Çağdaş dünya ədəbiyyatı
Yüklə 4,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 32
Herman Hesse Meşə adamı
Qədim dövrlərdə, hələ gənc insan nəslinin Yerdə məskunlaşmadığı çağlarda meşə adamları var idi. Onlar vəhşi meşələrin ala-toranlığında qorxu ilə bir-birinə qısılaraq və yaxın əcdadları olan meymunlarla düşmənçilik edərək yaşayırdılar. Onların məişəti üzərində yalnız bir tanrı, bir qanun hökmranlıq edirdi: bu meşə idi. Meşə onların vətəni və sığınacaq yeri, beşiyi, yuvası və qəbri idi. Meşə adamlarından heç biri meşədən kənarda həyatı ağlının ucundan belə keçirmirdi. Onlar meşənin qurtaracağına yaxınlaşmağa qorxurdular və taleyin hökmü ilə hansısa ovçu və ya qaçaq ora düşsəydi, onlar geri qayıtdıqda qorxu içində meşənin kənarlarından başlayan ağ boşluq, qızmar, ölümcül günəşin şüaları altında uzanan Heçlik haqqında danışardılar. Və meşə adamları arasında nə vaxtsa, çox-çox illər əvvəl vəhşi heyvanlardan qaçaraq meşəni tərk edən və elə həmin an kor olan bir qoca yaşayırdı. İndi o kahin və müqəddəs idi. Onu Mata Dalam çağırırdılar, bu isə "üçüncü gözü ilə görən‖ deməkdir. O, meşənin müqəddəs nəğməsini qoşmuşdu, bu nəğməni tufan yaxınlaşdıqda oxuyardılar və meşə adamları kahinə tabe olardı. Onun öz gözləri ilə günəşi görüb sağ qalması kahinin şöhrətinin sirri idi.
Meşə adamları qısa boylu, qaraşın və tüklü idilər. Onlar əyilərək gəzir, ətrafa vəhşi heyvanlar kimi ehtiyatla baxırdılar. Onlar insanlar kimi gəzməyi, meymunlar kimi dırmaşmağı bacarırdılar və budaqların üzərində yaşamaq onlar üçün yerdə yaşamaq qədər asan idi. O zamanlar onlar nə ev, nə də koma tikməyi bacarmırdılar, lakin silah və müxtəlif alətlər, bəzəklər düzəltməyi bacarırdılar. Onlar möhkəm ağacdan yay və oxlar, nizə və toppuzlar, ağac liflərindən olan ipə düzülmüş qoz və giləmeyvələrdən boyunbağılar düzəldirdilər, onlar başlarında və boyunlarında qiymətli bəzək əşyaları – qaban dişləri, pələng caynaqları, rəngarəng quş lələkləri daşıyırdılar. Ucu-bucağı olmayan əsrlik meşənin ortasında gur suları olan nəhəng çay axırdı, lakin meşə adamları yalnız qaranlıq gecələrdən onun sahilinə yaxınlaşmağa cəsarət edirdilər, bir çoxları isə çayı ümumiyyətlə görməmişdi. Yalnız ən cəsurlar gecə vaxtı qorxu içərisində gizlənə- gizlənə qalın meşədən sahilə yaxınlaşar və bu zaman solğun gecə işığında çayda fillərin çimməsini görərdilər. Gözlərini sahilin üzərinə sallanan budaqlara qaldırdıqda çoxşaxəli manqa ağaclarının cəngəlliyində parlayan ulduzlara qorxu ilə baxardılar. Onlar Günəşi heç vaxt görmürdülər və suda onun əksini görməyi çox böyük təhlükə hesab edirdilər.
Kor Mata Dalamın başçılıq etdiyi həmin meşə adamları qəbiləsində Kubu adlı bir gənc vardı. O, gənc və narazı olanların başçısı və müdafiəçisi idi. Narazılıqlar isə Mata Dalan qocalmağa, onun hakimiyyətpərəstliyi isə artmağa başladıqdan sonra yaranmışdı Bir vaxtlar onun digərləri qarşısında yalnız bir üstünlüyü vardı: o həmqəbilələrindən yemək alır, onlar isə kahinin yanına məsləhət almaq üçün gəlir və onun meşə nəğməsini “Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 33
oxuyurdular. Lakin zamanla, o, qəbilədə müxtəlif yeni və ağır adətlər qoymağa və bu adətləri meşə tanrısının göndərdiyini deməyə başladı. Lakin bəzi hər şeydən şübhələnən gənclər qocanın yalançı olduğunu və yalnız öz xeyrini güddüyünü deyirdilər.
