμη̣ς̣. 

 

 

Ν̣εῖλος ἐντολικάριος εἶπ(εν)· οἱ ἀπὸ τῆς κώμης. Θεόδωρος 

 

 

εἶπ(εν)· φυγῇ χρησαμένων τῶν πρὸς ἐμοῦ βοη-

51.  θουμένων ἔτε̣σιν πέντε καὶ πρός, καὶ ἐπὶ τῆς ἀλλοδαπ̣ῆς̣ 

 

 

διατριβόντων, οἱ ἀπὸ τῆς κώμης ἐπειδήπερ `εἰς αὐτοὺς´ 

 

 

διέβενεν τὰ ὑπὲρ τῶν ἀρουρῶν τελούμενα 

52.  ἐγεώργησαν τὴν γῆν· εἶτα τῶν βοηθουμένων ἐπανελθόντων 

 

 

ἐπὶ τὴν θρεψαμένην, παραδέδωκαν μὲν αὐταῖς τὰς ἀρούρας,  

 

παραδέδωκαν δὲ κα̣ὶ̣ τὰ 

53.  ἀπὸ ὀνόματος Ἀτισίου {ων} ἀλλοτρίαι`ςʹ πανθάπασιν 

 

 

καθεστη[[κασιν]] `κιείαις´ τῶν δεσποτῶν ἑστηκότων. Τούτου 

 

 

ἕνεκεν καταπεφεύγασιν

16

 ἐπὶ τὸν κύρι[ό]ν̣ μ̣ο̣υ̣ 

54.  τὸν λαμπρότατ[ο]ν̣ ἔ̣π̣αρχον τῆς Αἰγύπτου Φλ(άουιον) Φιλάγριον 

 

 

ἀξιοῦσαι μηδαμῶς ἐνοχλεῖσθαι προφάσι τῶν αὐτῶν γῃδίων, 

 

 

ἀλλ᾽ ἕκαστον τὰ ἑαυτοῦ γῄδια ἔχειν̣ καὶ μὴ 

55.  ὑπέραλλα κετέ̣χ̣εσθαι. Ἐπὶ τοίνυν πάρισιν καὶ οἱ ἀπὸ τῆς 

 

 

κώμης οἱ δυνάμενοι καταθέσθαι τίνων εἴη τὰ γῄδια καὶ τίς 

 

 

τὴν κατασπορὰν πεποίηται τούτ̣ων, ἀξιῶ 

56.  πύσμα<τί>   σε   αὐτο[ὺς]   προσαγαγῖν. / Ὁ σύνδικος Γερμανῷ 

 

 

εἶπ(εν)· τί λέγει ὁ παρὼν Γερμανός; κατὰ ποίαν πρόφασιν 

 

 

ταύτην τὴν γῆν ὑμεῖς κατεσπίρατε; δι᾽ Ἀνουβίωνος 

57.  ἑρμηνεύοντο̣ς εἶπ(εν)· εὐλαβῶς ἔχοντες μὴ εἰς ἡμᾶς τὰ 

 

 

τελέσματα ἔλθῃ κατεσπί̣ραμεν ταύτας. / Ὁ σύνδικος 

 

 

εἶπ(εν)· καὶ πόσος ἐστὶν χρόνος ἀφ᾽ οὗ αὐ̣τὰς κα̣τ̣εσπί-

58.  ραται; διὰ τοῦ αὐ[τ]οῦ ἑρμ(ηνέως) ἀπεκρ(ίνατο)· μίαν μόνην 

 

 

ἰνδικτίονα κατεσπίραμεν αὐτά. / Ὁ σύνδικος αὐτῷ εἶπ(εν)· 

 

 

καὶ πῶς σήμερον το̣ῖς περὶ Νεῖλον αὐτ̣ὰς παρεσ[χήκ]α̣τε; διὰ τοῦ 

59.  αὐτοῦ ἑρμ(ηνέως) ἀπεκρ(ίνατο)· ὁμοῦ̣ λέγοντες ὅτι αὐτῶν ἐστιν. 

 

 

/ Ὁ σύνδικος αὐτῷ εἶπ(εν)· ὑ̣πὸ σπορὰν αὐτοῖς παρεδόκατε 

 

 

τὴν γῆν; διὰ τοῦ αὐτοῦ ἑρμηναίος 

16

 cfr. col. i. 16.

---