“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
478
- Sən orada nə axtarırsan?-deyə Cakomelli onun qəzeti diqqətlə nəzərdən keçirdiyini
görüb soruşdu.
- Heç. Bu gün radioda bir musiqi eşitmişəm. Bilmək istəyirdim kiminkidir. Maraqlı
musiqi idi. Ancaq buradan baş çıxarmaq olmur.
- Yəni, necə musiqi idi ki?
- Deməyə çətinlik çəkirəm, çox həyasız bir musiqi idi, mən deyərdim....
- Yaxşı görək, başından elə, - deyə dostunun necə vasvası olduğunu bilən Cakomelli
zarafatla söylədi. Özün məndən də gözəl bilirsən ki, səni kölgədə qoya biləcək bir
bəstəkar hələ anasından olmayıb.
- Yox, yox, əksinə, - deyə istehzanı duyan Qorca cavab verdi- Mən buna yalnız şad
olardım, hətta düşündüm ki, nəhayət, kimsə (onun tutqun fikirləri seyrəldi)... Yeri
gəlmişkən, Ribbentsin yeni operasının baş məşqi sabah deyil?
Cakomelli dərhal cavab vermədi. Yox, -deyə o laqeydliklə dilləndi. Onu, deyəsən təxirə
salıblar.
- Bəs sən özün gedəcəksən?
- Eh, çətin... Sən ki, bilirsən, belə şeylər mənim əsəblərimçün həddən ziyadədir.
Bu sözlərdən sonra Qorcanın əhvalı özünə qayıtdı.
- Zavallı Ribbents, -deyə o, ucadan söylədi. Zavallı qoca Ribbents, mən ondan ötrü
həqiqətən də şadam. Nə qədər olmasa da təsəllidir....Hə, təki olsun...!
Ertəsi gün axşam Qorca evdə oturub barmaqları ilə pianonun dilləri üzərində gəzişərkən
birdən, bağlı qapı arxasından həyəcanlı danışıq səslərini eşitdi. O, şübhələnərək
yaxınlaşıb qulaq asdı.
Yandakı qonaq otağında xanımı və Cakomelli nəyinsə barəsində yavaşca
məsləhətləşirdilər. Cakomelli deyirdi:
- Axı, gec-tez o, hər şeyi biləcək.
- Nə qədər gec olsa, bir o qədər yaxşıdır, -deyə Mariya cavab verirdi, - o, hələ heç nədən
şübhələnməməlidir.
- Yaxşı, tutaq ki,... Bəs, qəzetlər? Qəzetləri ki, oxumağı ona qadağan edə
bilməyəcəksiniz.
Bu yerdə Qorca qapıları taybatay açdı. Arvadı və dostu, sanki iş başında yaxalanmış
oğrular kimi yerlərindən dik atıldılar. Hər ikisinin bənizi ağappaq ağarmışdı.
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
479
- Deməli, belə?-deyə Qorca acıqlı-acıqlı soruşdu. Qəzetləri oxumağı kimə qadağan
edirsiniz?
- Mən ... mən..., - deyə Cakomelli kəkələdi, -mən burada bir əmioğlu barəsində
danışırdım. O israfçılıq üstündə həbs olunub. Onun atası, yəni mənim əmim bu barədə
heç nə bilmir.
Qorca rahatlıqla nəfəsini dərdi. Buna da şükür! O, bir qədər yersiz müdaxiləsinə görə
hətta utancaqlıq hissi də keçirdi. Nəhayət, bu şübhələrdən lap cana doymaq olardı. Ancaq
sonra Cakomelli sözünə davam edərək danışdıqca o, yenidən səksəkəli həyəcan hiss
etməyə başladı? Görəsən bu əmioğlu əhvalatı yalan deyildi ki? Cakomelli bütün bunları
özündən uydura bilməzdimi? Əks təqdirdə, bu gizli pıçıltılar nə demək idi?
O, həkimləri və qohumları tərəfindən qaçılmaz son hökmü gizlədilən bir xəstə kimi
şübhələr içərisində dolaşırdı: insan ətrafındakı yalanları duyur, ancaq o birilər daha da
bicdirlər və onun fikrini yayındırmağa çalışırlar, onu sakitləşdirməyə nail olmayanda isə
heç olmasa, qorxunc həqiqəti gizlətməyə cəhd edirlər.
O, evdən kənarda da şübhəli əlamətlərlə üzləşirdi: məsələn, həmkarlarının çoxmənalı
baxışları, onun yaxınlaşdığını görərkən susaraq, danışmamaları, adətən söhbətçil
insanların onu görcək sıxıntı keçirməsi... Ancaq Qorca özünü ələ alır və özü-özünə
suallar verirdi ki, bəlkə ondakı bu şübhələr nevrasteniyanın əlamətləridir. Axı, bəzi
insanlar var ki, yaşa dolduqca hər tərəfdə yalnız düşmən görürlər. Bir də axı, o nədən
qorxmalı idi ki? O, ad-san, hörmət sahibi idi, maddi cəhətdən gözəl təmin olunmuşdu.
