Biz dünyanın bioloji müxtəlifliyinə real, ölçülə bilən
Yüklə 1,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BALIQLARIN XÜSUSİ ORQANLARI
- SPECIAL ORGANS
BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK: Xəzərin əsrarəngiz balıqları /
BIODIVERSITY: A m a z in g C a s p ia n F is h e s başqa onurğalılarda olduğu kimi onurğa beynindən, baş beyin və sinirlərdən ibarətdir. Balıqların sinir sistemi məməlilərdə və başqa yüksək inkişaf etmiş onurğalılarda olduğu kimi mürəkkəb deyil. Yumşaq sinir toxumalarından ibarət olan onurğa beyni baş beyindən başlayıb bel sütunu boyu uzanır. Baş beyin, onurğa beyninin genişlənmiş davamı olub, kəllədə yerləşir. Sinirləri baş beyin və onurğa beynindən orqanizmin bütün hissələrinə gedir. Həssas sinirlər adlanan bəzi sinirlər məlumatları hiss orqanlarından baş beyin və onurğa beyninə ötürürlər. Hərəkət sinirləri adlanan digər sinirlər isə məlumatı baş beyin və onurğa beynindən əzələlərə ötürürlər. Balıqlar skelet əzələlərini iradi olaraq idarə edirlər. Ancaq yastı və ürək əzələlərini isə iradi olaraq idarə edə bilmirlər. Bu əzələlər avtomatik işləyir.
onurğalılarda olduğu kimi çoxalma orqanı erkəklərdə erkək cinsiyyət vəziləri (toxumluq), dişilərdə isə yumurtalıqlardır. Erkək cinsiyyət vəziləri erkək cinsiyyət hüceyrələri və ya sperma hasil edir. Yumurtalıqlar dişi cinsiyyət hüceyrələri və ya kürü (yumurta) hasil edir. Balıqların əksəriyyəti öz cinsiyyət hüceyrələrini suya anusun yanında yerləşm iş deşikdən xaric edirlər. Bəzi balıqların erkəklərində spermanı birbaşa dişinin orqanizminə daxil etmək üçün xüsusi orqan var. Köpək balığının erkəyində «klasper» adlanan belə orqan qarın üzgəclərinin hər birinin üzərində consists of two main chambers the atrium and the ventricle. The blood flows through veins to the atrium. It then passes to the ventricle. Muscles in the ventricle pump the blood through arteries to the gills, where the blood receives oxygen and gives off carbon dioxide. Arteries then carry the blood throughout the body. The blood carries food from the intestines and oxygen from the gills to the body cells. It also carries away waste products from the cells. A fish's kidneys remove the waste products from the blood, which returns to the heart through the veins.
other vertebrates, consists of a spinal cord, brain, and nerves. However, a fish's nervous system is not so complex as that of mammals and other higher vertebrates. The spinal cord, which consists of soft nerve tissue, runs from the brain through the backbone. The brain is an enlargement of the spinal cord and is enclosed in the skull. The nerves extend from the brain and spinal cord to every part of the body. Some nerves, called sensory nerves, carry messages from the sense organs to the spinal cord and brain. Other nerves, called motor nerves, carry messages from the brain and spinal cord to the muscles. A fish can consciously control its skeletal muscles. But it has no conscious control over the smooth muscles and heart muscles. These muscles work automatically.
yerləşir. Spermanı dişinin orqaniz minə yeritmək üçün klasperlərdən istifadə edilir. BALIQLARIN XÜSUSİ ORQANLARI Sümüklü balıqların əksəriyyətində onurğa sütununun altında üzmə qovuğu yerləşir. Bu kisəyəbənzər orqan həm də qaz qovuğu adlanır. Üzmə qovuğu su hövzəsinin hər hansı bir dərinliyində əksər balıqlara dayanıqlığı təmin etməyə və üzməyə imkan verən orqandır. İki cür tənəffüs edən balıqlarda və bəzi başqa balıqlarda üzmə qovuğu nəfəs almaq üçün ağ ciyər funksiyasını yerinə yetirir. Bəzi balıqlar, o cümlədən naxa balığı, üzmə qovuğundan nəinki üzməni təmin etmək, həm də müxtəlif səslər çıxarmaq üçün istifadə edirlər. Bəzi növlər belə səslər vasitəsilə əlaqə saxlayırlar. Suda dayanıqlığı təmin edən bu orqan olmasaydı balıqlar üzə bilməz və suyun dibinə düşərdilər. Əksər balıqlar suda dayanıqlığa öz hava qovuqlarını qan dövranı zamanı qanın ayırdığı hücey rələrin parçalanma məhsulları olan qazlarla doldurmaqla nail olurlar. Ancaq dərinlik artdıqca təzyiq artır. Balıq dərin qatlara endikcə suyun təzyiqinin artması nəticəsində üzmə qovuğu kiçilir. Suda dayanıqlığı təmin etmək üçün hava qovuğu böyük olmalıdır və buna görə də ona doldurulan havanın həcmini artırmaq lazımdır. Balığın sinir sistemi hava qovuğunda lazım olan havanın miqdarını avtomatik surətdə tənzim edir.
Reproductive system. As in all vertebrates, the reproductive organs of fish are testes in males and ovaries in females. The testes produce male sex cells, or sperm. The sperm is contained in a fluid called milt. The ovaries produce female sex cells, or
into the water through an opening near the anus. The males of some species have special structures for transferring sperm directly into the females. Male sharks, for example, have such a structure, called a clasper, on each pelvic fin. The claspers are used to insert sperm into the female's body.
SPECIAL ORGANS Most bony fish have a swim bladder below the backbone. This baglike organ is also called a gas bladder. In most fish, the swim bladder provides
remain at a particular depth in the water. In lungfish and a few other fish, the swim bladder serves as an air-breathing lung. Still other fish, including many catfish, use their swim bladders to produce sounds as
Yüklə 1,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|