Dərs vəsaiti «İqtisadi nozəriyyə» ‘ənninin «Mikroiqlisad»
Marketinqin elementlərinə
Yüklə 2,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Marketinqin strukturuna
| Marketinqin elementlərinə
daxildir: • əmtəə portfelinin formalaşması; • qiymətin, məsrəfin, rəqibin müəyyənləşdirilməsi; • məhsulun satışının, bölgüsünün, nişanının təyin edilməsi; • satışın, qablaşdırmanın, xidmətin, göndərmənin və informasiyanın əldə olunmasının stimullaşdırılmasımn müxtəlif metodlarının tətbiq olunması. Marketinqin strukturuna, idarəetmə sisteminə daxil olan elementlər aid edilir. Marketinqin strukturu həm də bir neçə istiqamətdə yönəldiyindən onlar fərqləndirilir: • Funksional yönümlü struktur; • Əmtəə yönümlü struktur; • Regional yönümlü struktur; • Seqment üzrə təşkilati struktur. Bu strukturlara uyğun olaraq hər bir xidmət növünün özünəməxsus vəzifə və məsuliyyət səlahiyyətləri mövcuddur. Bundan əlavə, marketinqin bir sıra növləri də mövcuddur ki, onlar müəssisədə mövcud təkrar istehsalın bütün fazalarına təsir göstərmək qabiliyyətinə malikdirlər. Bunlara aiddir: • strateji marketinq, onun məqsədi müəssisənin gələcək inkişafına səbəb olan daxili və xarici amillərin öyrənilməsindən ibarətdir; • stimullaşdırıcı marketinq, onun mahiyyəti, alıcıların diqqətinin az cəlb edən məhsullara olan tələbin fəallığının yaradılmasından ibarətdir; • Qiymət marketinqi, məqsədi məhsula olan qiymətin əmələ gəlməsinin müəyyənləşdirilməsindən ibarətdir; • diversifikasiya marketinqi, məqsədi bazarın bir sıra seqmentlərindən istifadə olunmasından ibarətdir; • təmərküzləşmiş marketinq, məqsədi ayrı-ayrı konkret bazarlarda möhkəmlənməsindən ibarətdir; 384 • məqsədli marketinq, bazarın müəyyən seqmentinə istiqamətin yönəldilməsindən ibarətdir; • sinxronlaşdırılmış marketinq, məqsədi əmtəələrə olan tələbin tərəddüdü şəraitində, həmçinin tələblə təklifin tarazlığının pozulmasının yumşaldılmasmdan ibarətdir; • kütləvi marketinq, məqsədi kütləvi əmtəə tələbatının həyata keçirilməsindən ibarətdir; • konversiyalı marketinq, məqsədi mənfi xarakterli tələbin aradan qaldırılmasından ibarətdir; • inkişaf edən marketinq, məqsədi istehsalda və bazarda olmayan məhsula olan tələbin alıcılar tərəfindən potensial vəziyyətindən real vəziyyət alınmasından ibarətdir. Marketinq fəaliyyətinin əsas xüsusiyyəti bazarın inkişaf meylini və istiqamətini müəyyənləşdirməklə, istehsalın həcm və strukturunun, mövcud resurslardan daha məqsədyönlü manevrə etməklə, müəssisənin mənfəətliliyinin təmin olunması ilə əlaqədardır. Bununla əlaqədar ABŞ-da «Boston məsləhətləşmə qrupunun matrisası» adlanan metod özünə geniş yer tapmışdır. Bu metod əmtəə təsərrüfatının dörd əsas qrupunu ön plana çəkir: • «Ulduzlar» qrupu. Burada o məhsullar göstərilir ki, onlara olan tələb yüksək sürətlə artır. Ona görə də onların istehsalı genişləndirilməli və iri investisiya tətbiq olunmalıdır. • «Sağmal inəklər» qrupu. Burada o məhsullar qrupu nəzərdə tutulur ki, hazırda onlar firmanın əsas gəlir mənbəyini təşkil edirlər. Lakin perspektivdə onların artırılması yüksək tələbin olmaması üzündən, inkişafına yönəldiləcək investisiyaların məqsədyönlüyünü azaldır. • «Vəhşi pişiklər» qrupu. Bu elə məhsul qrupudur ki, onların satışı artır, lakin istehsalçı bazarda onun az bir miqdar payına .sahibdir. Ona görə də müvafiq investisiyanın tətbiqi ilə «vəhşi pişiklərin», «ulduzlara» çevrilməsi imkanlarını müəyyənləşdirməlidir. • «Saman üzərində itlər». O məhsullar qrupu nəzərdə tutulur ki, onların istehsalı qeyri-perspektivlidir, əmtəə döv- 385 riyyosindo payı aşağıdır vo satış artımı məhdud xarakter daşıyır. Ona görə do belə məhsulların gələcəkdə ziyan gətirə biləcəyinə görə, onların istehsalının dayandırılmasını zəruriləş- dirir. Əməli fəaliyyətdə qeyd olunan bu qrupların diqqət mərkəzində saxlanılması nəticədə investisiyanın tətbiqinə, resurslardan məqsədyönlü istifadə olunmasına, müəssisənin daima gəlirliliyinə təminat verər. ' Marketinq fəaliyyətində onun Yüklə 2,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|