33
– Yaxşı görək. Mən artıq sənin argentinalı ləhcəni, demək olar ki, sevirəm. Buenos-
Ayresdəki kimi. Bu Pedro Mendosa yaxşı fikirləşib – bizi işğal edərək müstəmləkəyə çevirib.
– Absolyut, – Sibilla çəkməsinin burnuyla daşları gölməçədən-gölməçəyə vuraraq dedi. –
Horasio, absolyut nədir?
– Ümumiyyətlə götürdükdə, – Oliveyra dedi, – bu elə bir məqamdır ki, bu vaxt bir şey öz
maksimal tamlığına, maksimal dərinliyinə, maksimal mənasına çatır və tamamilə maraqsız olur.
– Baxın, Vonq da gəlir, – Periko dedi. – Çinli lap yosun şorbasına bənzəyir.
Və demək olar ki, həmin dəqiqə Babil küçəsinin tinindən Qreqoroviusun çıxdığını
gördülər, əlində həmişə kimi kitablarla dolu böyük portfel vardı. Vonqla Qreqorovius fənərin
altında dayandılar (kənardan ikisi bir duşun altında dayanmış kimi görünürdülər) və təntənəli
surətdə görüşdülər. Ronaldonun qapısının girişində çətirlərin bağlanması haqqında qısa uvertüra
səsləndi,
comment ça va
1
, kibrit yandırın, lampa xarab olub, cinsinizə lənət,
ah oui c’est vache
2
,
sonra dəstələmə pilləkənlə qalxmağa başladılar, ancaq ilk meydançadaca öpüşə-öpüşə bir-
birindən ayrıla bilməyən bir cütlüyə rast gəlib dayandılar.
–
Allez, c’est pas une heure pour faire les cons
3
, – Etyen dedi.
– Ta queule, – xırıltılı səs cavab verdi. –
Montez, montez, ne vous genez pas. Ta bouche,
mon tresor
4
.
–
Salaud
5
, – Etyen dedi. – Bu, Gi-Monodur, mənim yaxın dostum.
Beşinci mərtəbədə onları Ronald və Bəps gözləyirdi, hərəsi əlində bir şam tutmuşdu,
özləri də ucuz araq iyi verirdilər. Vonq işarə verdi, hamı pilləkənlərdə dayandı; kapella İlanlar
Klubunun bütpərəst himnini ifa etdi və qonşular özlərini çölə atmamış mənzilə doluşdular.
Ronald arxasını divara söykədi. Saçının kürəni tonqalı dama-dama köynəyi üzərində
alovlanırdı.
– Ev cır-cındırla doludur, damn it. Axşam saat doqquzda sükut tanrısı buraya enir, ona
həqarət edənə yazıqlar olsun. Dünən inzibatçı bizə öyüd-nəsihət verməyə gəlmişdi. Bəps, bu
hörmətli sinyor bizə nə dedi?
– Dedi ki, «bizdən hamı şikayət edir».
– Bəs biz nə etdik? – Ronald Gi-Minonu içəri buraxmaq üçün qapını aça-aça dedi.
– Biz belə etdik, – Bəps əliylə ədəbsiz jest edərək, ağzıyla yaramazcasına kərənayladı.
– Bəs sənin qızın hanı? – Ronald soruşdu.
1
Неъясиниз? (фран.)
2
Зибилин бири. (фран.)
3
Тез ол, тез ол, мазаглашмаьа вахт тапдылар. (фран.)
4
Галхын, галхын, мане олмайын. Додагларыны вер, язизим. (фран.)
5
Йарамаз (фран.)
34
– Bilmirəm, yəqin azıb, – Gi dedi. – Elə bildim, yuxarı qalxdı, bizə pilləkəndə elə
yaxşıydı ki, amma birdən rəngi ağardı. Yuxarı baxdım, orada da yox idi. Cəhənnəmə ki,
isveçlidən bundan artıq nə gözləyəsən.
(– 104)
10
Gecə, Latın kvartalının üzərində tünd qırmızı, yastı buludlar. Rütubətli havada külək
yağışın gecikmiş damcılarını çirkli şüşələri olan pis işıqlanmış pəncərəyə çırpır. Pəncərənin
qırılmış şüşəsinin biri çəhrayı plastırla yapışdırılıb. Yuxarıda isə qurğuşun su novlarının altında,
yəqin ki, başlarını nümunəvi sukeçirməz olan qanadlarının altında gizlədən göyərçinlər
yatışıblar. Keramikaçı Bəpsin və musiqiçi Ronaldın parellepiped pəncərəli, araq və şam, yaş
paltar və boyat şorba iyi verən emalatxanası həm də Klub idi. Hörmə kətillər, qopaq vermiş
konsollar
6
,
döşəmədə karandaş yonqarları və qırıq məftillər, başı azca aşağı əyilmiş bayquş
müqəvvası və bütün bunların üzərində pis yazılmış və işlənib xarab olmuş köhnə fasiləsiz
fışıltısı, cırıltısı və çıqqıltısı; iyirmi səkkizinci və ya iyirmi doqquzuncu illərdə məhv olmaqdan
qorxdığını bağıran qadın kollecinin zərb alətləri qrupunun fortepianonun müşayiəti ilə çığıran
saksafonun həzin səsi. Sonra gitara başqa bir şeyə keçərək bərkdən çalmağa başladı və birdən
(Ronald barmağını qaldıraraq onlara işarə etdi) kornet irəli çıxdı və mövzunun ilk iki notunu
aşağı salaraq tramplindəki kimi onlarda dayandı. Biks əlini ürəyinin başına vurdu, mövzunu
sakitlikdə düşmə kimi dəqiq cızdı. Artıq çoxdan ölmüş ikisi gah qardaş kimi qucaqlaşaraq, gah
da müxtəlif istiqamətlərə gedərək çarpışmışlar, artıq çoxdan ölmüş ikisi – Biks və Eddi Linq
(onu Salvatore Massaro çağırırdılar), sanki, «I’m coming, Virginia» mövzusuna top ötürdülər,
Virciniya, yəqin ki, Biks elə orada da dəfn olunub, Olivyera düşündü, elə Eddi Lanq da, bir-
birindən bir neçə mil uzaqda uyuyurlar, indi toz olublar, heç bir şey olublar, amma bir vaxtlar
Paris gecələrinin birində bir-birinə qarışmışdılar – gitara kornetə qarşı, cin bədbəxtliyə qarşı – və
bu, caz idi.
– Yaxşıdır burada, istidir, qaranlıqdır.
– Dəli olmusan, Biks. “Jazz me Blues”u qoy ora. Mənə caz-blyuzu qoy.
– Texnika incəsənətə bax belə təsir edir, – Ronald valların içində eşələnərək dedi. –
Uzunmüddətli lentlər ortaya çıxanadək artistin cəmi üçcə dəqiqə çıxış etmək imkanı vardı.
İndisə hansısa Stən Gets mikrofonun qarşısında düz iyirmi beş dəqiqə dayanaraq kefi istəyən
qədər ulayıb nəyə qadir olduğunu göstərə bilir. Amma zavallı Biks üçcə dəqiqənin içində həm
6
Консол – дивар чыхынтысы