Biokimyadan mühazirələr. MƏRuzəÇİ: prof. Yusifov Nazim Məhəmməd oğlu



Yüklə 2,46 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/136
tarix08.01.2022
ölçüsü2,46 Mb.
#82706
növüMühazirə
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   136
BIOKIMYA MUHAZIRELER

Pentozalar.
  Pentozalar 


5
10
5
O
H
C
  tərkibində  beş  karbon  atomu  saxlayan 
monosaxaridlərdir. Bunlar da aldopentozalara və ketopentozalara bölünür. Sonun-
culara pentulozalar da deyilir. Bu da keton qrupu saxlayan monosaxaridlərdə “
oza
” 
şəkilçisinin “
uloza
” ilə əvəz edilməsindən yaranır.  
Aldopentozaların nümayəndələrindən arabinozanı, ribozanı, dezoksiribozanı, 
ksilozanı və s.-ni göstərmək olar. 
Molekul  formullarına  görə 
d
-riboza, 
d
-ksiloza  və 
l-
arabinoza  bir-birindən 
fərqlənir.  Dezoksiribozaya  ikinci  karbon  atomuna  birləşən  hidroksil  qrupu  hidro-
gen atomu ilə əvəz edilmiş riboza kimi baxmaq olar. 
Pentozaların keto-formalarına ribuloza, ksiluloza və başqaları aiddir.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Aldo-və  ketopentozalarda  heksozalarda  olduğu  kimi  asiklik  və  tsiklik 
formalarda müvafiq proyeksiya və konformasiyalarda təsadüf edilir.  
Pentozalar  sərbəst  və  birləşmiş  formalarda  ən  çox  bitkilərdə  və  nisbətən  az 
insanda, heyvanlarda (riboza, dezoksiriboza) olur.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Arabinoza  polisaxaridlərdən  olan  arabanların,  ksiloza  ksilanların  tərkibini 
təşkil edir.  
               O 
         C 
         │   H 
   H─C─OH 
         │ 
HO─C─H 
         │ 
HO─C─H 
         │ 
         CH
2
OH 
L-Arabinoza 
 
               O 
         C 
         │   H 
   H─C─OH 
         │ 
   H─C─OH 
         │ 
   H─C─OH 
         │ 
         CH
2
OH 
D-Riboza 
 
         CH
2
OH 
         │     
         C═ O 
         │ 
   H─C─OH 
         │ 
   H─C─OH 
         │ 
         CH
2
OH 
D-Ribuloza 
 
         CH
2
OH 
         │     
         C═ O 
         │ 
   H─C─OH 
         │ 
HO─C─H 
         │ 
         CH
2
OH 
L-Ksiluloza 
 



 
Monosaxaridlərin  bioloji  cəhətdən  çox  əhəmiyyətlisi  heksozalar  və 
pentozalardır. 

Yüklə 2,46 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   136




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə