Az broshur indd
Yüklə 243,52 Kb. Pdf görüntüsü
|
36 Nə qorunmalıdır? Əmtəə nişanı Üçüncü tərəfl ərin qanunsuz istifadəsinin qarşısını almaq üçün qeydiyyata alınmış işarələr Hansı yolla qorunmalıdır? Əmtəə nişanlarının reyestrində qeydi- yyata alınmalıdır
● Digər hüquqlara müdaxilə etməməlidir ● Fərqli olmalıdır ● Təsviri olmamalıdır ● Dövlət siyasətinə və ya mənəviyyata zidd olmamalıdır
● İxtisarlar ● Obyekt adları ● Orden və medallar və s. Sənaye mülkiyyəti hüquqlarına baxış 37 İxtira İxtiralar, məs. texniki problemlər üçün yeni texniki həll variantları
Məişət
avadanlıqları, cihazlar, məs. cihaz ilə əlaqəli olan texniki həll variantları
Zahiri görkəmi məs. məhsulun xarici görünüşü Patentin təqdim olunması tələbləri Patentin təqdim olunması tələbləri Sənaye nümunələrinin reyestrində qey- diyyat
● Yenilik ● Sənayedə tətbiq olunması ● İxtiraçılıq səviyyəsi İxtiranın mahiyyətinin açıqlanması ● Yenilik ● Sənayedə tətbiq olunması
● Yeni ● Orijinal olunması ● Sənayedə tətbiq edilən ● Dövlət siyasətinə və ya mənəviyyata zidd olmamalıdır Elmi nəzəriyyələr ● Riyazi metodlar ● Bədii kon- struktorluq işinin nəticəsi ● Təsərrüfatın və əqli fəaliyyətin təşkili ● Oyunların qaydaları və metodları ● Kompüter alqoritmləri və proqramları ● Proseslərə ● Maddələrə (cisimlər) ● Mikroorqanizm ştammları Bitki kulturaları və ya heyvan hüceyrələri, onların yeni məqsədlər üçün istifadə edilməsinə ● Sırf texniki funksiyalara ● İdeya və kon- sepsiyalara ● Mövcud qanunvericiliyə və razılaşmalara zidd olanlara
38 Nə qorunmalıdır? Əmtəə nişanı İstisnalar hansılardır? Yalnız fərdi istifadə üçün Qorunmanın həcmi İşarə, habelə əmtəə və xidmətlərin sinifl əri ilə müəyyən edilir
39 İxtira Faydalı Model Sənaye Nümunəsi ● İnformasiyanın təqdimi üsullar ● Şərti işarələr, cədvəllər və qaydalar
● Qurğu, bina, ərazi layihələri və planlaşdırma sxemləri
● İnteqral mikrosxemlərin topologiyası ● Heyvan cinsləri, bitki müxtəlifl iyi ● Diaqno- tika prosedurları, insanlar və ya heyvanlar üzərində terapiya və ya cərrahiyyə prosedurları • İctimai qayda- qanunlara və mənəviyyata zidd olanlara Müəyyən biotexnoloji ixti- ralara
Fərdi istifadə, elmi tədqiqat, maarifl əndirmə Fərdi istifadə Fərdi istifadə Patent
formullarında müəyyən edilir Patent formullarında müəyyən edilir Mühüm
əlamətlərin məcmusu ilə müəyyən edilir
40 Nə qorunmalıdır? Əmtəə nişanı Qorunmanın müddəti 10 il
(hər biri üçün növbəti 10 ilə yenilənə bilər)
Qorunmanın göstəriciləri • ® qeydiyyata alınmış əmtəə nişanı İstifadə mütləq deyil Pozuntu qanunla cəzalandırılır Qeydiyyat rüsumları* (AZN) Qeydiyyat – 10 AZN (ilkin ekspertiza)+50 AZN (ətrafl ı ekspertizası) Yenilənmə / xidmət haqları * (AZN) Yenilənmə 95 AZN 10 illik
Axtarış tövsiyə edilir 41 İxtira Faydalı Model Sənaye Nümunəsi 20 il
10 il 10 il
İlkin ödəniş 10 AZN
İlkin ödəniş 10 AZN
İlkin ödəniş 10 AZN İxtira üçün pat- ent ərizəsinin qeydiyyatından başlayaraq ikinci il keçdikdən sonra, ərizəçi illik xidmət haqqını üçün ödəməyə məcburdur: 3-dən 10 ilə qədər 5 AZN, hər sonrakı il üçün eskalasiya (yüksəlmə) haqqı 3 AZN; 10-dan 20 ilə qədər, 40 AZN, hər sonrakı il üçün eskalasiya (yüksəlmə) haqqı 4 AZN. Faydalı
model üçün patent ərizəsinin qeydiyyatından başlayaraq ik- inci il keçdikdən sonra,
ərizəçi illik xidmət haqqını üçün ödəməyə məcburdur: 3-dən 10 ilə qədər 5 AZN, hər sonrakı il üçün eskala- siya (yüksəlmə) haqqı 3 AZN. Sənaye nümunəsi üçün pat- ent ərizəsinin qeydiyyatından başlayaraq ikinci il keçdikdən sonra, ərizəçi illik xidmət haqqını üçün ödəməyə məcburdur: 3-dən 10 ilə qədər 5 manat, hər sonrakı il üçün eskalasiya (yüksəlmə) haqqı 3 manat. Axtarış tövsiyə edilir Axtarış tövsiyə edilir Publikasiya dövrü- 6 ay ərzində * Bu məbləğə hər hansı patent müvəkkilin xidmətlərinə görə ödənilməli qonorar daxil deyil.