Teatrlar və simfonik cəmiyyətlər onun əsərlərini ifa etməkdə iddialı idilər. Sağlığına söz
ola bilməzdi, heç vaxt da xəstələnməmişdi. Yaxşı, bəs nə? Onu hansı təhlükə gözləyə
bilərdi? Ancaq bu cür düşünmək ona kifayət etmirdi.
Ertəsi gün şam yeməyindən sonra onun həyəcanı daha da kəskinləşdi. Saat təxminən ona
qalırdı. Növbəti qəzeti gözdən keçirərkən o, gördü ki, Ribbentsin yeni operası səhnəyə
məhz həmin axşam qoyulur. Yaxşı, onda necə olur axı? Məgər Cakomelli deməmişdimi
ki, baş məşq təxirə salınmışdır? Necə ola bilərdi ki, heç kim ona xəbər verməsin, onsuz
keçinsinlər? Və nə üçün teatrın rəhbərliyi həmişə olduğu kimi ona xüsusi dəvətnamələr
göndərməmişdi?
- Mariya! Mariya!-deyə o, həyəcanla çığırdı. Sən bilirdin ki Ribbentsin premyerası bu
axşamdır?
Mariya təsviş içərisində özünü yetirdi:
- Mən... mən? Hə, ancaq elə bilirdim...
- Nəyi elə bilirdin?.. Bəs dəvətnamələr? Necə ola bilər ki, mənə dəvətnamə
göndərməsinlər?
- Hə, hə... Bəs, sən zərfi görməmisən? Mən onu sənin masanın üstünə qoymuşam.
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
480
- Mənə də heç nə deməmisən, eləmi?
- Mən elə bildim bu səninçün maraqlı deyil.. Axı sən özün deyirdin ki, heç vaxt
getməzdin... Deyirdin onlar səni tovlaya bilməzlər... Bir də ki, tamam unutmuşdum, sənə
and içirəm.
Qorca özündə deyildi.
- Mən başa düşə bilmirəm... başa düşə bilmirəm, - deyə o təkrar-təkrar söyləyirdi, - saat
on birə beş dəqiqə işləyib... artıq gecdir...bu sarsaq Cakomelli də ki (onu nə vaxtdan bəri
sarsıdan şübhələr dumanı artıq seyrəlirdi: səbəbini heç cür anlaya bilmədiyi bu təhlükə
nəsə də məhz Ribbentsin operasında olmalı idi. O, məchul baxışlarla gözlərini yenidən
qəzetə zillədi)... Aha, operanı radio ilə verirlər... İndi görüm kim bu imkanı mənim
əlimdən ala biləcək!
Mariya kədərli bir səslə dedi:
- Augusto, təəssüflər olsun ki, radio işləmir....
- Necə yəni işləmir? Nə vaxtdan bəri işləmir?
- Elə günortadan. Saat beşdə mən onu yandırmaq istədim, içərisində nəsə ―çıqq‖ elədi,
sonra da heç nə eşidilmədi, görünür qoruyucusu yanıb.
- Məhz bu axşam, eləmi? Deməli, siz sözü bir yerə qoymusunuz ki...
- Nədən ötrü sözü bir yerə qoymuşuq? - deyə Mariya az qaldı ki ağlasın- Mənim günahım
nədir?
- Yaxşı mən gedirəm. Haradasa bir radio tapılar...
- Yox, Auqusto... yağış yağır... özün də soyuqdəyməlisən... həm də gecdir... axırı bir vaxt
tapıb bu zəhrimara qalmış operaya qulaq asacaqsan, ya yox?!
Ancaq Qorca çətiri qapıb, evdən çıxmışdı.
O, tək-tənha küçələri dolaşarkən hansısa bir qəhvəxananın parlaq işıqları nəzərlərini cəlb
etdi. İçəridə adam az idi. Ancaq bir qədər irəlidə, kiçik çay zalında bir dəstə adam
toplaşmışdı. Və oradan musiqi sədaları süzülürdü. Qəribədir, - deyə Qorca düşündü.
Radioya belə marağı yalnız bazar günləri futbol oyunları gedəndə görmək mümkündü.
Birdən onun beynində qəfil fikir oyandı: olmaya onlar Ribbentsin operasını dinləyirlər?
Yox, bu ağlasığan deyildi. Yerlərində qımıldanmadan musiqiyə qulaq asanlar onun
şübhələrindən xeyli uzaq adamlardı: əyinlərində sviter olan iki cavan oğlan, bir yüngül
əxlaqlı qız və ağ gödəkcə geymiş ofisiant.
Qorca anlaşılmaz bir üzünt hiss etdi, sanki neçə-neçə günlər, günlər nədir, aylar və illər
öncə o bilirdi ki, təyin olunmuş bu saatda o özgə bir yerə yox, məhz buraya, bu
Dostları ilə paylaş: |