Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Texniki Ümiversteti Qrup: M62A1

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi

Azərbaycan Texniki Ümiversteti

Qrup:M62A1

Tələbə:Əmənov İbrahim

Müəllim:Salehzadə Üzeyr

Mövzu:Çay və Dəniz limanları

LİMAN NƏDİR?

• Liman, gəmi, qayıq, və s. kimi dəniz gəmiləri üçün dayanacaq, gəmilərin yüklərini boşaltdığı və yüklədiyi ticarət məntəqəsi, kranların yerləşdiyi yerlərdir və çox vaxt limanların daxilində gömrük də olur.
• Xüsusilə, dəmir yolu və avtomobil qovşaqları ilə kəsişir
• İqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkələrdə yerləşir.
• Liman nəqliyyatında mazutun, xüsusən də neftin daşınması böyük yer tutur.

LİMANLARIN XÜSUSİYYƏTLƏRİ

• Gəmilər və qayıqlar kimi dəniz gəmiləri limanlara yerləşdirilə bilər.
• Limanlar iqtisadi baxımdan çox dəyərlidir. Bunlar gəmilərin ölkələr arasında və ölkə daxilində yükləri qəbul etdiyi, başqa yerlərə daşıdığı və dekommunizasiya etdiyi yerlərdir. Bu fəaliyyətlərə görə limanlarda yük daşıma kranları olur.
• Limanlar beynəlxalq yük daşımalarına xidmət göstərdiyindən, sərhəd bölgələrində olduğu kimi daxilində gömrük məntəqələri olur.
• Liman yerləşdiyi yerə və zamana görə hərbi gəmilər üçün strateji əhəmiyyətə malik ola bilər.

LİMANLARIN XÜSUSİYYƏTLƏRİ

• Limanlar ən çox açıq art (hinterland) ərazisi olan sahildə, yəni quruda, avtomobil və dəmir yolu əlaqələri ilə yerləşir. Beləliklə, mallar daxilə doğru daha asan daşınır.
• İqtisadi baxımdan dəniz nəqliyyatı və limanlar neft və yanacaq yağının daşınmasında mühüm rol oynayır.
• Limanlar həm də intensiv balıqçılıq sahələridir.

LİMANIN ƏSAS ELEMENTLƏRİ

• Liman giriş ağzı
• Manevr sahəs
• Bağlama zonası
• Terminallar (bir və ya daha çox yerləşdirmə yerindən ibarətdir və müəyyən bir nəqliyyat növünə xidmət göstərir.)
• Doklar (bunlar sahilə paralel olan və üzərində bir və ya daha çox iskele olan quruluşlardır.)
• İskele (bunlar sahilə perpendikulyar tikilmiş və iskeleləri olan tikililərdir)
• Gəminin dayanma məsafəsi.