42 Qeyri-ənənəvi əqli mülkiyyət “Qeyri-ənənəvi əqli mülkiyyət” dedikdə xüsusi qorunma hüquqları ilə qorunan inteqral sxem topologiyaları, xüsusi qorunma hüququ ilə qorunan məlumat toplusu və folklor nümunələri başa düşülür. Azərbaycanda əqli mülkiyyətin bu sahəsi üzrə qanunvericiliyin inzibati idarəçiliyi Müəllif Hüquqları Agentliyi tərəfi ndən həyata keçirilir. Xüsusi qorunma hüququ ilə qorunan məlumat toplusu “Məlumat toplusu” anlayışına nə daxildir? “Məlumat toplularının hüquqi qorunması haqqında” Qanunun 1-ci maddəsinə uyğun olaraq, “məlumat toplusu” dedikdə sistemli və ya metodik qaydada tərtib edilmiş və elektron, yaxud digər vasitələrlə əldə oluna bilən əsərlərin, verilənlərin və digər materialların təqdiminin obyektiv forması başa düşülür.
“İnteqral sxem” dedikdə altlığın səthində və (və ya) həcmində bir-birindən ayrılmaz şəkildə hazırlanmış elementlər və elementlərarası əlaqələrdən ibarət olub müəyyən elektron sxem funksiyasını tam və ya qismən yerinə yetirən elektron məmulat başa düşülür. Inteqral sxem elementlərinin və elementlərarası əlaqələr məcmusunun altlıqda əks olunmuş fəzavi-həndəsi yerləşdirilməsi isə inteqral sxemin topologiyası adlandırılır. Hüquqi qorunma yalnız orijinal topologiyalara şamil olunur. Topologiyadan istifadəyə müstəsna hüquqlar 10 il müddətində qüvvədə qalır və onun müəllifi , yaxud hüquq sahibi qorunma müddəti bitməmiş topologiyanı Azərbaycan Respublikasının Müəllif Hüquqları Agentliyində könüllü olaraq dövlət qeydiyyatından keçirə bilərlər. Azərbaycanda “İnteqral sxem topologiyasının hüquqi qorunması haqqında” Qanun 31 may 2002-ci ildə qəbul edilmişdir 43
məlumatların seçilməsinə və düzülməsinə görə yaradıcılıq fəaliyyətinin nəticəsi olan məlumat toplusu müəllifl ik hüququ ilə qorunur. Yaradıcılıq əlaməti olmayan və məzmununun hazırlanması, yoxlanması və tərtib edilməsi böyük sərmayə qoyuluşu tələb edən məlumat toplusu xüsusi qorunma hüququ ilə qorunur. Başqa sözlə, məlumat toplusunun xüsusi qorunma hüququ ilə qorunma meyarı kimi maliyyə vəsaitləri, vaxt və enerji məsrəfl əri şəklində əhəmiyyətli sərmayə qoyuluşu nəzərdə tutulur. Bu zaman toplunun yeniliyi mütləq deyildir. Xidməti məlumat toplusundan istifadəyə müstəsna hüquq, aralarındakı müqavilədə başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, müəllifi n əmək münasibətlərində olduğu şəxsə (işəgötürənə) məxsusdur. Müəllifl ik hüququnun obyekti olan məlumat toplusuna əmlak hüquqlarının kimə məxsus olmasından asılı olmayaraq şəxsi (qeyri-əmlak) hüquqlar yalnız müəllifə məxsusdur. Məlumat toplusuna, o cümlədən xüsusi qorunma hüququ ilə qorunan məlumat toplusuna müstəsna hüquq sahibi (sahibləri) və ya istehsalçısı (istehsalçıları) hüquqların qüvvədə olduğu müddətdə onu (tərkibində dövlət sirrinə aid informasiyalar saxlayan məlumat toplusu istisna olmaqla) Müəllif Hüquqları Agentliyində rəsmi qeydiyyatdan keçirə bilərlər. Rəsmi qeydiyyatdan keçirilmiş məlumat toplusuna hüquqların tam və ya qismən verilməsi haqqında müqavilə müvafi q icra hakimiyyəti orqanı tərəfi ndən müəyyən edilmiş qaydada, müvafi q icra hakimiyyəti orqanında qeydiyyatdan keçirilməlidir. Azərbaycan folkloru nümunələri Söz sənəti nümunələri, xalq musiqisi, xalq oyunları və