Azərbaycanın böyük şairi Xəlil Rzanın bizim xalqın mədəniyyətinin inkişafında böyük
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ponta do Sol, Yaşıl Korfəz adası, 1960, dekabr QAYIDACAĞIQ!
- XƏLİL RZA ULUTÜRK
- Lissabon, Alcube dustaqxanası, 1960, dekabr
- Luanda, Pide dustaqxanası, iyun, 1960 TƏBİL DƏRİSİNDƏ
575 Qorxma, indən belə göz yaşlarımız Təzə qəbirləri islatmayacaq. Gələcək bizim də səadətimiz, Nəğməmiz, sevgimiz aşıbdaşacaq. Ellər Azadlıqla qucaqlaşacaq! Sürgünə gedirəm, ana, sürgünə, Ayrılıq ürəyi nə yaman sıxır. Gedirəm... sürgünə tab etmək çətin. Gedirəm... könlümdə təsəllim də var: Xalqım, məmləkətim, bəşəriyyətim!
Bir də gələcəyik Anqolaya biz, Günəşlə birlikdə görüş yerinə. Onun qızıl qumlu sahillərinə Qayıdacağıq! O gülşən vadilər bizimdi bir vaxt, İnan ki, yenə də bizim olacaq, Qayıdacağıq! Pambığı ağappaq, nefti qapqara, Qəhvəsi lalə tək qızılqırmızı, Doğma təbiətə qayıdacağıq! Altının, üstünün xəzinəsilə Qızılı, almazı, duzu, misilə Zəngin məmləkətə qayıdacağıq! Dupduru, tərtəmiz ey mavi göllər, Hökmlü nəhrlər, haraylı sellər, 576 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Yaşıl cəngəlliklər, əngin dərələr Sizin qoynunuza qayıdacağıq! Bizim odumuzun, ocağımızın Üstündə burulan mavi tüstülər, Ey doğma ritmlər, doğma bəstələr! Qayıdacağıq! Sərin kölgəsinə can atdığımız Mulemba ağacı, başımın tacı! Kissanje – sədası huşumdan getməz Üç telli, dörd telli rübabım mənim! Marimba rəqsinə, o qeylüqala, Gözəl musiqiyə, şən karnavala Qayıdacağıq. Bircə sevgilimiz, bircə anamız, Əbədi yarımız Anqolamıza Qayıdacağıq! Ey işıq, ey böyük, ulu azadlıq! Doğma eveşiyə gələcək şadlıq! Biz dustaq olsaq da xoşbəxtik, sağıq, Biz sənin qoynuna qayıdacağıq! Lissabon, Alcube dustaqxanası, 1960, dekabr 577 İŞGƏNCƏDƏN SONRA MONOLOQ Susacam.
Heç bir pislik etmədim sizin yurdunuza mən, Sizsə mənim yurdumu boyadınız al qana. Susacam. Nə göydə ulduzlarla, nə allahla danışdım. Nə bir dilək dilədim, nə kiməsə əl açdım. Susdum, dəniz dibinə düşən ağır daş kimi. “Yox!” sözündən savayı itirdim hər şeyimi. Susacam, qucaqqucaq pul təklif etsələr də, Qabırğamı sındırıb, gözümü didsələr də. Susacam, verməsələr, versələr də azadlıq, Gözlərimin içinə sıxsalar da gülləni, Susacam, qorxutmayır ölüm məni, qan məni. Ölüm! Bircə balamı əlimdən alan ölüm! Bircəmi, yalqızımı, Yoxsul, bomboş səmada yeganə ulduzumu əlimdən alan ölüm! Qar kimi ağ çələnglər axıb gedir sularda, Yanında mənim balam, qaraca Ofeliyam. Boğuldu köləliyin müdhiş burulğanında. Ona kim ağlayacaq, kim duracaq yanında? Tabutunu düzəldən, məzarını qazan kim? Üstünə bircə ovuc torpaq atıb susan kim? Kaş üzünü görəydim heç olmasa bir anlıq, Bu nisgil ürəyimdə dönmüş atəşə, oda. 578 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Pəncərəsiz, şüasız dörd divar arasında. Atın