18.11. Xarici ticarztdə idxalın va ixracın
co ğ ra fi quruluşu
Sotı illərdə Azərbaycan Respublİkasımn xarici iqtisa-
dİ siyasətinin əsas istiqaməti beynəlxalq ticarət-iqtisadi
əlaqələrdə ölkənin genişlənməsi və formalaşdırümasıdır. Bu
baxımdan Azərbaycanm 2000-2004-cü iflərdə İdxal və ixracı
geniş coğrafı miqyas almasıdır. Həmin illərdə Azərbaycan
dünyanm bir sıra nüfuzlu regionlan - dövlətləri ilə qarşıhqlı
xarici ticarət əlaqələri qurulmuşdur. Onlardan Avropa,
Asiya, Amerika, Afrika və Okeaniyanı göstərmək olar;
Cədvsl 16.
Azərbaycamn 2000 2004-cü ilhrdə idxahn coğrafi
quruluşu ( min ABŞ dolları)
Coğrafı
regionlar
2000
2001
2002
2003
2004
Cəmi
1172071,2 1431107,4 1665484,0 2626181,1 3515861,1
A vropa
633939,3
532500,5
825425,1
1438909,4 2059504,0
Asiya
376109,7
639114,5
711650,4 1004541,6 1251014,4
Amerika
130203,7
245646,5
111777,8
167454,2
162883,1
A frika
24299,2
4141,0
5008,7
1517,6
25653,1
Okeaniya
7519,3
9704,9
11622,0
13758,2
16806,5
Cadvəl 17.
Azərbaycanın 2000-2004-cü ilhräə ixracın coğrafi
quruluşu (min ABŞ dollarz)
Coğrafi
regionlar
2000
2001
2002
2003
2004
Cəmi
1745219,9 2314206,1 2167399,7 2590377,8 3615449,8
A vropa
1333890,7 1844724,5 1678873,1 1991719,6 2306025,1
Asiya
383500,1
406023,5
420499,0
529899,5 1273410,6
Amerika
17455,4
30690,6
62809,7
66477,5
26970,2
A frika
10327,8
32328,1
5215,3
2178,3
8941,7
Okeaniya
45,9
439,4
2,6
102,9
102,2
18.12. Beynəlxalq Standart Ticarət Təşkilatı üzrə
idxahn quruhtşu
Dünya iqtısadiyyatı sistemində Beynəlxalq Standart
Ticarət Təşkilatı üzrə idxalm və ixracm quruluşu böyük
əhəmiyyət kəsb edən bir sıra mühum məhsul bölmələrin-
dən ibarətdir.
Yeyinti məhsullan və diri heyvanlar; içkilər və tütün;
qeyri-ərzaq xanmıal (yanacaqdan başqa); mİneral yana-
caq, sürtgü yağları, analoji materiallar; heyvan və bitki
mənşəli yağlar, piylər; kimyəvi mallar və digər kateqoriya-
lara daxıl edUməyən analoji məhsullar; əsasən materiallarm
növünə görə təsnifləşdirüən sənaye mallan; maşmlar və nəq-
Hyyat avadanlıqları; müxtəlif sənaye məmulatları; BSTT-
nin digər kateqoriyalanna daxil edilməyən mallar və b,
Aşağıdakı cədvəldə göstəricilər verilmişdir: (min ABŞ
dolları)
2
23
Cddvdl 19.
2000 -2004-cü illərdə Beynəlxalq Standart Ticarət Təsnifatı üzrə idxalın quruluşu
_______________________
(min A BŞ dolları)
_______ ________
X?
Məhsul bölmələri
2000
2001
2002
2003
2004
Cəmi
1172071,2 1431107,4 1665484,0 2626181,1 3515861,1
0
Yeyinti məhsulları və diri hey-
vanlar
190127,4
193952,9
198377,9
259504,7
349464,6
1
Içkilər və tütün
18301,8
24605,2
23018,0
23657,3
30953,0
2
Qeyri ərzaq xammalı (yanacaq-
dan başqa)
58855,0
40630,8
41401,6
68131,6
102487,2
3
Mineral yanacaq, sürtkü yağları,
analoji materiallar
57143,8
215898,5
292557,3
295923,1
401655,6
4
Heyvan və bitki mənşəli yağlar,
j»iylər
9188,2
12487,1
14022,8
25225,9
30169,9
5
Kimyəvi mallar və digər kate-
qoriyalara daxil edilməyən ana-
loji məhsullar
92853,9
78698,1
97591,5
145863,7
172981,5
6
Əsasən materialm növünə görə
təsnifləşdirilən sənaye malları
205388,6
214291,4
370225,1
622379,4
789722,5
7
Maşınlar və nəqliyyat avadan-
hqları
468821,6
552504,7
518184,3
1016707,2 1328565,7
8
Müxtəlif sənaye məmulatları
71347,5
98038,4
110104,9
168788,1
309861,1
9
BSTT-nin digər kateqoriiyala-
rına daxil edilməyən mallar
43,4
0,2
0,6
—
—
Csdvəl 20.
2000 -2004-cü illərdə Beynəlxalq Standart Ticarzt Təsnifatı üzrə ixracın quruluşu
__________
(min ABŞ dolları)
____________ ____________ __________
M?
Məhsul bölmələri
2000
2001
2002
2003
2004
Cəmi
1745219,9 2314206,1 2167399,7 2590377,8 3615449,8
0
Yeyinti məhsulları və diri hey-
vanlar
33706,3
22468,4
39503,4
78351,9
96237,3
1
Içkilər və tütün
17887,4
27829,5
22137,5
12806,2
16654,2
2
Qeyri -arzaq xammah (yanacaq-
danbaşqa)
83013,8
38228,1
44911,8
72803,9
93437,0
3
Mineral yanacaq, sürtkü yağlan,
analoii materiallar
1484903,8 2113594,5 1927359,1 2227710,7 2972491,8
4
Heyvan və bitki mənşəli yağlar,
piylər
3597,6
2891,7
3784,4
341,29,7
40764,6
5
Kimyəvi mallar və digər kate-
qoriyalara daxil edilməyən ana-
loii məhsullar
34393,6
26414,0
40938,8
50608,8
91544,4
6
Əsasən materiahn növünə görə
təsnüləşdiriiən sənave malları
16740,2
17235,7
26228,1
64140,5
111727,4
7
Maşınlar və nəqliyyat avadan-
lıqlan
62949,0
41720,4
33979,3
36816,8
163516,1
8
Müxtəlif sənaye məmulatları
8028,2
23823,1
28557,2
13009,1
29076,0
9
BSTT-nin digər kateqoriiyala-
rına daxil edilməyən mallar
0,0
0,6
0,!
0,2
-
Dostları ilə paylaş: |