rəqsləri, xalq sənətkarlığı və tətbiqi sənət nümunələri (maddi formada olan və olmayanlar), eləcə də digər xalq yaradıcılığı nümunələri folklor nümunələri sayılır. Folklor nümunələri ənənəyə əsaslanan əqli yaradıcılıq fəaliyyətinin nəticəsidir 44 və nəsildən-nəsilə ötürülərək qorunub saxlanılan yaradıcılıq nümunələri kimi qorunub saxlanılır. Folklor nümunələrindən istifadə sərbəstdir, lakin istifadə zamanı onların təbii mahiyyəti dəyişdirilməməli və məzmununa xələl gətirilməməlidir. Ümumdünya Əqli Mülkiyyət Təşkilatı (ÜƏMT) və YUNESKO uzun müddətdir ki, folklorun qorunub saxlanması məsələləri ilə bağlı müzakirələr aparır, milli təcrübələri ümumiləşdirir və folklor nümunələrinin qorunmasını təmin edəcək beynəlxalq alətin yaradılmasına çalışırlar. YUNESKO diqqəti folklorun müəyyən edilməsinə, eyniləşdirilməsinə, sənədləşdirilməsinə, yayılmasına və s. məsələlərə yönəldir. 1989-cu ildə YUNESKO- nun qəbul etdiyi «Folklorun qorunmasına aid tövsiyələr»də folklorun təsnifatı və qorunub saxlanmasının əsas istiqamətləri göstərilmiş və bu sənəddə yuxarıda göstərdiyimiz məsələlər əsas yeri tutmuşdur. ÜƏMT isə mədəni irsin obyektlərinə əqli mülkiyyət növü kimi status verilməklə hüquqi qorunmasının təmin edilməsi üçün hüquqi məkanın və mexanizmin (hüquqi qorunma aləti) yaradılmasını rəhbər tutur. ÜƏMT hələ Stokholmda keçirilən Diplomatik Konfransda «Ədəbi və bədii əsərlərin qorunması haqqında» Bern Konvensiyasının 15(4) maddəsində dəyişiklik apararaq, müəllif əsərləri ilə bərabər folklor əsərlərinin qorunması üçün müəyyən şərait yaratmışdı. 1982-ci ildə ildə ÜƏMT-nin təklif etdiyi «Folklorun qeyri-qanuni istifadəsi ilə bağlı» nümunəvi model və 1985-ci ildə YUNESKO ilə birgə hazırladığı «Folklorun qeyri-qanuni istifadədən və digər zərərli hərəkətlərdən qorunması»na dair milli qanunvericiliklər üçün nümunəvi müddəaları bu sahədə irəliyə doğru atılmış mühüm addımlar kimi qiymətləndirmək olar. 1992-ci ildən etibarən mütəxəssislər belə qənaətə gəldilər ki, müəllifl ik hüququ ilə folklorun hüquqi qorunmasını təmin etmək mümkün olmur və xüsusi qorunmaya («sui-generis») ehtiyac vardır. Bu mövqe YUNESKO və ÜƏMT tərəfi ndən müdafi ə olundu. Hətta ÜƏMT-nin genetik resurslar, ənənəvi biliklər və folklor üzrə xüsusi daimi Hökumətlərarası Komitəsi 45 yaradıldı. 2001-2009-cu illərdə folklorun hüquqi qorunması ilə bağlı bir sıra xüsusi ekspert iclasları keçirildi və nəticədə «Folklorun hüquqi qorunması haqqında» təkmilləşdirilmiş milli qanunvericilik modeli hazırlandı, yeni Beynəlxalq Konvensiyanın mətni müzakirəyə çıxarıldı. Bununla yanaşı, YUNESKO-nun son illərdə qeyri maddi mədəni irsin qorunub saxlanması üzrə (folklor nümunələri daxil olmaqla) keçirdiyi müzakirələrdə verilən tövsiyələr də milli və beynəlxalq səviyyədə qanunvericiliyə öz təsirini göstərmişdir. Aparılan müzakirələrin nəticələri zəngin folklor ənənələrinə malik olan Azərbaycan üçün də dərin əhəmiyyətə malikdir. Bununla yanaşı qeyd etməliyik ki, 2003-cü ildə Şərqi Avropa və MDB məkanında ilk dəfə olaraq Azərbaycanda Folklor nümunələrinin hüquqi qorunması haqqında Qanun qəbul edilmişdir. Azərbaycan folklor nümunələrindən istifadə qaydaları pozulduqda Müəllif Hüquqları Agentliyi tərəfi ndən iddia qaldırıla bilər.
