Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Y.Ş.Şıxəliyev, İ.Ə. Qasımov, M. A.Şıxlinskaya
Yüklə 0,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kalium defisiti
- Maqnezium defisiti.
41
Hipomaqnemiya tez-tez hipokaliemiyaya və hipokalsiemiyaya səbəb olur. Hipokaliemiya eləcə də, hipokalsiemiya adətən hipomaqnemiyanın müalicəsi ilə korreksiya olunur. Maqneziumun qan zərdabında səviyyəsi ümumi maqnezium səviyyəsini həmişə əks etdirmədiyi üçün maqnezium səviyyəsi normal olduğu halda belə hipokaliemiya zamanı maqnezimun təyini tələb olunur. Kalium defisiti. Kalium çatışmazlığının əsas əlamətləri spesifik deyil. Mülayim defisit zamanı zəiflik, mialgiya müşahidə olunur, ağır hallarda tənəffüs zəifləyir və iflic baş verməsi mümkündür. Kalium defısitinin aradan götürülməsi üçün peroral qəbul və pəhriz təyin olunur: Kalium xlorid məhlul və ya adi tabletlər formasında təyin edilə bilər. Bu zaman gündəlik dozanı 2-3 dəfəyə qəbul edilir. Pəhrizə banan, portağal, pomidor, qreyfrut şirəsi, qabıgı ilə qızardılmış kartof, meyvə qurusu kompotu, noxud sıyıqları və şorbaları, kəsmik əlavə etməklə defisit aradan qaldırıla bilər. Bütün bunlarla yardım mümkün olmadıqda preparat venadaxilinə yeridilir. Bu zaman yeridilən kaliumun həcmi saatda 20 mekv-dən artıq olmamalıdır (1 q KCl 13,3 mekv-ə bərabərdir). Adətən 1 litr 0,9%li NaCl-da 40 mekv, maksimal 60 mekv/l, KCl tərkibli məhluludan istifadə olunur. Belə ki, 40 mekv KCI tərkibli 1 litr məhlul hazırlamaq üçün 7,5 ml 4% KCl məhlulunu bir litr 0,9%-li NaCl məhlulunda həll etmək, 60 mekv KCI tərkibli 1 litr məhlul hazırlamaq üçün 12,25 ml 4% KCI məhlulunu bir litr 0.9%-li NaCl məhlulunda həll etmək lazımdır. Aşağıdakı tərkiblərdə təxminən 40 mekv kalium vardır: 3,9 q kalium asetat; 4,0 q kalium bikarbonat 3,0 q kalium xlorid 4,3q kalium sistrat; 9,4q kalium qlukonat ; 5,4q birəsaslı kalium fosfatda ; 3,5q ikiəsaslı kalium fosfatda ; Kalium asetat, bikarbonat, xlorid, sitrat və qlukonat peroral təyin edilə bilər. İnfuzion əvəzedici terapiya üçün kalium xloriddən, asetatdan və fosfatdan istifadə olunur. Kalium xloridin 10%-li 10 ml-də 1 q və ya 13,3 mekv kalium olur. Qan zərdabında kaliumun səviyyəsindən asılı olaraq kalium xloru yeridmə miqdarı aşağıdakı kimi olmalıdır. Belə ki, normada qan zərdabında kaliumun səviyyəsi 3.7 mekv/l-dən çox olmalıdır. Xəstələrdə qusma və ishal halları təkrarlanarsa bu göstərici hər ay təyin edilməlidir. Eləcə də kaliumun miqdarı 3.4-3.6 mekv/l olarsa, kalium 20-40 mekv/l (1.5-3.0 q) yeridilməklə hər ay qan zərdabında kaliumun miqdarına nəzarət olunmalıdır. Qan zərdabında kalium miqdarı 3.0-3.3 mekv/l olduqda iki həftədən bir müayinə aparılmalı və 60 mekv/l (4.5q) kali yeridilməlidir. Bəzən qan zərdabında kaliumun miqdarı 2.7-2.9 mekv/l səviyyəsinə enir. Bu zaman xəstəyə 80 mekv/l (6.0q) kalium yeridilməli və zərdabda kaliumun səviyyəsinə bir həftədən bir nəzarət etmək lazımdır. Əgər kaliumun miqdarı 2.4-2.6 mekv/l olarsa xəstəyə 80-120 mekv/l (6.0-9.0q) kalium yeridilməli və qan 42