söndürülməmiş əhəng içinə məni! Yanım orda, kül olum. Alovlansın ciyərim, beynim, qanadımqolum. Qırılsın bu əllər ki, Sizin daş divarları döyür, dağıda bilmir. Ölüm dəzgahınıza baş vurur, bata bilmir. Atın söndürülməmiş əhəng içinə məni. Sovuşur məlun gecə. Sökülən dan yeri kor. Atın söndürülməmiş əhəng içinə məni, Yanım, çıxsın cızdağım. Bəs qızım? Bəs kim onun yanacaq əhvalına? Bəs kimlər ağlayacaq zavallımın halına? Gecə məzar başından rəqs sədası gəlir, Odur, məşəllər yanır. Yanır dəfn tonqalı. Mənim varlığımda yas, Yerdə soxulcanların, əqrəblərin bayramı. Atın söndürülməmiş əhəng içinə məni, Yanım, nöqtə qoyulsun bəlkə bu ahnalama. Çatım bircə balama. Qardaşlara, dostlara dönədönə deyirəm: Günahkaram, suçluyam. Ölümün caynağından ala bilmədim onu – O camalı solğunu. Atın söndürülməmiş əhəng içinə məni, Yanım, kül olum... təki ayrılmayım qızımdan.
579 Atın, tullayın məni əsfələssafilinə 1 Odun tən ortasına, cəhənnəmin dibinə, Bəlkə canım dincələ... Luanda, Pide dustaqxanası, iyun, 1960 TƏBİL DƏRİSİNDƏ Tarıma çəkilmiş tamtam gönünü Döyür təbilçinin güclü əlləri. Uğuldayır... açıb buraxır dəri Pəhləvan kürəkli mətin səsləri. Günəş batıb gedir... qızaran qürub Az qala yandıra isti göyləri. Qırmızı tonqallar işığındaca Səslər çulğalayır mavilikləri. Elə bil torpağa sərələnmişəm Dəyən zərbələrin leysanlarından. Mən də titrəyirəm o təbil kimi Qışqıran qanımın təkanlarından. Bu axşam mən kiməm? Bir əlçim dəri. Gərilmiş təbilin daz təpəsində! Gör necə titrəyir ürək telləri Vurulan zərbənin hər ləpəsindən. Məni kimlər döyür? Özündən razı Neçə kəlpeysərin ağaran dişi. Avropa geyimli tox səyyahların Kübar qəhqəhəsi, zəhər gülüşü. 1 Əsfələssafilinə – məcazi mənada cəhənnəmin ən dərin qatı. 580 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Məni kimlər döyür? Həyat şuası – Afrika tərinin yekə damlası. Cəhənnəm nəfəsli səhralarımda O minmin damlanın yağış olması. Məni kimlər döyür? Can günəşimin Həbsi qeyrimümkün ziyası, zəri. Qara Afrikanın dərddən, möhnətdən İsmətdən yaranmış hönkürtüləri. Məni kimlər döyür? Ekvatorumun Günəşdə cızdağı çıxan ürəyi. Azca meh görəndə qalxıb oynayan Yaşıl palmaların gülümsəməyi. Döyür, döyür məni afrikalının Şənlik röyaları, bayram baharı. Qardaş nitqlərinin qara, qırmızı, Mavi sədaları, ağ şüaları. Döyür, döyür məni susdurulan səs, Qəzəbdən titrəyən qalın dodaqlar. Yüzyüz incikliyi yaşadan nəfəs, Üzə vurulmamış ahlar, acıqlar. Qanımı sümürdü sümürgəçilər, Tısbağalar kimi yaşamaq tərzi. Mənasız həyata dözməyənlərin Qara mafəsinin zülmət gecəsi. Mənim afrikalı qaratel nənəm, Təbiləm, sən məni öz əlinlə çal. Silkələ ruhumu, akkordlar götür, Bu yanar beynimə bir vəlvələ sal. Vur məni, döy məni... oyansın təki Mürgülü bahadır... bu qara qitə. Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|