“BƏYƏNİLMİŞDİR” “TƏSDİq ediRƏM”
Yüklə 0,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- GİRİŞ
- P R O Q R A M
- ELEMENTLƏR KİMYASI. Kimyəvi elementlərin müasir təsnifatı: S - , P - , d
- 2. P – elementlər
3
Azərbaycan Tibb Universitetində fəaliyyət göstərən əczaçılıq fakultəsinin əsas tədris fənlərindən birini qeyri-üzvi kimya təşkil edir. Bu fakultənin I kurs tələbələri tədris ilinin II semestri müddətində mövcud tədris planı üzrə 14 saat mühazirə materialı dinləyir və 46 saat laboratoriya məşğələ dərsləri keçirlər. Qeyri-üzvi kimya kursunun başlıca vəzifəsi gələcək gənc mütəxəssislərə tibbdə geniş istifadə olunan qeyri-üzvi maddələrin çevrilmə və qarşılıqlı təsir məhsullarının elmi əsaslarla proqnozlaşdırılması üzrə ən mühüm vərdişlərin yaradılması və möhkəmləşdirilməsindən ibarətdir. Həmçinin nəzərə alınmalıdır ki, bu fakultədə məntiqi ardıcıllıqla sonradan tədris olunacaq analitik kimya, üzvi kimya və fiziki kimya fənlərinin də nəzəri təməli qeyri-üzvi kimya fənninin tədrisi prosesində qoyulur və o, bu fənlərin tələbələr tərəfindən mənimsənilməsində müəyyən həlledici əhəmiyyət kəsb edir. Qeyri-üzvi kimyanın tədrisində əsas məqsəd tələbələrə bütün maddi aləmin ilkin əsasını təşkil edən element atomları, onların əsasında əmələ gələn kimyəvi birləşmələr, molekulların quruluşu, kimyəvi rabitələrin təbiəti, və bunların təzahür formaları kimi meydana çıxan fiziki-kimyəvi xassələri haqqında sistematik biliklərin aşılanmasıdır. Proqram əsasən elementlərin kimyasına həsr olunmuşdur. Elementlərin alınma üsulları və onların kimyəvi xassələri, tibbdə və əczaçılıqda tətbiqi haqqında geniş məlumatlar verilmişdir. Fənnin məqsədi: qeyri-üzvi maddələr və onların çevrilmə məhsullarının xassələri haqqında tələbələrdə dərin nəzəri biliklər və əməli vərdişlər aşılamaqdır. Tələbə nəyi öyrənməlidir: 1. Kimyəvi elementlərin dövrü sistemdə mövqeyini, alınmasını və fiziki-kimyəvi xassələrini. 2. Əczaçılıq fəaliyyətində qeyri-üzvi kimyanın əhəmiyyətini. 3. Çox işlənən bəzi kationların xassələrini. 4. Əczaçılıq əhəmiyyətli maddələrin fiziki-kimyəvi xassələrini.
4
Tələbə nəyə yiyələnməlidir: 1. Əczaçılıq əhəmiyyətli qeyri-üzvi maddələrin kimyəvi reaksiyalarını yerinə yetirməyə. 2. Çox işlənən turşu, qələvi və duzları kimyəvi cəhətdən fərqləndirməyə. 3. Vacib ionları əməli cəhətdən aşkar etməyə. 4. Əczaçılıq əhəmiyyətli ionları fiziki-kimyəvi xassələrinə görə identifikasiya etməyə. Mövcud tədris planı üzrə əczaçılıq fakültəsində qeyri-üzvi kimya kursunun öyrənilməsinə aşağıdakı həcmdə tədris saatları ayrılır. Tədris Mühazirə Laboratoriya Cəmi Yekun semestri məşğələləri
II 14 46 60 imtahan
P R O Q R A M Kimya fənni və onun vəzifələri. Kimya təbiət elmlərindən biri kimi. Kimyanın inkişaf mərhələləri və onun digər təbiət elmləri ilə əlaqəsi. Kimyanın tibbdə və əczaçılıqda rolu. ELEMENTLƏR KİMYASI. Kimyəvi elementlərin müasir təsnifatı: S - , P - , d - , f – elementlər 1. S – elementlər S – elementlərin ümumi xarakteristikası, dövri sistemdə mövqeyi. Alınması, əsas kimyəvi birləşmələri və onların müqayisəli xarakteristikası. Hidrogen, natrium, kalium, maqnezium və kalsium. Onların bioloji rolu. Kalsium birləşmələri sümük toxumalarında. Kalsium və stronsium ionlarının oxşarlığı, onların izomorf əvəzolunması. 5
S 2 - elementlər və suyun codluğu, onun canlı orqanizmlərə və sulu mühitdə baş verən kimyəvi reaksiyalara təsiri. Litium, natrium, kalium, maqnezium, kalsium və barium birləşmələrinin tibbdə və əczaçılıqda tətbiqi.
P – elementlərin ümumi xarakteristikası, onların xarakter xüsusiyyətləri. P 1
birləşmələrinin xassələrinə onun təsiri. P 1
- elementlərin xassələrinin müqayisəli xarakteristikası və onların əsas birləşmələri. Borun bioloji rolu. Ortoborat turşusunun buranın (boraksın) antiseptik xassələri. Alüminium və onun birləşmələrinin amfoterliyi. Alüminium birləşmələrinin tibbdə və əczaçılıqda tətbiqinin fiziki-kimyəvi əsasları. P
2 -elementlər, onların alınması, müqayisəli xarakteristikası və əsas birləşmələri. Karbon atomunda valent orbitallarının hibridləşməsi; karbonun modifikasiyası və karbon atomu əsasında əmələ gələn molekulların quruluşu. Aktivləşdirilmiş kömür absorbent kimi. Karbon oksidlərinin bioloji fəallığının və qeyri-üzvi mənşəli birləşmələrinin tibbdə tətbiqinin kimyəvi əsasları. Silisium, onun əsas birləşmələri. Silisium birləşmələrinin tibbdə tətbiqi. Germanium yarimqrupu elementləri. Qurğuşun birləşmələrinin canlı orqanizmə toksiki təsirinin kimyəvi mexanizmi. Qalay və qurğuşun birləşmələrinin tibbdə və əczaçılıqda tətbiqinin kimyəvi əsasları. P
3 -elementlər, onların alınması, müqayisəli xarakteristikası və əsas birləşmələri. Azot və fosforun birləşmələrinin xassələri. Arsenli birləşmələrin canlı orqanizmə toksiki təsiri. Ammonyakın, azot (I) oksidin, natrium-nitratin, arsen, stibium və bismut oksidləri və duzlarının tibbdə və əczaçılıqda tətbiqinin kimyəvi əsasları. P 3
P 4 – elementlər, onların alınması, müqayisəli xarakteristikası və əsas birləşmələri. Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|