zərdabında kaliumun səviyyəsinə 1-6 gün ərzində nəzarət vacibdir. Ciddi hallarda kaliumun miqdarı 2.0-2.3 mekv/l ola bilər. Bu hallarda 60 mekv/l (4.5q) vena daxilinə və 20 mekv/l (6.0q) peros verilir. Qan zərdabında səviyyəyə 6-24 saat müddətində nəzarət edilməlidir. Daha ciddi hallarda kaliumun qan zərdabında səviyyəsi 50 mekv/l –dən az olur. Belə hallarda 60 mekv (4.5q) venaya, 100 mekv/l (7.5q) peros yeridilir. Səviyyə 2.4 mekv/l-dən artıq olana qədər infuziyalar davam etdirilir və intensiv infuziyalar zamanı hər 6 saatdan bir zərdabda səviyyəyə nəzarət edilməlidir.
2,5 mekv/l təşkil edir. Per oral qəbulu üçün maqnezium qlukonat və ya oksid istifadə olunur. Müxtəlif dərman vasitələrində maqnezium elektrolitinin müxtəlif miqdarı olur. Gündəlik dozanın hesablanması üçün 400 mq tabletdə 240 mq elementar maqneziumun olduğu güman edilir. İstifadə edilən preparatda elementar maqneziumun dozası daha az olarsa, tövsiyə olunan dozanı əldə etmək üçün tabletlərin sayını artırmaq olar. Gündəlik doza 2000 mq olduqda onun vena və ya əzələdaxili yeridilməsi daha rahat ola bilər. Venadaxili istifadə zamanı maksimal konsentrasiya 5 q (25%-li 20 ml MgSO 4
təşkil edir. Bu zaman dəqiqədə 50 mq-dan (yuxarıda qeyd edilmiş məhluldan 30 ml) artıq daxil etmək yol verilməzdir. Vəziyyət təcili deyilsə əzələdaxili 100 ml 0,9% NaCl və ya 5% qlükoza məhlulunda 2 q (8 ml 25% MgSO 4 məhlulunda) və ya 16 mekv Mg 1-2 saat ərzində; 4 q (16 ml 25% MgSO 4 məhlulunda) və ya 32 mekv Mg 250 ml 0,9% NaCl məhlulunda və ya 5% qlükoza məhlulunda 2-3 saat ərzində yeridilir. Əzələdaxili prosedura zamanı isə 1 q (25% - 4 ml MgSO 4 ) həll etmədən hər 6 saatdan bir yeridilir. Maqneziumun əzələ daxili qəbul vena daxili və ya per oral tətbiqi mümkün olmadıqda istifadə olunur. Maqneziumun səviyyəsinə normal vəziyyətdə nəzarət hər ay aparılmalıdır. Əgər bu səviyyə 1.1-1.4 mekv/l olarsa 1000-1200mq(8.0-9.6 mekv) peros maqnezium sulfat verilir və hər ay zərdabdakı səviyyəyə nəzarət olunur. Ciddi vəziyyətdə (zərdabda səviyyə 0.8-1.0 mekv olarsa) 2000 mq (16mekv) per os və ya əzələ daxilinə yeridilir. Zərdabda səviyyəyə hər 1-2 həftə ərzində nəzarət edilir. Daha ciddi hallarda zərdabda səviyyə 0.8 mekv/l-dən az olur. Belə hallarda 3000- 6000 mq (24-48 mekv) vena daxilinə və ya əzələ daxilinə maqnezium yeridilərək hər 1-6 gün ərzində zərdabda səviyyəyə nəzarət edilir. Yüklə 0,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|