46 Azərbaycan Respublikasının Standartlaşdırma, Metrologiya, Patent üzrə Dövlət Komitəsi Azərbaycan Respublikasının Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi Azərbaycanda bütün sənaye mülkiyyəti hüquqları üçün, habelə prosedurdan asılı olaraq, beynəlxalq qeydiyyatlar üçün də mərkəzi qurum sayılır. Sözügedən qurum milli ərizələri nəzərdən keçirir, hüquqlarını qeydiyyata alır və müxtəlif reyestrlərin idarə olunmasını həyata keçirir. Telefon: (+99412) 4499959
(+99412) 4498489
Azərbaycanda müəllifl ik hüququ, əlaqəli hüquqlar, inteqral sxem topologiyaları, məlumat topluları və folklor nümunələrinə olan əqli mülkiyyət hüquqları ilə bağlı istənilən suala cavab almaq üçün Azərbaycan Respublikası Müəllif Hüquqları Agentliyinə müraciət edə bilərsiniz. Agentlik qeyd edilən sahələr üzrə dövlət siyasətini həyata keçirir, normativ-hüquqi tənzimlənməni təmin edir və fəaliyyəti əlaqələndirir. Tel: (+99412) 4981029 (+99412) 4933944
(+99412) 4982232
Faks: (+99412) 4981028 Ünvan: Bakı AZ1000, Ü. Hacıbəyov küçəsi, 40. Hökumət Evi, 5-ci giriş, 1-ci mərtəbə Elektron poçt: copag@copag. qov.az Vebsayt: http://www.copag.gov.az Əlaqə 47 İsveçrənin Iqtisadi Məsələlər üzrə Dövlət Katibliyi (SECO) Iqtisadi Məsələlər üzrə Dövlət Katibliyi (SECO) İşveçrə İqtisadiyyat Nazirliyinin bir hissəsidir. Onun Xarici İqtisadi Direktorluğu İşveçrə dövlətinin iştirak etdiyi əməkdaşlıq layihələrinin icrası və əlaqədələndirilməsi baxımından SDC- in tərəfdaşıdır. Onu səlahiyyət çərçivəsinə bazar iqtisadiyyatı əsaslı dövlətlərə, icra yönümlü tənzimləyici və iqtisadi siyasətə dəstək verməklə, keçid dövrü yaşayan və inkişaf etməkdə olan dövlətlərin dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyasını surətləndirməklə davamlı iqtisadi inkişafa və yoxsulluğun azadılmasına dəstək verilməsi daxildir. Bretton Vuds İnstitutunda İsveçrə İcmasının bir üzvü kimi Azərbaycan SECO-nun maliyyə əməkdaşlığı layihələri üçün çox vacib bir ölkədir. Tel: (+994 12) 4373855 Fax: (+994 12) 4373856 Ünvan: Bakı AZ 1004, İçəri Şəhər, 9 Böyük Qala küç. Elektron poçt: baku@sdc.net Vebsayt: www.swisscoop.org
Bern-dəki Əqli Mülkiyyət üzrə Federal İnstitut əqli mülkiyyət hüquqları üzrə bütün məsələlərlə əlaqədar federal orqandır. Bu orqan eyni zamanda İsveçrədə bütün sənaye mülkiyyəti hüquqları üçün, proseduradan asılı olaraq eyni zamanda beynəlxalq qeydiyyatlar üçün də mərkəzdir (həmçinin Lixtenşteyndə patent üçün). İnstitut müvafi q dövlətlərdən göndərilən ərizələri nəzərdən keçirir, müdafi ə hüquqlarını təyin edir və müxtəlif reyestrləri idarə edir. Əqli mülkiyyət hüquqları üzrə məlumat almaq üçün aşağıda qeyd edilən əlaqə vasitələri ilə müraciət edə bilərsiz: Tel: + 41 (0) 31 3777777 Fax: + 41 (0) 31 3777778 Ünvan: Stauffachestrestrasse 65/59 g CH-3003 Bern Elektron poçt: info@ipi.ch Vebsayt: www.ipi.ch 48 Yüklə 243,52 Kb. Dostları ilə paylaş:
|