Korun çıxardığı ən axırıncı adət yeni ay bayramı idi. Bu zaman o, insanların əhatəsində oturur və üzərinə buğa dərisi çəkilmiş barabanını çalırdı. Qalan hər kəs "Qolo Ela‖ nəğməsini oxuyaraq yorğunluqdan yıxılana qədər dairədə rəqs etməli idilər. Və onda hər kəs iti uclu tikanla sol qulağın sırğalığını deşməli idi. Gənc qızları isə kahinin yanına gətirir və onların qulağını iti uclu tikanla o özü deşirdi. Kubu və onun bir neçə həmyaşıdı bu adəti yerinə yetirməkdən yayınırdılar; onlar qızları da kahinə müqavimət göstərmələri üçün dilə tutmaq istəyirdilər. Və günlərin bir günü onlar üçün ümid yolu açıldı – onlar kahinin hakimiyyətinə qələbə çala, onu məhv edə bilərdilər. Həmin dəfə, o, yenə yeni ay bayramı keçirirdi və qızların sol qulağını deşirdi. Və birdən güclü bir qız hündürdən qışqıraraq kahini itələdi və buna görə o, tikanla qızın gözünə vurdu və göz çıxdı. Bu zaman qız elə acı-acı qışqırdı ki, hər kəs onların yanına gələrək nə baş verdiyini gördü. Dəhşətə gəlmiş və hiddətlənmiş adamlar səssizlik içində donub qaldılar. Lakin gənclər artıq qələbə sevinci ilə irəli çıxdıqda və Kubu cəsarətlənib kahini çiyinlərindən tutduqda, o ayağa qalxdı, barabanın qabağını tutub xırıltılı və istehzalı səslə elə dəhşətli lənətlər yağdırmağa başladı ki, bütün qəbilə qorxu içərisində qaçdı, Kubunun qəlbi isə qorxu içində titrədi.
Qoca kahin mənası heç kəsə məlum olmayan sözlər deyirdi, lakin bu sözlərin elə səslənməsi belə qorxunc dərəcədə dəhşətli lənətlərə bənzəyirdi. Və kahin öz dəhşətli sözləri ilə gəncin gözlərini lənətlədi, onların quzğunlara qismət olacağını söylədi, onun qaraciyərini və ürəyini lənətlədi, qızmar günəşin onları meşədən kənarda məhv edəcəyini dedi. Ardınca həmin an malik olduğu hakimiyyət görünməmiş həddə çatmış qoca itaət etməyən qızı yenidən yanına gətirmələrini əmr etdi və qızın ikinci gözünü də çıxartdı. Meşə adamları nəfəs almaqdan belə çəkinərək aciz-aciz baş verənlərə baxırdılar.
- Sən orada – kənarda öləcəksən – qoca Kubunu belə lənətləndi və o gündən bütün meşə adamları ondan çəkinməyə başladılar. "orada – kənarda‖ vətəndən, ala-toran meşədən kənarda demək idi, dəhşətli, qızmar günəşin şüaları altında, alışıb-yanan, ölüm gətirən səhrada demək idi.
Kubu qorxu içərisində meşədə dolaşırdı. Hər kəsin ondan qaçdığını başa düşdükdə isə onun itdiyini düşünmələri üçün ağacın koğuşunda gizləndi. Günlər və gecələr o, gah qorxudan, gah da hiddətdən titrəyərək koğuşda qaldı. O, qəbilədaşlarının gəlib onu öldürmələrindən, günəşin qalın budaqların arasından keçib onu tapmasından, məhv etməsindən qorxurdu. Lakin ox və nizələr atılmadı, günəş və ildırımlar onu yandırmadı. Onu dəhşətli yorğunluq və aclıqdan başqa heç nə ziyarət etmədi. Və onda oyanmış və gözlədikləri baş verməmiş Kubu qalxıb koğuşdan düşdü. Yüklə 4,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|